Özgüven Nasıl Kazanılır?
Özgüven en az özsaygı ve öz yetkinlik kadar önemlidir. Hatta bazı kaynaklarda özgüven, özsaygı ve öz yetkinliğin birleşimi olarak tarif edilir.
Özgüveni olan kişi genellikle kendisini sever, kişisel ve profesyonel hedeflerine ulaşabilmek için risk almayı arzular ve gelecek hakkında pozitif düşünür. Özgüven eksikliği olan kişi ise hedeflerine ulaşabileceğine pek inanmaz, kendisi hakkında negatif bir perspektife sahiptir.
İyi haber ise özgüveni kazanmanızın mümkün olduğudur.
Peki, özgüven nasıl kazanılır? İşte özgüven kazanmanın yolları:
Şimdiye Kadar Neler Başardığınızı Düşünün
Bazen neleri yapamadığınıza odaklanmak daha kolaydır ve hiçbir şey başaramadığınızı düşünürseniz özgüveninizi kaybetmek çok kolay olacaktır. Büyük ya da küçük, başardıklarınıza odaklanmak tüm yetenekleriniz ve kabiliyetleriniz üzerinde perspektif kazanmanıza yardımcı olabilir.
Hayatınızda gurur duyduğunuz şeyleri bir kenara yazmaya başlayın. Başardıklarınızı düşünün; bu bir sınavda iyi not almak, üniversiteden mezun olmak, yabancı bir dil öğrenmek, başarılı bir sunum yapmak ya da bisiklet sürmeyi öğrenmek olabilir. Bu listeyi yakınınızda tutun ve gurur duyduğunuz bir şeyler yaptıkça listeye ekleyin. Kendinize olan güveniniz azaldığında bu listeyi çıkarın ve başardıklarınızı hatırlayın.
Bazı Hedefler Koyun
Kendinize bazı hedeflere koyun ve bunları başarmayı amaçlayın. Hedeflerinizi yerine getirdikçe başarabildiğinizi göreceksiniz. Bunların büyük hedefler olması gerekmiyor; bir kek pişirmek ya da arkadaşlarınızla bir akşam yemeği planlamak bile olabilir. Sadece listeye tik atılabilecek ufak şeyler olması ve bir şeyleri bitirebildiğinizi görüp özgüven kazanmanıza yardımcı olması yeterlidir.
Bir Hobi Edinin
Sizi heyecanlandırabilecek ve yapmaktan keyif alacağınız bir şeyler bulun. Takı tasarımı yapmak ilginizi çeker mi? Tenis oynamaktan keyif alır mısınız? Resim yapmak sizi rahatlatır mı? Arzulu olduğunuz bir şey bulmak başarılı olabileceğiniz bir şey bulmanıza yardımcı olabilir. Bir aktivite için ilgili ve arzulu iseniz, onda iyi olma şansınız da fazladır.
Egzersiz Yapın
Fiziksel aktivitenin özgüvenin üzerinde büyük etkisi vardır. Eğer formsuzsanız güvensiz, gösterişsiz ve daha az enerjik hissedersiniz. Egzersiz yaparak fiziksel görünümünüzü iyileştirir, enerji kazanır ve olumlu bir şey başarmış olursunuz.
İyi Giyinin
Nasıl giyindiğiniz kendinizi nasıl hissettiğinizi etkiler. Güzel görünmediğinizde kendinizi nasıl taşıdığınız ve insanlarla iletişiminiz değişir. Düzenli duş almak ve traş olmak, temiz kıyafetler giymek ve modayı takip etmek önemli iyileşmeler sağlayabilir. Elbette bu, kıyafete çok para harcamanız gerektiği anlamına gelmemektedir. Uygulayacağınız çok güzel bir yöntem şudur: 2 katı kadar harca, yarısı kadar al. Yani bir sürü ucuz kıyafet almaktansa iyi kaliteli birkaç kıyafet almak her zaman daha iyidir. Bu sayede hem uzun vadede daha az para harcamış olursunuz, hem de dolabınızdaki dağınıklıktan kurtulursunuz.
Daha Hızlı Yürüyün
Bir insanın nasıl hissettiğini yürüyüşüne bakarak anlayabilirsiniz. Yavaş mı, yorgun mu, acı çekiyor gibi mi yürüyor? Yoksa enerji dolu ve amaçlı mı yürüyor? Güveni olan kişiler hızlı yürür. Gidecek yerleri, görecek arkadaşları ve yapacak işleri vardır. Aceleniz olmasa da adımınıza enerji katarak özgüveninizi arttırabilirsiniz. %25 daha hızlı yürümek daha önemli hissetmenizi sağlayacaktır.
Doğru Pozisyonda Durun
Bir insanın nasıl durduğu onun hakkında çok şey söyler. Bir kişinin omuzlarının düşük ve hareketlerinin uyuşuk olması o kişinin özgüvenin eksik olduğunu gösterir. Bu kişiler yaptıkları şey için istekli değildirler ve kendilerinin önemli olduğunu düşünmezler. İyi bir duruşa sahip olarak otomatik olarak daha güvenli hissedebilirsiniz. Dik durun, başınızı yukarı kaldırın ve göz teması kurun. Diğerleri üzerinde olumlu etki bırakacak ve daha atik hissedeceksiniz.
Konfor Alanınızın Dışına Çıkın
Yapamayacağınızı düşündüğünüz bir şeyleri yaptığınızda konfor alanınızın genişlemeye devam edecektir. Her gün ufak görünen bir şeyler yapmak, sizi daha büyük şeyleri yapamaya götürecektir. İlk adımı atarak bir başlangıç yapın!
Ön Sırada Oturun
Okullarda, ofislerde, eğitimlerde ya da seminerlerde insanlar genelde arkalarda oturmayı tercih ederler. Birçok insan arkayı tercih eder çünkü fark edilmekten korkar. Bu da özgüven eksikliğini yansıtır. Ön sırada oturmaya karar vererek mantıksız korkunun üstesinden gelebilir ve özgüveninizi inşa edebilirsiniz. Ayrıca konuşma yapan önemli kişiler tarafından da rahatlıkla görülürsünüz.
Çekinmeden Konuşun
Grup tartışmalarında birçok kişi konuşmaktan çekinir çünkü diğerlerinin onları aptalca bir şey söylemekten yargılayacağını düşünür. Bu korku pek de doğru değildir. İnsanlar genelde hayal ettiğimizden daha fazla onaylarlar. Ama birçok kişi aynı korkuyu yaşamaktadır. Her grup görüşmesinde en az bir kez konuşmaya çalışarak daha iyi bir konuşmacı haline gelebilir ve kendi fikirlerinizden daha emin olabilirsiniz.
Geçmiş Başarısızlıklarınızı Öğrenme Fırsatı Olarak Görün
Kendine güvenen insanlar geçmiş başarısızlıklarına bakar ve bunları öğrenme fırsatı olarak görürler. Hatalarınızdan bir şeyler öğrenin ve tekrar deneyin. Unutmayın kaybettiğinizde değil, vazgeçtiğinizde biter.
Sabırlı Olun
Bazen ileri gidebilmeniz için geri gidersiniz. Özgüven kazanmak bir gecede olabilecek bir şey değildir. Yeni bir şeyler deneyip amacınıza ulaşamayabilirsiniz. Eğer mümkünse buradan ne gibi dersler olduğunu görün. İlk denemede amacınıza ulaşmamak kendiniz hakkında daha fazla öğrenebilmek için bir şanstır. Özgüven beslenip büyütülmesi gereken bir şeydir.
Denge için Uğraşın
Özgüven inşa etmek denge ile ilgilidir. Çok az özgüvene sahip olmak hedeflerinize ve kendinizi iyi hissetmekten alıkoyabilir. Aşırı özgüveni olan kişiler de aynı problemle karşılaşabilir, çünkü onlar da amaçlarına ulaşmak için gerekli olan zaman ve çabayı hafife alırlar.
Negatiflikten Uzak Durun
Sizi aşağı çeken ve özgüveninizi parçalayan kişilerden uzak durmaya çalışın. Böyle kişilerden kısa bir süre uzak kalmak bile büyük bir değişim sağlayacak ve daha fazla özgüven için gelişim kaydetmenize yardımcı olacaktır.
Öyle hissetmeseniz de pozitif olmaya çalışın. Problemlere odaklanmayı bırakın, bunun yerine çözümlere ve pozitif değişiklikler yapmaya odaklanın.
İltifatları Zarafetle Kabul Edin
Özsaygısı düşük olan kişilerin birçoğu iltifatları kabul etmekte zorlanırlar ve iltifat eden kişinin hata yaptığını ya da yalan söylediğini düşünürler. Eğer biri size iltifat ettiğinde “ Hımm, evet “ diyor ya da önemsemiyorsanız iltifatlara olan cevabınızı değiştirmelisiniz.
Teşekkür ederek ve gülümseyerek cevap vermek işe yarayabilir!
Eleştiriyi Öğrenme Şansı Olarak Görün
Eleştiri sadece bir kişinin bir konu hakkındaki görüşüdür. Biri sizi eleştirdiğinde kendinize güvenin, savunmacı bir şekilde yanıtlamayın ve eleştirinin özsaygınızı düşürmesine izin vermeyin. Eleştiriyi dinleyin ve ne söylendiğini anladığınızdan emin olun. Ardından eleştiriyi, öğrenmek ve gelişmek için kullanın.
Özgüven Kazanmanın Diğer Yolları
Özgüveni Yüksek Olan ve Özgüveni Düşük Kişiler Arasındaki Farklar
Özgüven en az özsaygı ve öz yetkinlik kadar önemlidir. Hatta bazı kaynaklarda özgüven, özsaygı ve öz yetkinliğin birleşimi olarak tarif edilir.
Özgüveni olan kişi genellikle kendisini sever, kişisel ve profesyonel hedeflerine ulaşabilmek için risk almayı arzular ve gelecek hakkında pozitif düşünür. Özgüven eksikliği olan kişi ise hedeflerine ulaşabileceğine pek inanmaz, kendisi hakkında negatif bir perspektife sahiptir.
İyi haber ise özgüveni kazanmanızın mümkün olduğudur.
Peki, özgüven nasıl kazanılır? İşte özgüven kazanmanın yolları:
Şimdiye Kadar Neler Başardığınızı Düşünün
Bazen neleri yapamadığınıza odaklanmak daha kolaydır ve hiçbir şey başaramadığınızı düşünürseniz özgüveninizi kaybetmek çok kolay olacaktır. Büyük ya da küçük, başardıklarınıza odaklanmak tüm yetenekleriniz ve kabiliyetleriniz üzerinde perspektif kazanmanıza yardımcı olabilir.
Hayatınızda gurur duyduğunuz şeyleri bir kenara yazmaya başlayın. Başardıklarınızı düşünün; bu bir sınavda iyi not almak, üniversiteden mezun olmak, yabancı bir dil öğrenmek, başarılı bir sunum yapmak ya da bisiklet sürmeyi öğrenmek olabilir. Bu listeyi yakınınızda tutun ve gurur duyduğunuz bir şeyler yaptıkça listeye ekleyin. Kendinize olan güveniniz azaldığında bu listeyi çıkarın ve başardıklarınızı hatırlayın.
Bazı Hedefler Koyun
Kendinize bazı hedeflere koyun ve bunları başarmayı amaçlayın. Hedeflerinizi yerine getirdikçe başarabildiğinizi göreceksiniz. Bunların büyük hedefler olması gerekmiyor; bir kek pişirmek ya da arkadaşlarınızla bir akşam yemeği planlamak bile olabilir. Sadece listeye tik atılabilecek ufak şeyler olması ve bir şeyleri bitirebildiğinizi görüp özgüven kazanmanıza yardımcı olması yeterlidir.
Bir Hobi Edinin
Sizi heyecanlandırabilecek ve yapmaktan keyif alacağınız bir şeyler bulun. Takı tasarımı yapmak ilginizi çeker mi? Tenis oynamaktan keyif alır mısınız? Resim yapmak sizi rahatlatır mı? Arzulu olduğunuz bir şey bulmak başarılı olabileceğiniz bir şey bulmanıza yardımcı olabilir. Bir aktivite için ilgili ve arzulu iseniz, onda iyi olma şansınız da fazladır.
Egzersiz Yapın
Fiziksel aktivitenin özgüvenin üzerinde büyük etkisi vardır. Eğer formsuzsanız güvensiz, gösterişsiz ve daha az enerjik hissedersiniz. Egzersiz yaparak fiziksel görünümünüzü iyileştirir, enerji kazanır ve olumlu bir şey başarmış olursunuz.
İyi Giyinin
Nasıl giyindiğiniz kendinizi nasıl hissettiğinizi etkiler. Güzel görünmediğinizde kendinizi nasıl taşıdığınız ve insanlarla iletişiminiz değişir. Düzenli duş almak ve traş olmak, temiz kıyafetler giymek ve modayı takip etmek önemli iyileşmeler sağlayabilir. Elbette bu, kıyafete çok para harcamanız gerektiği anlamına gelmemektedir. Uygulayacağınız çok güzel bir yöntem şudur: 2 katı kadar harca, yarısı kadar al. Yani bir sürü ucuz kıyafet almaktansa iyi kaliteli birkaç kıyafet almak her zaman daha iyidir. Bu sayede hem uzun vadede daha az para harcamış olursunuz, hem de dolabınızdaki dağınıklıktan kurtulursunuz.
Daha Hızlı Yürüyün
Bir insanın nasıl hissettiğini yürüyüşüne bakarak anlayabilirsiniz. Yavaş mı, yorgun mu, acı çekiyor gibi mi yürüyor? Yoksa enerji dolu ve amaçlı mı yürüyor? Güveni olan kişiler hızlı yürür. Gidecek yerleri, görecek arkadaşları ve yapacak işleri vardır. Aceleniz olmasa da adımınıza enerji katarak özgüveninizi arttırabilirsiniz. %25 daha hızlı yürümek daha önemli hissetmenizi sağlayacaktır.
Doğru Pozisyonda Durun
Bir insanın nasıl durduğu onun hakkında çok şey söyler. Bir kişinin omuzlarının düşük ve hareketlerinin uyuşuk olması o kişinin özgüvenin eksik olduğunu gösterir. Bu kişiler yaptıkları şey için istekli değildirler ve kendilerinin önemli olduğunu düşünmezler. İyi bir duruşa sahip olarak otomatik olarak daha güvenli hissedebilirsiniz. Dik durun, başınızı yukarı kaldırın ve göz teması kurun. Diğerleri üzerinde olumlu etki bırakacak ve daha atik hissedeceksiniz.
Konfor Alanınızın Dışına Çıkın
Yapamayacağınızı düşündüğünüz bir şeyleri yaptığınızda konfor alanınızın genişlemeye devam edecektir. Her gün ufak görünen bir şeyler yapmak, sizi daha büyük şeyleri yapamaya götürecektir. İlk adımı atarak bir başlangıç yapın!
Ön Sırada Oturun
Okullarda, ofislerde, eğitimlerde ya da seminerlerde insanlar genelde arkalarda oturmayı tercih ederler. Birçok insan arkayı tercih eder çünkü fark edilmekten korkar. Bu da özgüven eksikliğini yansıtır. Ön sırada oturmaya karar vererek mantıksız korkunun üstesinden gelebilir ve özgüveninizi inşa edebilirsiniz. Ayrıca konuşma yapan önemli kişiler tarafından da rahatlıkla görülürsünüz.
Çekinmeden Konuşun
Grup tartışmalarında birçok kişi konuşmaktan çekinir çünkü diğerlerinin onları aptalca bir şey söylemekten yargılayacağını düşünür. Bu korku pek de doğru değildir. İnsanlar genelde hayal ettiğimizden daha fazla onaylarlar. Ama birçok kişi aynı korkuyu yaşamaktadır. Her grup görüşmesinde en az bir kez konuşmaya çalışarak daha iyi bir konuşmacı haline gelebilir ve kendi fikirlerinizden daha emin olabilirsiniz.
Geçmiş Başarısızlıklarınızı Öğrenme Fırsatı Olarak Görün
Kendine güvenen insanlar geçmiş başarısızlıklarına bakar ve bunları öğrenme fırsatı olarak görürler. Hatalarınızdan bir şeyler öğrenin ve tekrar deneyin. Unutmayın kaybettiğinizde değil, vazgeçtiğinizde biter.
Sabırlı Olun
Bazen ileri gidebilmeniz için geri gidersiniz. Özgüven kazanmak bir gecede olabilecek bir şey değildir. Yeni bir şeyler deneyip amacınıza ulaşamayabilirsiniz. Eğer mümkünse buradan ne gibi dersler olduğunu görün. İlk denemede amacınıza ulaşmamak kendiniz hakkında daha fazla öğrenebilmek için bir şanstır. Özgüven beslenip büyütülmesi gereken bir şeydir.
Denge için Uğraşın
Özgüven inşa etmek denge ile ilgilidir. Çok az özgüvene sahip olmak hedeflerinize ve kendinizi iyi hissetmekten alıkoyabilir. Aşırı özgüveni olan kişiler de aynı problemle karşılaşabilir, çünkü onlar da amaçlarına ulaşmak için gerekli olan zaman ve çabayı hafife alırlar.
Negatiflikten Uzak Durun
Sizi aşağı çeken ve özgüveninizi parçalayan kişilerden uzak durmaya çalışın. Böyle kişilerden kısa bir süre uzak kalmak bile büyük bir değişim sağlayacak ve daha fazla özgüven için gelişim kaydetmenize yardımcı olacaktır.
Öyle hissetmeseniz de pozitif olmaya çalışın. Problemlere odaklanmayı bırakın, bunun yerine çözümlere ve pozitif değişiklikler yapmaya odaklanın.
İltifatları Zarafetle Kabul Edin
Özsaygısı düşük olan kişilerin birçoğu iltifatları kabul etmekte zorlanırlar ve iltifat eden kişinin hata yaptığını ya da yalan söylediğini düşünürler. Eğer biri size iltifat ettiğinde “ Hımm, evet “ diyor ya da önemsemiyorsanız iltifatlara olan cevabınızı değiştirmelisiniz.
Teşekkür ederek ve gülümseyerek cevap vermek işe yarayabilir!
Eleştiriyi Öğrenme Şansı Olarak Görün
Eleştiri sadece bir kişinin bir konu hakkındaki görüşüdür. Biri sizi eleştirdiğinde kendinize güvenin, savunmacı bir şekilde yanıtlamayın ve eleştirinin özsaygınızı düşürmesine izin vermeyin. Eleştiriyi dinleyin ve ne söylendiğini anladığınızdan emin olun. Ardından eleştiriyi, öğrenmek ve gelişmek için kullanın.
Özgüven Kazanmanın Diğer Yolları
- Biriyle konuşurken o kişiye bakın, ayaklarınıza değil! Göz kontağı kurmanız özgüven göstergesidir.
- Pes etmeyin. Başarısızlığı kabul etmeyin. Her şeye bir çözüm vardır. Kafanızdaki negatif düşüncelerden kurtulun. Düşük özgüvenin nedenlerinden birisi de kafanızda dönüp duran negatif düşüncelerdir.
- Bir sunum yapacaksanız öncesinde iyi hazırlanın.
- Gülümseyin. Gülümsemek sadece daha iyi hissetmenizi sağlamaz, aynı zamanda etrafınızdakilerin de kendini daha rahat hissetmesini sağlar.
- Öğrenmek güzel şeydir, bir akşam kursuna yazılın.
- Bir daha ki sosyal etkinlikte sadece tanıdığınız kişilerle konuşmayın. Yeni kişilerle tanışın ve onlarla sohbet edin.
- Her gün gülümsemenizi sağlayacak bir şey yapın.
- Kendinizi başkaları ile karşılaştırmayın.
- Yeterli miktarda ve iyi uyuyun. Yeterli ve iyi bir uyku daha pozitif bir tavra ve daha fazla enerjiye sahip olmanıza yardımcı olabilir.
- Eğer tüm çabalarınıza rağmen özgüveniniz artmıyorsa bir uzmandan destek alabilirsiniz. Danışmanların ya da psikologların gerçekten iyi stratejileri vardır ve bu stratejiler sayesinde özgüveninizi inşa edebilirsiniz. Ayrıca kendinizle ilgili kötü hissetmenizin arkasındaki nedenleri bulmanıza da yardımcı olabilirler.
Özgüveni Yüksek Olan ve Özgüveni Düşük Kişiler Arasındaki Farklar
- Özgüveni yüksek olan kişi başkaları tarafından eleştirileceğini bilse de doğru bildiğini yapar; özgüveni düşük olan kişi ise başkalarının ne düşüneceğine takılır ve ona göre hareket eder.
- Özgüveni yüksek olan kişi risk almaya hazırdır ve daha iyi şeyleri başarabilmek için daha ileri gitmek ister; özgüveni düşük olan kişi ise konfor alanında kalır, başarısızlıktan korkar ve risk almaktan kaçınır.
- Özgüveni yüksek olan kişi hatalarını kabul eder ve onlardan bir şeyler öğrenmeye çalışır; özgüveni düşük olan kişi ise hatalarını gizlemek için çok çalışır ve başkaları fark etmeden problemi çözebilmeyi umut eder.
- Özgüveni yüksek kişi diğerlerinin kendisine iltifat etmesini bekler; özgüveni düşük kişi ise kendini metheder.
- Özgüveni yüksek kişi iltifatları zarafetle kabul eder ve “ Teşekkürler, bunun için çok çalıştım. Uğraşlarımı fark etmenize çok memnun oldum “ der; özgüveni düşük olan kişi ise “ Hımm, pek de önemli bir şey değil aslında, herkes yapabilirdi “ diye yanıt verir.
- Yukarıdaki örneklerden de anlaşılacağı gibi özgüvenli kişiler genellikle pozitiftir, kendilerine ve yeteneklerine inanırlar. Ayrıca hayatı tam manasıyla yaşamaya inanırlar. Düşük özgüvenli kişiler ise genellikle negatiflerdir ve kendi kendilerine zarar verirler.
