Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei
Nazi Partisi
Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi
Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (Almanca: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei), 1933 ile 1945 yılları arasında Almanya'yı yönetmiş olan siyasi partidir. Kısaca Nazi Partisi olarak bilinir.
Parti 1919 yılında Adolf Hitler'in akıl hocası olarak bilinen Anton Drexler ve partinin kurucu üyelerinden biri olan Karl Harrer tarafından kurulmuş, 1921 yılında ise partinin başına Adolf Hitler geçmiştir. Aslında partinin ilk adı Alman İşçi Partisi idi, 1921'de partinin başına Hitler'in geçmesiyle Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi ismini aldı.
Partinin temel felsefesi milliyetçilik, sosyalizm, ırkçılık, anti-semitizm, popülizm, antikomünizm üzerine kuruluydu. Aşırı sağ bir parti olsada ekonomik açıdan sosyalizmin benimsenip kapitalizmin reddedilmesi bu ideolojinin ve Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin ekonomik açıdan sol'da olup, milliyetçi ve sosyalist olduğunu ortaya koyar. Fakat Nazilerin uyguladığı sosyalizm biçimi Marksizm'i reddetmekte ve komünizmin Alman ulusu için büyük bir tehdit oluşturduğu düşüncesini içermekteydi. Naziler Almanya'yı 1933 ve 1945 yılları arasında bu ideoloji ile yönettiler. Üstün olduğunu ileri sürdükleri beyaz Alman ırkının tüm dünyaya hakim olması için saldırgan ve yayılmacı bir politika izlediler.
1933'te iktidara gelmelerinden önce Almanya'daki işsizlik %15'i bulmuşken, bu rakam Naziler iktidara geldiğinde %0'a inmiştir. Bunun yanında Alman ekonomisi inanılmaz bir şekilde yükselişe geçmiş, o dönemlerde Avrupa'nın hatta dünyanın en büyük silahlı kuvvetleri olan Wehrmacht kurulmuş, şehirler modernize edilerek sanatsal ve kültürel alanda ilerleme sağlanmıştır. Ancak bu ilerlemeler II. Dünya Savaşı'nın sonunda tamamen durmuş, hatta yok olmuştur.
Nazilerin içinde en çok ünlenen Nasyonal Sosyalist Parti'nin başkanı ve III. Reich devlet başkanı Adolf Hitler'dir.
Nazi Partisi rozeri. Bu rozeti parti üyeleri çeşitli kongre ve toplantılarda kullanırdı.
Nasyonal Sosyalist Partiye bağlılıkları ile bilinen özel bir askeri birlik olan SS (Schutzstaffel) birliği, farklı ırklara mensup oldukları ve Nazi karşıtı oldukları gerekçesi ile yüzbinlerce insanın ölümüne neden oldular. Müttefikler tarafından yenilgiye uğratıldıkları 1945 yılına kadar iktidarda kaldılar. II. Dünya Savaşı'ndan sonra parti dağıldı. Almanya; Federal Almanya ve Demokratik Almanya olmak üzere ikiye bölündükten sonra her ikisinde de Nazi Partisi'nin yeniden kurulması ve Nazizm yasaklandı. Günümüzde halen küçük ve etkisiz olsalarda Neonazi grupları vardır.
