Tek Tip Gümrük Beyannameleri 8 (sekiz) nüsha düzenlenmektedir.
1. Nüsha: ihracat ve/veya transit işlemlerinde kullanılmaktadır. ihracat veya transit işlemlerinin yapıldığı gümrük idaresinde saklanmaktadır.
2. Nüsha: istatistiki amaçla kullanılmaktadır. ihracat veya transit işlemlerinin yapıldığı gümrük idaresinde saklanmaktadır.
3. Nüsha: ihracatta gümrük idaresince mükellefe verilir. Kanıtlayıcı nüsha olarak kullanılmaktadır. Talep halinde ihracat beyannamelerinin onaylı fotokopileri ihracatçıya verilir veya ilgili kuruluşlara gönderilmektedir.
4. Nüsha: Transit rejiminde kullanılmaktadır. Çıkış gümrük idaresinde kalacak olan nüshadır.
5. Nüsha: Transit rejiminde kullanılmaktadır. Varış gümrük idaresince çıkış gümrük idaresine gönderilecek teyid nüshasıdır.
6. 7.8.Nüsha: ithalat işlemlerinde kullanılmaktadır. ilk nüsha gümrük idaresi nüshası,ikinci nüshası istatistik nüshası ve üçüncü nüshaları da mükellef nüshası olarak kullanılmaktadır.
Gümrük Beyannamesinin 33 no'lu kolonunda eşya kodu kısmına ihrac edilecek malın 12 rakamdan oluşan GTiP-Gümrük Tarife istatistik Pozisyonu yazılır. Dünyada mevcut tüm eşyayı kapsayan sınışandırma sistemi olan Armonize Sistemde 5019 ayrı kategorideki eşya 6 rakamlı bir kodlamayla sınışandırılmıştır. ilk iki rakam fasıl numarasını, ilk dört rakam eşyanın pozisyon numarasını, ilk sekiz rakam kombine nomanklatür kodunu, ilk on rakam milli alt açılım numarasını, oniki rakam gümrük tarife istatistik pozisyonunu oluşturur. Eşya kodunun yanlış yazılması durumunda Gümrük idaresi üç katı ceza alır.Gümrük Beyannamesinin 20 no'lu alanında malın teslim şekli (ıncoterms), 22 no'lu alanda sigorta ve navlun dahil CIF/ABD Dolar değer, 46 no'lu alanda güvertede teslim fiyatı olan FOB/ABD Dolar değeri yazılmalıdır. 46 no'lu alanda beyan edilen FOB değerin DAB'a bağlanmasıyla kambiyo taahhüdü kapanacaktır.ihracatçının gümrük çıkış için yapması gerekenleri genel olarak özetlemek gerekirse;
Tek Tip Gümrük Beyannamesine; Ürüne, ihracat şekline ve Ülkeye Göre Eklenmesi Gereken Belgeler:
1. Nüsha: ihracat ve/veya transit işlemlerinde kullanılmaktadır. ihracat veya transit işlemlerinin yapıldığı gümrük idaresinde saklanmaktadır.
2. Nüsha: istatistiki amaçla kullanılmaktadır. ihracat veya transit işlemlerinin yapıldığı gümrük idaresinde saklanmaktadır.
3. Nüsha: ihracatta gümrük idaresince mükellefe verilir. Kanıtlayıcı nüsha olarak kullanılmaktadır. Talep halinde ihracat beyannamelerinin onaylı fotokopileri ihracatçıya verilir veya ilgili kuruluşlara gönderilmektedir.
4. Nüsha: Transit rejiminde kullanılmaktadır. Çıkış gümrük idaresinde kalacak olan nüshadır.
5. Nüsha: Transit rejiminde kullanılmaktadır. Varış gümrük idaresince çıkış gümrük idaresine gönderilecek teyid nüshasıdır.
6. 7.8.Nüsha: ithalat işlemlerinde kullanılmaktadır. ilk nüsha gümrük idaresi nüshası,ikinci nüshası istatistik nüshası ve üçüncü nüshaları da mükellef nüshası olarak kullanılmaktadır.
Gümrük Beyannamesinin 33 no'lu kolonunda eşya kodu kısmına ihrac edilecek malın 12 rakamdan oluşan GTiP-Gümrük Tarife istatistik Pozisyonu yazılır. Dünyada mevcut tüm eşyayı kapsayan sınışandırma sistemi olan Armonize Sistemde 5019 ayrı kategorideki eşya 6 rakamlı bir kodlamayla sınışandırılmıştır. ilk iki rakam fasıl numarasını, ilk dört rakam eşyanın pozisyon numarasını, ilk sekiz rakam kombine nomanklatür kodunu, ilk on rakam milli alt açılım numarasını, oniki rakam gümrük tarife istatistik pozisyonunu oluşturur. Eşya kodunun yanlış yazılması durumunda Gümrük idaresi üç katı ceza alır.Gümrük Beyannamesinin 20 no'lu alanında malın teslim şekli (ıncoterms), 22 no'lu alanda sigorta ve navlun dahil CIF/ABD Dolar değer, 46 no'lu alanda güvertede teslim fiyatı olan FOB/ABD Dolar değeri yazılmalıdır. 46 no'lu alanda beyan edilen FOB değerin DAB'a bağlanmasıyla kambiyo taahhüdü kapanacaktır.ihracatçının gümrük çıkış için yapması gerekenleri genel olarak özetlemek gerekirse;
- Sunulacak belgelerin hazırlanması ve temini,
- Belgelerin ilgili çıkış gümrüğüne verilmesi,
- ihraç konusu malın tek tip gümrük beyannamesinde belirtilen hususlarla uygunluğunun tespiti için muayene edilmesi. ilgili Gümrük idaresinde Beyanname üzerindeki bilgilerle belgeler karşılaştırılır ve bu aşamada ihraç konusu malın muayenesi ve yüklenmesi için ilgili belgeler muayene memuruna verilir. ihraç konusu malların bulunduğu yere gidilerek, beyannamede belirtilen hususlara uygunluğunun tespiti için muayene işlemi yerine getirilir.
- Muayene işlemi tamamlandıktan sonra malın yüklenmesi. Malın Beyannamede belirtilen hususlara uygunluğu tespit edildikten sonra kolcu nezaretinde yükleme işlemine başlanır. Bu arada, ilgili nakil vasıtasına yüklenen ihraç konusu mal kurşun mühür altına alındıktan sonra, nakliyeci firma tarafından tanzim edilen karne veya manifestoların, ilgili memurlar tarafından beyannameye uygunluğu tetkik edilerek tescil işlemi yapılır ve araç yurt dışına sevkedilir.
- Tek tip gümrük beyannamesinin kapatılması ve nüshaların ilgili mercilere gönderilmesi
- Karne veya manifestonun tescil işlemi yapıldıktan sonra, Beyanname üzerinde gerekli açıklamayı veren kolcu beyannameyi ilgili muayene memuruna iade eder.
- Çıkış işlemini yapan Gümrük idaresi kapı veya liman gümrük idaresine eşyayı taşıyan kara nakil aracının sınırı geçmesi, liman gümrük idaresinde ise eşyanın gemiye yüklenmesini takiben beyanname kapatılarak nüshalar ilgili mercilere gönderilir.
- Çıkış işlemleri iç gümrükle yapılıyorsa eşyayı taşıyan aracın fiilen yurtdışına çıkışının yapıldığı Kapı Gümrük idaresince teyit edilmesini müteakip, iç gümrük idaresi Tek Tip Gümrük Beyannamesini kapatarak nüshaların ilgili mercilere gönderilmesi işlemi yapılır.
- Belgelerin ilgili çıkış gümrüğüne verilmesi,
- ihraç konusu malın tek tip gümrük beyannamesinde belirtilen hususlarla uygunluğunun tespiti için muayene edilmesi. ilgili Gümrük idaresinde Beyanname üzerindeki bilgilerle belgeler karşılaştırılır ve bu aşamada ihraç konusu malın muayenesi ve yüklenmesi için ilgili belgeler muayene memuruna verilir. ihraç konusu malların bulunduğu yere gidilerek, beyannamede belirtilen hususlara uygunluğunun tespiti için muayene işlemi yerine getirilir.
- Muayene işlemi tamamlandıktan sonra malın yüklenmesi. Malın Beyannamede belirtilen hususlara uygunluğu tespit edildikten sonra kolcu nezaretinde yükleme işlemine başlanır. Bu arada, ilgili nakil vasıtasına yüklenen ihraç konusu mal kurşun mühür altına alındıktan sonra, nakliyeci firma tarafından tanzim edilen karne veya manifestoların, ilgili memurlar tarafından beyannameye uygunluğu tetkik edilerek tescil işlemi yapılır ve araç yurt dışına sevkedilir.
- Tek tip gümrük beyannamesinin kapatılması ve nüshaların ilgili mercilere gönderilmesi
- Karne veya manifestonun tescil işlemi yapıldıktan sonra, Beyanname üzerinde gerekli açıklamayı veren kolcu beyannameyi ilgili muayene memuruna iade eder.
- Çıkış işlemini yapan Gümrük idaresi kapı veya liman gümrük idaresine eşyayı taşıyan kara nakil aracının sınırı geçmesi, liman gümrük idaresinde ise eşyanın gemiye yüklenmesini takiben beyanname kapatılarak nüshalar ilgili mercilere gönderilir.
- Çıkış işlemleri iç gümrükle yapılıyorsa eşyayı taşıyan aracın fiilen yurtdışına çıkışının yapıldığı Kapı Gümrük idaresince teyit edilmesini müteakip, iç gümrük idaresi Tek Tip Gümrük Beyannamesini kapatarak nüshaların ilgili mercilere gönderilmesi işlemi yapılır.
Tek Tip Gümrük Beyannamesine; Ürüne, ihracat şekline ve Ülkeye Göre Eklenmesi Gereken Belgeler:
- Fatura
- Çeki listesi (eğer gerekli ise)
- Bitkiler ve bitkisel ürünler için "Bitki Sağlık Sertifikası"
- Hayvansal ürün ihracatında Hayvanların Orijin ve Veteriner Sağlık Sertifikası
- Zorunlu Standarda tabi ürünlerde "Standart Kontrol Belgesi "
- Orman ürünleri için üretim yerinden verilmiş nakliye tezkeresi
- Eşyanın yükleneceği nakil aracının geleceğini belirtir acenta veya kumanya belgesi (gerekirse)
- ihracı ilgili kurumların iznine tabi ürünlerde izin belgesi
- Tekele tabi eşyalar için bu idarece verilen nakliye tezkeresi
- Diğer belgeler, ( ATR dolaşım belgesi, Euro.1. Belgesi v.b.)
- Ekspertiz Raporu,
- Kıymetli eşya veya tarihi eser olacak nitelikteki ürünler için ekspertiz raporu
- Çeki listesi (eğer gerekli ise)
- Bitkiler ve bitkisel ürünler için "Bitki Sağlık Sertifikası"
- Hayvansal ürün ihracatında Hayvanların Orijin ve Veteriner Sağlık Sertifikası
- Zorunlu Standarda tabi ürünlerde "Standart Kontrol Belgesi "
- Orman ürünleri için üretim yerinden verilmiş nakliye tezkeresi
- Eşyanın yükleneceği nakil aracının geleceğini belirtir acenta veya kumanya belgesi (gerekirse)
- ihracı ilgili kurumların iznine tabi ürünlerde izin belgesi
- Tekele tabi eşyalar için bu idarece verilen nakliye tezkeresi
- Diğer belgeler, ( ATR dolaşım belgesi, Euro.1. Belgesi v.b.)
- Ekspertiz Raporu,
- Kıymetli eşya veya tarihi eser olacak nitelikteki ürünler için ekspertiz raporu
