TANIM
İnsan toplulukları ve toplumsal kurumların kökeni, gelişmesi, işlevi ve birbirleriyle ilişkileri, bu ilişkileri belirleyen ilke ve kurallar ile toplumsal sorunlar ve çözüm yolları konularında araştırmalar yapan, araştırma sonucunda edinilen bulguları yorumlayan ve önerilerde bulunan kişidir.
GÖREVLER
- Tarihsel belgeleri inceleyerek, gözlem ve görüşme gibi yöntemleri kullanarak; insan topluluklarının kökenini, gelişmesini, yaşayış tarzını ve sosyal ilişkilerini araştırır, çevreye, sosyal geleneklere, aile, din, eğitim gibi sosyal kurumlar ve diğer sosyal olaylara ilişkin bilimsel bilgiler toplar,
- Edinilen verileri ve sonuçları, değerlendirir ve yorumlar,
- Toplumsal sorunları saptar, bilimsel sonuçlar çerçevesinde çözüm önerilerinde bulunur,
- Bilimsel sonuçlar ile sorunlara ilişkin çözüm önerilerinin eğitimciler, yasa koyucular, planlama uzmanları ve sosyal sorunların çözümüyle uğraşan meslek elemanlarına, kurum ve kuruluşlara ulaşmasını sağlar, sonuçlarını izler.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Görüşme ve anket formları, tarihi belgeler, toplumsal olaylar ve sosyal kurumlarla ilgili olarak yapılan araştırma ve incelemelerin yer aldığı basılı kaynaklar, gözlem ve araştırma raporları gibi dokümanlar,
- İstatistik tabloları ve çeşitli büro malzemeleri ile hesap makinesi, bilgisayar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Sosyolog olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yetenek düzeyine,
- Sözel akıl yürütme yeteneğine sahip,
- Toplumsal olaylara meraklı,
- Araştırma ve inceleme yapmaktan hoşlanan, gözlemci,
- Olaylar arasında bağlantılar kurabilen,
- Başkaları ile iyi iletişim kurabilen
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Sosyologlar gözlem ve incelemelerini alanda, elde ettikleri bulguların değerlendirmesini ise büroda yaparlar. Çalışmalarında insanlarla etkileşim halindedirler. Sayısal bulgularını bilgisayar ortamında değerlendirirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Sosyologlar, Devlet Planlama Teşkilatı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Orman Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı gibi kamu kuruluşları ile özel sektör kurum ve kuruluşlarının ilgili birimlerinde ve yayın kuruluşlarında çalışabilmektedirler. Bu meslekte çalışan bayanların oranı fazladır. Sosyologların iş bulma olanakları oldukça sınırlıdır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, çeşitli üniversitelere bağlı edebiyat ve fen-edebiyat fakülteleri “Sosyoloji” bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Bölüme girebilmek için Öğrenci Seçme Sınavı’nda yeterli “Eşit Ağırlık (EA)” puan almak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Meslek eğitimi 4 yıldır. Eğitim süresince; Türk Dili ve Edebiyatı, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Yabancı Dil gibi genel kültür derslerinin yanı sıra ; Kurumlar Sosyolojisi, Sosyolojiye Giriş, Küçük Gruplar Sosyolojisi, Sosyal Bilimler Metodolojisi, Türkiye’nin Toplumsal yapısı, Aile Sosyolojisi, Sosyoloji Tarihi, Türkiye Sosyoloji Tarihi ve Araştırmaları, Kent Sosyolojisi, Ekonomik Sosyoloji, Organizasyon Prensipleri, Hukuk ve Suç Sosyolojisi, Sosyoloji Semineri ve Araştırmaları, Özel Öğretim Yöntemleri, Değişim Sosyolojisi, Sosyolojide Yöntem ve Tartışmaları, Türk Sosyologları ve Eserleri, Endüstri Sosyolojisi, Bilgi Sosyolojisi, Çağdaş Sosyoloji Teorileri gibi temel dersler okutulur.
MESLEKTE İLERLEME
- Lisans eğitimini tamamlayan kişiler üniversitelerde akademik kariyer yapmak isterlerse, araştırma görevlisi olarak göreve başlayabilir, yardımcı doçent, doçent ve profesör olarak meslekte ilerleyebilirler.
- Sosyologlar, genel sosyoloji, kurumlar sosyolojisi, uygulamalı sosyoloji veya sosyometri alanlarından birinde çalışmalarına ağırlık verebilirler. Aile, suçluluk, nüfus bilimi, endüstri ve tarım sorunları, köy-kent yerleşimi, sosyal ekoloji, siyaset ve hukuk sosyolojisi gibi konularda uzmanlaşabilirler.
- Çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda, uzman, danışman ve araştırmacı kadrolarında veya yönetici kademelerinde yer alabilirler.
BENZER MESLEKLER: Sosyal psikologluk, sosyal antropologluk, sosyal çalışmacılık.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
- Öğrenciler, eğitimleri süresince çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan kredi ve burslardan faydalanma olanaklarına sahiptirler. (Kredi ve Yurtlar Kurumu vb.)
- Fen-edebiyat ve edebiyat fakülteleri sosyoloji bölümü mezunları işe başladıklarında, kamu sektörüne ait kurum ve kuruluşlarda çalışmaları halinde, Devlet Memurları Kanunu’na dayanılarak hükümet tarafından belirlenen ücreti (asgari ücretin yaklaşık iki katı), özel sektör kurum ve kuruluşlarında ise asgari ücretin yaklaşık üç katı ücreti alabilmektedirler. Uzmanlık alanları, işteki pozisyonları ve işletmenin yapısına göre bu ücrette artış olabilmektedir.
İnsan toplulukları ve toplumsal kurumların kökeni, gelişmesi, işlevi ve birbirleriyle ilişkileri, bu ilişkileri belirleyen ilke ve kurallar ile toplumsal sorunlar ve çözüm yolları konularında araştırmalar yapan, araştırma sonucunda edinilen bulguları yorumlayan ve önerilerde bulunan kişidir.
GÖREVLER
- Tarihsel belgeleri inceleyerek, gözlem ve görüşme gibi yöntemleri kullanarak; insan topluluklarının kökenini, gelişmesini, yaşayış tarzını ve sosyal ilişkilerini araştırır, çevreye, sosyal geleneklere, aile, din, eğitim gibi sosyal kurumlar ve diğer sosyal olaylara ilişkin bilimsel bilgiler toplar,
- Edinilen verileri ve sonuçları, değerlendirir ve yorumlar,
- Toplumsal sorunları saptar, bilimsel sonuçlar çerçevesinde çözüm önerilerinde bulunur,
- Bilimsel sonuçlar ile sorunlara ilişkin çözüm önerilerinin eğitimciler, yasa koyucular, planlama uzmanları ve sosyal sorunların çözümüyle uğraşan meslek elemanlarına, kurum ve kuruluşlara ulaşmasını sağlar, sonuçlarını izler.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Görüşme ve anket formları, tarihi belgeler, toplumsal olaylar ve sosyal kurumlarla ilgili olarak yapılan araştırma ve incelemelerin yer aldığı basılı kaynaklar, gözlem ve araştırma raporları gibi dokümanlar,
- İstatistik tabloları ve çeşitli büro malzemeleri ile hesap makinesi, bilgisayar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Sosyolog olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yetenek düzeyine,
- Sözel akıl yürütme yeteneğine sahip,
- Toplumsal olaylara meraklı,
- Araştırma ve inceleme yapmaktan hoşlanan, gözlemci,
- Olaylar arasında bağlantılar kurabilen,
- Başkaları ile iyi iletişim kurabilen
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Sosyologlar gözlem ve incelemelerini alanda, elde ettikleri bulguların değerlendirmesini ise büroda yaparlar. Çalışmalarında insanlarla etkileşim halindedirler. Sayısal bulgularını bilgisayar ortamında değerlendirirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Sosyologlar, Devlet Planlama Teşkilatı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Orman Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı gibi kamu kuruluşları ile özel sektör kurum ve kuruluşlarının ilgili birimlerinde ve yayın kuruluşlarında çalışabilmektedirler. Bu meslekte çalışan bayanların oranı fazladır. Sosyologların iş bulma olanakları oldukça sınırlıdır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, çeşitli üniversitelere bağlı edebiyat ve fen-edebiyat fakülteleri “Sosyoloji” bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Bölüme girebilmek için Öğrenci Seçme Sınavı’nda yeterli “Eşit Ağırlık (EA)” puan almak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Meslek eğitimi 4 yıldır. Eğitim süresince; Türk Dili ve Edebiyatı, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Yabancı Dil gibi genel kültür derslerinin yanı sıra ; Kurumlar Sosyolojisi, Sosyolojiye Giriş, Küçük Gruplar Sosyolojisi, Sosyal Bilimler Metodolojisi, Türkiye’nin Toplumsal yapısı, Aile Sosyolojisi, Sosyoloji Tarihi, Türkiye Sosyoloji Tarihi ve Araştırmaları, Kent Sosyolojisi, Ekonomik Sosyoloji, Organizasyon Prensipleri, Hukuk ve Suç Sosyolojisi, Sosyoloji Semineri ve Araştırmaları, Özel Öğretim Yöntemleri, Değişim Sosyolojisi, Sosyolojide Yöntem ve Tartışmaları, Türk Sosyologları ve Eserleri, Endüstri Sosyolojisi, Bilgi Sosyolojisi, Çağdaş Sosyoloji Teorileri gibi temel dersler okutulur.
MESLEKTE İLERLEME
- Lisans eğitimini tamamlayan kişiler üniversitelerde akademik kariyer yapmak isterlerse, araştırma görevlisi olarak göreve başlayabilir, yardımcı doçent, doçent ve profesör olarak meslekte ilerleyebilirler.
- Sosyologlar, genel sosyoloji, kurumlar sosyolojisi, uygulamalı sosyoloji veya sosyometri alanlarından birinde çalışmalarına ağırlık verebilirler. Aile, suçluluk, nüfus bilimi, endüstri ve tarım sorunları, köy-kent yerleşimi, sosyal ekoloji, siyaset ve hukuk sosyolojisi gibi konularda uzmanlaşabilirler.
- Çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda, uzman, danışman ve araştırmacı kadrolarında veya yönetici kademelerinde yer alabilirler.
BENZER MESLEKLER: Sosyal psikologluk, sosyal antropologluk, sosyal çalışmacılık.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
- Öğrenciler, eğitimleri süresince çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan kredi ve burslardan faydalanma olanaklarına sahiptirler. (Kredi ve Yurtlar Kurumu vb.)
- Fen-edebiyat ve edebiyat fakülteleri sosyoloji bölümü mezunları işe başladıklarında, kamu sektörüne ait kurum ve kuruluşlarda çalışmaları halinde, Devlet Memurları Kanunu’na dayanılarak hükümet tarafından belirlenen ücreti (asgari ücretin yaklaşık iki katı), özel sektör kurum ve kuruluşlarında ise asgari ücretin yaklaşık üç katı ücreti alabilmektedirler. Uzmanlık alanları, işteki pozisyonları ve işletmenin yapısına göre bu ücrette artış olabilmektedir.
