Muhasebe düzeni işletmenin muhasebe defterlerine geçirmesi gereken işlemlerden, aynı gruba giren işlemlerin birarada yer aldığı hesaplardan, bu işlemlerle ilgili olarak düzenlenen bilgilerden, işlem ve hesapların kaydedildiği defterlerden ve işlemleri defterlere geçirme kurallarından oluşur.( işlemler - hesaplar - belgeler - defterler - kurallar).
Tacirin ( ve genel olarak işletme sorumlusunun) muhasebe düzeni yalnız kendisini değil, ortaklarını, alacaklılarını, emek, sermaye, maliye ve milli ekonomiyi yakından ilgilendirildiği için tacirin muhasebe düzeni gerçekleştirmekteki özgürlüğü - sözleşme özgürlüğüne göre - daha çok sınırlandırılmıştır.
İşletme sorumlusunun muhasebe düzeni kurma özgürlüğü muhasebe düzeni ile ilgili emredici hukuk kuralları ve hatta genel kabul görmüş muhasebe kuralları ile sınırlıdır.
a) Tacir hem Ticaret Kanununda açıkça gösterilmiş defterleri tutmak, hem de ayrıca '' işletmesinin mahiyet ve önemini gerektirdiği defterleri tutmak zorundadır. ( TK. 66). Tacir bunlar dışında yararlı gördüğü defterleri de tutabilir. Ancak tacir tutmaya mecbur olduğu defterler ile '' tutmak istediği defterleri'' ticaret sicili memuruna yazılı olarak bildirmeye mecburdur (TK. 69 f 2).
b) Mükellefler VUK. nundaki defter tutma ile ilgili hükümlerin (m. 171-226) maksat ve amaçlarına uymak şartı ile defterlerini ve muhasebelerini işlerinin bünyesine uygun olarak diledikleri usul ve tarzda düzenlemekde serbesttirler. (m. 175 ). Ancak 1983 yılında Maliye Bakanlığına mükellef ve meslek grupları itibariyle muhasebe usul ve esaslarını tesbit yetkisi tanınmıştır. (2791 sayılı Kanun, mükerrer 257. madde).
Tacirin ( ve genel olarak işletme sorumlusunun) muhasebe düzeni yalnız kendisini değil, ortaklarını, alacaklılarını, emek, sermaye, maliye ve milli ekonomiyi yakından ilgilendirildiği için tacirin muhasebe düzeni gerçekleştirmekteki özgürlüğü - sözleşme özgürlüğüne göre - daha çok sınırlandırılmıştır.
İşletme sorumlusunun muhasebe düzeni kurma özgürlüğü muhasebe düzeni ile ilgili emredici hukuk kuralları ve hatta genel kabul görmüş muhasebe kuralları ile sınırlıdır.
a) Tacir hem Ticaret Kanununda açıkça gösterilmiş defterleri tutmak, hem de ayrıca '' işletmesinin mahiyet ve önemini gerektirdiği defterleri tutmak zorundadır. ( TK. 66). Tacir bunlar dışında yararlı gördüğü defterleri de tutabilir. Ancak tacir tutmaya mecbur olduğu defterler ile '' tutmak istediği defterleri'' ticaret sicili memuruna yazılı olarak bildirmeye mecburdur (TK. 69 f 2).
b) Mükellefler VUK. nundaki defter tutma ile ilgili hükümlerin (m. 171-226) maksat ve amaçlarına uymak şartı ile defterlerini ve muhasebelerini işlerinin bünyesine uygun olarak diledikleri usul ve tarzda düzenlemekde serbesttirler. (m. 175 ). Ancak 1983 yılında Maliye Bakanlığına mükellef ve meslek grupları itibariyle muhasebe usul ve esaslarını tesbit yetkisi tanınmıştır. (2791 sayılı Kanun, mükerrer 257. madde).
