Tasdik ve Tasdikten Doğan Sorumluluk
Yeminli Mali Müşavirler, gerçek ve tüzel kişilere ait işletmelerin mali tabloları ve beyannamelerinin mevzuat hükümleri muhasebe prensipleri ve muhasebe standartlarına uygunluğunu, hesapların denetim standartlarına göre incelendiğini tasdik ederler.Yeminli Mali Müşavirlerin tasdik edecekleri belgeler, tasdike ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.Kamu kurum ve kuruluşlarına verilmiş tasdik edilmiş belge ve mali tablolar kamu idaresinin yetkili memurlarınca incelenmiş bir belge olarak kabul edilir. Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludur. Tasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin kapsamını düzenleyecekleri raporda açıkça belirtirler.
VUK nun 227. maddesine göre meslek mensupları imzaladıkları vergi beyannamelerinde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını oluşturan belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaanına bağlı olarak salınacak vergi ceza ve faizlerinden mükellefle birlikte müşterek ve müteselsilen sorumludur.Bu sorumluluk iki koşula dayandırılmıştır; 1. koşul vergi beyannamelerinde yer alan bilgilerin defterlere uygunluğudur.burada meslek mensubunun yüklendiği görev ve sorumluluk yanlız defterlere dayanan bilgilerle sınırlandırılmaktadır.2. koşul defter kayıtlarının genel kabul görmüş muhasebe ilke ve kuralları ile vergi mevzuatına uygunluğunun araştırılmasıdır.Sorumluluk gerektiren bu durumlar nedeniyle meslek mensupları vergi beyannamelerinin imzalanması öncesinde sınırlı uygunluk denetimi yapmaları gerekir.Sınırlı Uygunluk Denetimi, vergi beyannamelerinin ekindeki finansal bilgilerin veya hesap özetlerinin defterlere uygunluğu ile bu kayıtların doğru bir şekilde ve dayanakları olan belgelere uygun yapılması amacına yönelik bir ön denetimdir.
Meslekle İlgili Konularda çalıştırılamayacak Olanlar
Meslek mensupları, kişisel veya ortaklık bürolarında mesleği yapmaları yasaklananları çalıştıramayacakları gibi, bunlarla her ne şekilde olursa olsun meslekleri ile ilgili işbirliği yapamazlar.
Ruhsat Alan Meslek Mensuplarının Hak ve ödevleri
Ruhsat almış, bağımlı veya meslek konusu dışında çalışan veya mesleki faaliyette bulanmayan meslek mensuplarının Hakları :
1.Meslek kütüğündeki kayıtları kanunlarında mani bir durum olmadıkça ve kendi istekleri dışında silinemez
2. Meslek kütüğünde kayıtlı olmaları halinde; Oda ve Birlik faaliyetlerine katılırlar, seçme ve seçilme haklarını kullanırlar, Üyelikten doğan haklarını kullanırlar.
Ödevleri :
1. Ruhsat almış meslek mensupları bağımlı veya meslek konusu dışında çalışmaları veya mesleki faaliyette bulunmamaları halinde unvanlarını ve tasdik yetkilerini kullanamazlar.
2. Oda ve Birliğe karşı üyelikten doğan ödevlerini yerine getirirler.
Mali Yükümlülükler :
1. Yıllık Aidat : Ocak ayında tüm üyeler tarafından ödenir.
2. Nispi Aidat : Çalışanlar listesinde kayıtlı üyeler tarafından Mayıs ve Ekim aylarında ödenir.
3. Diğer Ödemeler : Adres değişikliği, tescil, kimlik cüzdanı gibi hizmet karşılıkları
Ortaklık Bürosu veya Şirket Kurarak Faaliyette Bulunma
Birden çok meslek mensubunun bir araya gelerek kurabilecekleri ortaklık bürosu veya şirketler şunlardır:
1. Ortaklık Bürosu (Adi Şirket)
2. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket
3. Limited Şirket
4. Anonim Şirket
Genel Esaslar
1. Ortaklık bürosu veya şirket aynı unvana sahip meslek mensupları arasında kurulabilir.
2. Kanunda belirtilen kendi faaliyet konuları dışında başka işlerle uğraşamazlar.
3. Şirket veya ortaklık bürosu mesleğin icrasına taallük eden işlerde ortak veya ortaklar tarafından temsil edilir.
4. Varisler intikal eden hisselerin en geç bir yıl içinde tasfiye edilmesi gerekir. Bu süre içinde mirasçılar meslek mensubu sayılmaz ve mesleki faaliyette bulunamaz.
5. Ortaklık bürosu veya şirketlerde yapılan işlerden doğacak cezai sorumluluk işi yapan meslek mensubuna aittir.
6. Ortaklık bürosu veya şirketlerde meslek unvanının açık bir şekilde kullanılması zorunludur.
7. Ortaklık bürosu veya şirketin unvanında yabancı isim ve unvanlar kullanılamaz.
Meslek Mensuplarının İş Öncesi Genel Yükümlülükleri
1. Büro Edinme Zorunluluğu ve Büro Tescil Belgesi : Meslek mensubu mesleki faaliyete başlamadan önce çalışanlar listesine kaydolarak ve büro tescil belgesi alarak iş yeri açmak zorundadır.
2. Tabela Asma Zorunluluğu : Meslek mensubu işyerinin bulunduğu binanın herkesin kolayca görebileceği yerine adı soyadı ve meslek unvanını içeren tabela asmak zorundadır.
3. Kimlik Cüzdanı Alınması : Ruhsatı olup da bağımsız çalışmak isteyenlere bağlı oldukları odalar tarafından kimlik belgesi verilir.
4. Bildirim Mecburiyeti : Meslek mensupları hizmet verdikleri müşterilerini kayıtlı oldukları odalara 6 ayda bir bildirmek zorundadırlar.Mesleki faaliyette bulunmayan meslek mensupları da ikametgahının bulunduğu bölgenin odasına kaydolunur. İkametgahını ve işyerini değiştiren meslek mensupları 15 gün içinde yeni adreslerini bağlı oldukları odaya bildirmek zorundadırlar.
5. İşyerinde Çalıştırılacak ve Çalıştırılamayacak Kişiler : Meslek mensupları; yalnız mesleki faaliyetlerini yapabilmek için yardımcı eleman çalıştırabilirler. Kanunlara göre bu işi yapmaları yasaklananları yanlarında çalıştıramayacakları gibi görevleriyle ilgili olarak bu kişilerle ilişki içinde bulunamazlar.
6. İş Kabulü : Meslek mensupları kendilerine teklif edilen işleri gerekçe göstermeden reddedebilirler. İki meslek mensubu tarafından reddedilen kimseye oda tarafından kendisine bir meslek mensubu belirlenir.
7. Sözleşme Yapılması : Aşağıda yazılı konularda sözleşme yapılması zorunludur: 1.Defter Tutmak 2. Devamlılık arz eden müşavirlik hizmetleri 3. İnceleme , tahlil, denetim yapmak bunlarla ilgili rapor ve benzerlerini düzenlemek. 4 .Yeminli Mali Müşavirlik Tasdik İşlemleri : Yapılacak Sözleşmede Bulunması Gereken Hususlar : 1. Tarafların ad soyadı vergi d. Ve nosu 2. Yapılacak işin amacı ve kapsamı 3. Tarafların karşılıklı sorumluluk ve yükümlülükleri 4. Ücretin tutarı ve ödeme şekli 5. Sözleşme yeri tarihi ve süresi.
8. Defter ve Belgelerin Saklanması : Meslek mensupları kendilerine tevdi edilen defter ve belgeleri iyi niyetle muhafaza ederek işin bitiminde iade etmek zorundadır. Defter ve belgelerin geri alınması yazı ile bildirildiği hallerde saklama mecburiyeti 1 ay sonra sona erer. Bir ay içinde alınmayan defter ve belgeler bir yazı ile vergi dairesine teslim edilir.
Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinin Hedefleri
1. Bilanço usulünde defter tutan gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin faaliyet ve sonuçlarının sağlıklı ve güvenilir biçimde muhasebeleştirilmesinin sağlanması.
2. Bu işletmelerde mali tablolar aracılığı ile ilgililere sunulan bilgilerin gerçek durumu yansıtmasının sağlanması
3. Bu işletmelerde denetimin kolaylaştırılması
Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinin Amacı
1. Muhasebe bilgilerinin karar alma durumunda bulunan ilgililere yeterli ve doğru olarak ulaştırılmasına,
2. Farklı işletmeler ile aynı işletmenin farklı dönemlerinin karşılaştırılmasına,
3. Mali tablolarda yer alan hesap adlarının tüm kesimler için aynı anlamı vermesine,
4. Muhasebe terim birliğinin sağlanması suretiyle anlaşılabilir olmasına,
5. İşletmeler ile ilgililer arasında güven unsurunun oluşturulmasına
Yeminli Mali Müşavirler, gerçek ve tüzel kişilere ait işletmelerin mali tabloları ve beyannamelerinin mevzuat hükümleri muhasebe prensipleri ve muhasebe standartlarına uygunluğunu, hesapların denetim standartlarına göre incelendiğini tasdik ederler.Yeminli Mali Müşavirlerin tasdik edecekleri belgeler, tasdike ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.Kamu kurum ve kuruluşlarına verilmiş tasdik edilmiş belge ve mali tablolar kamu idaresinin yetkili memurlarınca incelenmiş bir belge olarak kabul edilir. Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludur. Tasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin kapsamını düzenleyecekleri raporda açıkça belirtirler.
VUK nun 227. maddesine göre meslek mensupları imzaladıkları vergi beyannamelerinde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını oluşturan belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaanına bağlı olarak salınacak vergi ceza ve faizlerinden mükellefle birlikte müşterek ve müteselsilen sorumludur.Bu sorumluluk iki koşula dayandırılmıştır; 1. koşul vergi beyannamelerinde yer alan bilgilerin defterlere uygunluğudur.burada meslek mensubunun yüklendiği görev ve sorumluluk yanlız defterlere dayanan bilgilerle sınırlandırılmaktadır.2. koşul defter kayıtlarının genel kabul görmüş muhasebe ilke ve kuralları ile vergi mevzuatına uygunluğunun araştırılmasıdır.Sorumluluk gerektiren bu durumlar nedeniyle meslek mensupları vergi beyannamelerinin imzalanması öncesinde sınırlı uygunluk denetimi yapmaları gerekir.Sınırlı Uygunluk Denetimi, vergi beyannamelerinin ekindeki finansal bilgilerin veya hesap özetlerinin defterlere uygunluğu ile bu kayıtların doğru bir şekilde ve dayanakları olan belgelere uygun yapılması amacına yönelik bir ön denetimdir.
Meslekle İlgili Konularda çalıştırılamayacak Olanlar
Meslek mensupları, kişisel veya ortaklık bürolarında mesleği yapmaları yasaklananları çalıştıramayacakları gibi, bunlarla her ne şekilde olursa olsun meslekleri ile ilgili işbirliği yapamazlar.
Ruhsat Alan Meslek Mensuplarının Hak ve ödevleri
Ruhsat almış, bağımlı veya meslek konusu dışında çalışan veya mesleki faaliyette bulanmayan meslek mensuplarının Hakları :
1.Meslek kütüğündeki kayıtları kanunlarında mani bir durum olmadıkça ve kendi istekleri dışında silinemez
2. Meslek kütüğünde kayıtlı olmaları halinde; Oda ve Birlik faaliyetlerine katılırlar, seçme ve seçilme haklarını kullanırlar, Üyelikten doğan haklarını kullanırlar.
Ödevleri :
1. Ruhsat almış meslek mensupları bağımlı veya meslek konusu dışında çalışmaları veya mesleki faaliyette bulunmamaları halinde unvanlarını ve tasdik yetkilerini kullanamazlar.
2. Oda ve Birliğe karşı üyelikten doğan ödevlerini yerine getirirler.
Mali Yükümlülükler :
1. Yıllık Aidat : Ocak ayında tüm üyeler tarafından ödenir.
2. Nispi Aidat : Çalışanlar listesinde kayıtlı üyeler tarafından Mayıs ve Ekim aylarında ödenir.
3. Diğer Ödemeler : Adres değişikliği, tescil, kimlik cüzdanı gibi hizmet karşılıkları
Ortaklık Bürosu veya Şirket Kurarak Faaliyette Bulunma
Birden çok meslek mensubunun bir araya gelerek kurabilecekleri ortaklık bürosu veya şirketler şunlardır:
1. Ortaklık Bürosu (Adi Şirket)
2. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket
3. Limited Şirket
4. Anonim Şirket
Genel Esaslar
1. Ortaklık bürosu veya şirket aynı unvana sahip meslek mensupları arasında kurulabilir.
2. Kanunda belirtilen kendi faaliyet konuları dışında başka işlerle uğraşamazlar.
3. Şirket veya ortaklık bürosu mesleğin icrasına taallük eden işlerde ortak veya ortaklar tarafından temsil edilir.
4. Varisler intikal eden hisselerin en geç bir yıl içinde tasfiye edilmesi gerekir. Bu süre içinde mirasçılar meslek mensubu sayılmaz ve mesleki faaliyette bulunamaz.
5. Ortaklık bürosu veya şirketlerde yapılan işlerden doğacak cezai sorumluluk işi yapan meslek mensubuna aittir.
6. Ortaklık bürosu veya şirketlerde meslek unvanının açık bir şekilde kullanılması zorunludur.
7. Ortaklık bürosu veya şirketin unvanında yabancı isim ve unvanlar kullanılamaz.
Meslek Mensuplarının İş Öncesi Genel Yükümlülükleri
1. Büro Edinme Zorunluluğu ve Büro Tescil Belgesi : Meslek mensubu mesleki faaliyete başlamadan önce çalışanlar listesine kaydolarak ve büro tescil belgesi alarak iş yeri açmak zorundadır.
2. Tabela Asma Zorunluluğu : Meslek mensubu işyerinin bulunduğu binanın herkesin kolayca görebileceği yerine adı soyadı ve meslek unvanını içeren tabela asmak zorundadır.
3. Kimlik Cüzdanı Alınması : Ruhsatı olup da bağımsız çalışmak isteyenlere bağlı oldukları odalar tarafından kimlik belgesi verilir.
4. Bildirim Mecburiyeti : Meslek mensupları hizmet verdikleri müşterilerini kayıtlı oldukları odalara 6 ayda bir bildirmek zorundadırlar.Mesleki faaliyette bulunmayan meslek mensupları da ikametgahının bulunduğu bölgenin odasına kaydolunur. İkametgahını ve işyerini değiştiren meslek mensupları 15 gün içinde yeni adreslerini bağlı oldukları odaya bildirmek zorundadırlar.
5. İşyerinde Çalıştırılacak ve Çalıştırılamayacak Kişiler : Meslek mensupları; yalnız mesleki faaliyetlerini yapabilmek için yardımcı eleman çalıştırabilirler. Kanunlara göre bu işi yapmaları yasaklananları yanlarında çalıştıramayacakları gibi görevleriyle ilgili olarak bu kişilerle ilişki içinde bulunamazlar.
6. İş Kabulü : Meslek mensupları kendilerine teklif edilen işleri gerekçe göstermeden reddedebilirler. İki meslek mensubu tarafından reddedilen kimseye oda tarafından kendisine bir meslek mensubu belirlenir.
7. Sözleşme Yapılması : Aşağıda yazılı konularda sözleşme yapılması zorunludur: 1.Defter Tutmak 2. Devamlılık arz eden müşavirlik hizmetleri 3. İnceleme , tahlil, denetim yapmak bunlarla ilgili rapor ve benzerlerini düzenlemek. 4 .Yeminli Mali Müşavirlik Tasdik İşlemleri : Yapılacak Sözleşmede Bulunması Gereken Hususlar : 1. Tarafların ad soyadı vergi d. Ve nosu 2. Yapılacak işin amacı ve kapsamı 3. Tarafların karşılıklı sorumluluk ve yükümlülükleri 4. Ücretin tutarı ve ödeme şekli 5. Sözleşme yeri tarihi ve süresi.
8. Defter ve Belgelerin Saklanması : Meslek mensupları kendilerine tevdi edilen defter ve belgeleri iyi niyetle muhafaza ederek işin bitiminde iade etmek zorundadır. Defter ve belgelerin geri alınması yazı ile bildirildiği hallerde saklama mecburiyeti 1 ay sonra sona erer. Bir ay içinde alınmayan defter ve belgeler bir yazı ile vergi dairesine teslim edilir.
Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinin Hedefleri
1. Bilanço usulünde defter tutan gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin faaliyet ve sonuçlarının sağlıklı ve güvenilir biçimde muhasebeleştirilmesinin sağlanması.
2. Bu işletmelerde mali tablolar aracılığı ile ilgililere sunulan bilgilerin gerçek durumu yansıtmasının sağlanması
3. Bu işletmelerde denetimin kolaylaştırılması
Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinin Amacı
1. Muhasebe bilgilerinin karar alma durumunda bulunan ilgililere yeterli ve doğru olarak ulaştırılmasına,
2. Farklı işletmeler ile aynı işletmenin farklı dönemlerinin karşılaştırılmasına,
3. Mali tablolarda yer alan hesap adlarının tüm kesimler için aynı anlamı vermesine,
4. Muhasebe terim birliğinin sağlanması suretiyle anlaşılabilir olmasına,
5. İşletmeler ile ilgililer arasında güven unsurunun oluşturulmasına