Mesozoyik (II. Zaman)
Mesozoyik (II. Zaman) boyunca Triyas, Jura ve Kretase devirlerinde genel olarak sıcak, zaman zaman kurak veya nemli iklim koşullan hakim olmuştur. Mesozoyik başlanndan itibaren Pangea kıtası parçalanmaya başlamıştır. Pangea Önce iki büyük parçaya ayrılmış, kuzeyde bugünkü Asya, Avrupa ve K. Amerikıyı kapsayan "Laurasia" güneyde ise Afrika, G. Amerika, Avustralya ve Antarktika kıtalarının birleşik hali olan "Gondwana" kıtası oluşmuştur. Bu iki büyük kıta doğu-baü doğrultusunda uzanan Tetis (bugünkü Akdeniz) ile aynim ıştır. Pangea'nın parçalanarak günümüzdeki kıtalann oluşumu Mesozoyik boyunca devam etmiştir. Bu arada parçalanarak birbirinden uzaklaşan kıtalann arasında Atlantik, Pasifik ve Hint okyanuslan oluşmuştur. Levha tektoniğine bağlı olarak okyanuslar açılıp derinleşirken, kıtalarda meydana gelen aşınma sonucu okyanus tabanlarında (jeosenklinal) binlerce metre kalınlığında fliş ve karbonat istifleri oluşmuştur. Mesozoyik sonlarına doğru okyanuslarda yer yer kapanma hareketleri oluşmuş ve laurasia kıtası ile güneydeki Gondwana kıtası arasındaki Tetis okyanusunda biriken tortullar kıvrılarak yükselmeye başlamıştır (Laramiyen orojenezi). Bu dönemde oluşan ve eski kıtalara eklenen orojenik kütleler, günümüzde Afrika'nın kuzeybatısındaki Atlas dağlan ve Ispanya'dan başlayarak ülkemiz üzerinden devam eden (Toros ve K. Anadolu dağları), Himalaya dağlanndan Japonya'ya uzanan Alp-Himalaya kuşağının oluşumunu sağlamıştır.
Ancak Mesozoyik sonlannda Anadolu henüz büyük oranda deniz alandadır Tetis denizinin altında kıvrılarak yükselme devam etmektedir. Paleozoyik'U oluşmuş, metamorfık. sert Anadolu kıtası ya da plakası ise kuzey ve güneyindeki orojenik kütlelere kalıp vazifesi görmekte ve orojenik kütleler Anadolu plakasın* kenetlenmektedir. Mesozoyik boyunca okyanus oluşumu şuasında (deniz tabanı yayılması) okyanus ortası yarıklarından (rift zonlan) çıkan ultrabazik mağma, deniz ortamında hidrate olarak seıpantinit'e (yeşil kayaç) dönüşmektedir. Ultrabazik mağnu ürünleri yer yer deniz tabanındaki tortullarla karışarak yeşil karmaşık (melanj) meydana getirmektedir, özellikle Toros dağlan boyunca orojenik hareketler sırasında, kaygan ofiyolit serileri üzerinde kıvnlarak yükselen kalın karbonat istifleri, bulundukları yerden kilometrelerce uzaklara kadar yer değiştirmişlerdir.
II. Zaman (Mesozoyik), karalarda dev sürüngenleri ile ([Dinasourus ) tanınır.
Jura devrinde boyu 25 m'ye, yüksekliği 10 m'ye ulaşan ve ağırlığı 20 tonu aşan dev Q>tçu) "Brontosaurus" otçul bir dinasoıurus türüdür. Yine aynı dönemde ağırlığı 10 tonu, yüksekliği 7-8 metreyi bulan ancak bir kedi yavrusunun beyni kadar beyni olan "Stegosaurus" Jura devrinde yaşamıştır. Bu dönemde denizlerde yaşayan dinasounıs türleri ile uçan dinasourus 1ar da (Pterosaur us ) yaygındır. Jura'da karalardaki bitkiler gelişme göstermiştir. Yine Jura'da ilk kozalaklı bitkiler ve mevsimlere göre yaprak döken çiçekli bitkiler ortaya çıkmıştır.
Kretase devrinde, karalarda dinasourus 1ar azalmakla beraber varlıklarım sürdürmüşlerdir. Bunlardan "Tyranosaurus " adlı korkunç görünümlü, etçil dev sürüngen uzunluğu 15-20 m ağırlığı ise 8-10 ton kadardı. Sıcak ve nisbeten nemli Kretase devrinde günümüzdeki bitki topluluklannm çoğu onaya çıkmış ve geniş alanlara yayılmıştır. Bunlar; defne (Laurus), incir (Ficus), meşe (Quercus), kavak (Populus ), çınar (Platanus), kızılağaç (Alnus). manolya (Magnolia). huş ve sekoya (Sequoia) gibi ağaçlardır. Bitkilerin K. Yarıkürede Grönlanda kadar yayılmaları, iklimin sıcak ve yan tropikal olduğunu gösterir
(Atalay, 1992).
