Sunum yaparken dikkat edilmesi gereken kurallar nelerdir?
Tanışma
· Tanışma, masa ve ortamın düzeni sunumun etkinliği açısından önemlidir.
· Sunumu yapan kişi çok kısa olarak kendini tanıtmalıdır.
Yerleşim
· Masanın konumu sunumun görselliği ve sunucuların hareket kabiliyeti için oldukça önemlidir. Bu yüzden masanın en uygun şekilde yerleştirilmesi gerekmektedir. Eğer yapılamıyorsa masa kaldırılmalıdır.
· Sunumu yapan grup kalabalık ise sahnenin iki yanına dengeli olarak dağılmalıdır.
· Flip-chart kullanılırken katılımcılarla ve perde ile ilişkinin kaybedilmemesine dikkat edilmelidir.
· Bir zorunluluk olmadıkça sunuma başlamadan önce flip-chart’ın yazılı olmamasında yarar vardır. Sunumu yapan kişi flip-chart’ı kapatmamalıdır
· Sunum sırasında çevrede izleyenlerin ve sunumu yapan kişinin dikkatini dağıtacak şeyler bulunmamalıdır.
Eğitmenin Duruşu ve Ses Tonu
· Sunumu yapan kişinin duruşu ve davranışı önemlidir.
· Sunumu yapan kişi vücudunun ağırlığını iki ayağı üzerine dengeli olarak dağıtmalıdır. Ayaklar birbirine paralel olmalı ve iki ayak arasındaki açıklık omuz genişliğinde olmalıdır. Kendisinin ve izleyicilerin dikkatini dağıtacak davranışlardan kaçınmalıdır.
· Konuşmayı akıcı olarak sürdürebilmek ve konuşurken istenmedik sesler çıkarmamak için konuşmacı kendi sesini dinleyebilmelidir.
· Sunumu yapan kişi giyimine özen göstermelidir. (Ne çok şık, ne çok paspal)
· Konuşma sırasında çok sık tekrarlanan kelimeler olmamasına dikkat edilmelidir.
· Net, işitilebilir ve berrak bir ses ile konuşulmalıdır.
· Duruş önemlidir. Duruş, izleyicilerde kararlı, inatçı, düşünceli, dalgın, bilgin, düşünür vb. izlenimleri bırakabilir.
· Vücuduyla, sesiyle insanın içten ve inandırıcı olması gerekir. Yaptığımız işe ne kadar inanır ve içtenlikle yaparsak o kadar inandırıcı olabiliriz.
· Göz temasına dikkat edilmelidir.
Heyecan Halinde;
· Su ve kalem hayat kurtarır.
· Heyecanlandığımız ya da nefesimizi kontrol etmekte zorlandığımız anlarda su içmek ritmimizi yeniden yakalamamıza yardımcı olacaktır.
· Elimizi kolumuzu nereye koyacağımızı bilemediğimiz ve bu sebeple kendimizi rahatsız hissettiğimizde elimize bir kalem almak iyi bir çözümdür.
Soruları Dinlemek
..... Cevaplarınızı düşünmeden önce dinleyicilerinizin sorularını ve yorumlarını dinleyin.
· Zor soruları hoş karşılayın
· Yakınlık kurmak için “bu iyi bir soru” diyin
· Kişi ile direk göz teması kurun
· Soruları sorarken dinleyiciye yoğunlaşın
· Kişiye doğru yaklaşın
Soruları Cevaplamak
· Soruyu soran kişiye hitaben cevap verin
· Daha sonra göz temasını tüm dinleyenlere kaydırın
· Soruyu kısa ve öz cevaplayın
· Fikrinize sahip çıkın
· Cevabı bilmiyorsanız, söyleyin. Sunumu yapan kişinin her konuda uzman olması beklenemez. Bilmediğimiz bir soru ile karşılaştığımız zaman içtenlikle ve çekinmeden “Bu konu hakkında bilgi sahibi değilim, araştırıp size döneyim” cevabını vermek gerekir.
· Cevaplarken dikkati soru sorana yönlendirerek bitirin.
· Uygunsa “yardımcı olabildim mi” veya “sorunuzu cevaplandırabildim mi” diye sorun
Oyunlar
Oyunlar, sunuma katılanları motive etmek için iyi bir araçtır. Ancak aşağıdaki konulara dikkat edilmesi gerekir.
· Oyun, katılımcıların konuya odaklanmasını sağlıyorsa yararlıdır.
· Oyun süresinin iyi hesaplanması ve kontrolün kaybedilmemesi gerekir.
· Oynanış biçimi yönünden kontrolün kaybedilmesine yol açacak oyunlar seçilmemelidir.
Powerpoint slaytları
· Powerpoint sunumlarında, metin yazmaktan kaçınılmalıdır. Her bir slayttaki bilgi, olabilecek en az sayıda maddelenerek gösterilmelidir.
· Maddeler halinde anlatılması gereken sunumlarda maddeler arasındaki bağlantılar belli edilmelidir.
· Maddelemelere dikkat edilmeli, tasarım ve düzenlemesine özen gösterilmelidir.
· Slaytlarda gereksiz parantez kullanmamalıdır.
· Powerpoint kullanılırken uygun renk bileşenleri kullanılmalı ve maddelerin birbirinden farklı olduğunu hissettirecek bir diziliş olmalıdır.
· Gereksiz resimler dikkati dağıtır.
· Kullanılan resimler amaca uygun olmalıdır. İnsanları aciz durumda gösteren resim ve fotoğraflar kullanmaktan kaçınılmalıdır.
· Uygun renk bileşenleri kullanılmalıdır.
En kötü sunumlar ikinci yapılanlardır. Birinci sunumda çok dikkat edilir. İkincisinde ise genellikle “nasıl olsa başarıyorum” diye yeterince özenli davranılmaz ve en çok hata o zaman yapılır. Bütün sunumlara aynı özenle hazırlanmak gerekir.
Tanışma
· Tanışma, masa ve ortamın düzeni sunumun etkinliği açısından önemlidir.
· Sunumu yapan kişi çok kısa olarak kendini tanıtmalıdır.
Yerleşim
· Masanın konumu sunumun görselliği ve sunucuların hareket kabiliyeti için oldukça önemlidir. Bu yüzden masanın en uygun şekilde yerleştirilmesi gerekmektedir. Eğer yapılamıyorsa masa kaldırılmalıdır.
· Sunumu yapan grup kalabalık ise sahnenin iki yanına dengeli olarak dağılmalıdır.
· Flip-chart kullanılırken katılımcılarla ve perde ile ilişkinin kaybedilmemesine dikkat edilmelidir.
· Bir zorunluluk olmadıkça sunuma başlamadan önce flip-chart’ın yazılı olmamasında yarar vardır. Sunumu yapan kişi flip-chart’ı kapatmamalıdır
· Sunum sırasında çevrede izleyenlerin ve sunumu yapan kişinin dikkatini dağıtacak şeyler bulunmamalıdır.
Eğitmenin Duruşu ve Ses Tonu
· Sunumu yapan kişinin duruşu ve davranışı önemlidir.
· Sunumu yapan kişi vücudunun ağırlığını iki ayağı üzerine dengeli olarak dağıtmalıdır. Ayaklar birbirine paralel olmalı ve iki ayak arasındaki açıklık omuz genişliğinde olmalıdır. Kendisinin ve izleyicilerin dikkatini dağıtacak davranışlardan kaçınmalıdır.
· Konuşmayı akıcı olarak sürdürebilmek ve konuşurken istenmedik sesler çıkarmamak için konuşmacı kendi sesini dinleyebilmelidir.
· Sunumu yapan kişi giyimine özen göstermelidir. (Ne çok şık, ne çok paspal)
· Konuşma sırasında çok sık tekrarlanan kelimeler olmamasına dikkat edilmelidir.
· Net, işitilebilir ve berrak bir ses ile konuşulmalıdır.
· Duruş önemlidir. Duruş, izleyicilerde kararlı, inatçı, düşünceli, dalgın, bilgin, düşünür vb. izlenimleri bırakabilir.
· Vücuduyla, sesiyle insanın içten ve inandırıcı olması gerekir. Yaptığımız işe ne kadar inanır ve içtenlikle yaparsak o kadar inandırıcı olabiliriz.
· Göz temasına dikkat edilmelidir.
Heyecan Halinde;
· Su ve kalem hayat kurtarır.
· Heyecanlandığımız ya da nefesimizi kontrol etmekte zorlandığımız anlarda su içmek ritmimizi yeniden yakalamamıza yardımcı olacaktır.
· Elimizi kolumuzu nereye koyacağımızı bilemediğimiz ve bu sebeple kendimizi rahatsız hissettiğimizde elimize bir kalem almak iyi bir çözümdür.
Soruları Dinlemek
..... Cevaplarınızı düşünmeden önce dinleyicilerinizin sorularını ve yorumlarını dinleyin.
· Zor soruları hoş karşılayın
· Yakınlık kurmak için “bu iyi bir soru” diyin
· Kişi ile direk göz teması kurun
· Soruları sorarken dinleyiciye yoğunlaşın
· Kişiye doğru yaklaşın
Soruları Cevaplamak
· Soruyu soran kişiye hitaben cevap verin
· Daha sonra göz temasını tüm dinleyenlere kaydırın
· Soruyu kısa ve öz cevaplayın
· Fikrinize sahip çıkın
· Cevabı bilmiyorsanız, söyleyin. Sunumu yapan kişinin her konuda uzman olması beklenemez. Bilmediğimiz bir soru ile karşılaştığımız zaman içtenlikle ve çekinmeden “Bu konu hakkında bilgi sahibi değilim, araştırıp size döneyim” cevabını vermek gerekir.
· Cevaplarken dikkati soru sorana yönlendirerek bitirin.
· Uygunsa “yardımcı olabildim mi” veya “sorunuzu cevaplandırabildim mi” diye sorun
Oyunlar
Oyunlar, sunuma katılanları motive etmek için iyi bir araçtır. Ancak aşağıdaki konulara dikkat edilmesi gerekir.
· Oyun, katılımcıların konuya odaklanmasını sağlıyorsa yararlıdır.
· Oyun süresinin iyi hesaplanması ve kontrolün kaybedilmemesi gerekir.
· Oynanış biçimi yönünden kontrolün kaybedilmesine yol açacak oyunlar seçilmemelidir.
Powerpoint slaytları
· Powerpoint sunumlarında, metin yazmaktan kaçınılmalıdır. Her bir slayttaki bilgi, olabilecek en az sayıda maddelenerek gösterilmelidir.
· Maddeler halinde anlatılması gereken sunumlarda maddeler arasındaki bağlantılar belli edilmelidir.
· Maddelemelere dikkat edilmeli, tasarım ve düzenlemesine özen gösterilmelidir.
· Slaytlarda gereksiz parantez kullanmamalıdır.
· Powerpoint kullanılırken uygun renk bileşenleri kullanılmalı ve maddelerin birbirinden farklı olduğunu hissettirecek bir diziliş olmalıdır.
· Gereksiz resimler dikkati dağıtır.
· Kullanılan resimler amaca uygun olmalıdır. İnsanları aciz durumda gösteren resim ve fotoğraflar kullanmaktan kaçınılmalıdır.
· Uygun renk bileşenleri kullanılmalıdır.
En kötü sunumlar ikinci yapılanlardır. Birinci sunumda çok dikkat edilir. İkincisinde ise genellikle “nasıl olsa başarıyorum” diye yeterince özenli davranılmaz ve en çok hata o zaman yapılır. Bütün sunumlara aynı özenle hazırlanmak gerekir.
