6 yaşında iPad kullanıyorlar, 9 yaşında internet, 10 yaşında dizi bağımlısı oluyorlar. Ne olacak bu çocukların hali?
Çocuklar, her geçen gün teknolojik aletlere daha bağımlı hale geliyor. TÜİK 2013 verilerine göre; Türkiye'de bilgisayar kullanımı 8, internet kullanımı 9 yaşında başlıyor. Cep telefonu kullanımın yaşı ise 10 olarak tespit edildi. 6 yaşında çocuk eline IPAD alıyor, 9 yaşında internet bağımlısı oluyor. 10 yaşında ise dizi bağımlısı haline geliyor. Peki bu çocukların geleceği ne olacak?
İşte uzmanların yanıtları:
'Tamamen uzak tutmamalı ama ölçü belirlenmeli'
Psikolog Narek KARASU:
Çocukların normalde ne kadar uyarıma maruz kalıyorsa, uyaran yoğunluğu da çocuklarda bedensel ve zihinsel gelişimi etkiliyor. Zihinsel gelişimin uyarana maruz kalmasıyla ilgili bir durum. İlk yaşam yıllarında oluşan beyin dokusu belli bir zaman sonra değişmez ve çocuk hep onu kullanır. O süreçlerde o uyaran kalması gerekiyor. Burada da anne babaya rol düşüyor. Çocukların televizyon ve internet gibi mecraları ölçülü kullanmalarını sağlamaları gerekiyor. Çocuklar üzerinde otorite kurma problemi yaşıyorlar. Çocuklarına olan sevgilerini göstermek için onların istediklerini yaparken kontrolü kaybediyorlar ve çocuk bu kontrolü ele geçiriyor. Böylece bağımlılık oluşuyor. Bunu önlemek için anne, baba daha duyarlı olmalı. Sanal ortamdan tamamen uzak tutmak değil ancak ölçüyü belirlemek gerekiyor.
'En büyük nedeni değişen nesil farkı'
Psikiyatr Ayhan AKCAN:
Çocukların teknolojiyi ve iletişim araçlarını kullanması, erişkinlerden daha farklı. Sadece iletişim aracı değil içerisinde her şey var. Oyunlar, klipler, sohbet etme. Dolaylı soyut düşüncesi tamamlanmış her çocuk için ilgi alanıdır. Neden- sonuç ilişkisi kurabilen, kendisi ile ilgili isteklerini ortaya koyabilen ve gerçekleştiren çocuk soyut kavramını oturtmuş oluyor. Burada anne babalar da bu konuda bilgili olmaları gerekiyor. Ne yapacağını bilmiyor ve yeterince eski gibi zaman geçirme durumları yok. Hem iş hem enerji hem de çocukluğundaki oyunlar zaman kavramı ile çelişiyor. Dışarıda oynayalım, sinemaya gidelim ilgilisini çekmiyor. Nesil farklı diyebiliriz, eskiden yaşla ilgiliydi. Şimdi teknolojinin gelişmiyle ilgili. Bizler de kötüye kullanım, bağımlılık, ileride olumsuz kişilik olabilir mi diye tartışıyoruz. En önemli şey zaman kısıtlamasını ve istenilmeyen alana girmemesini sağlamak.
'12 yaşına kadar dikkat edilmeli'
Psikolog Mehtap GÜNGÖR:
Burada tehlike sinyalleri var. Sanal ortamda iletişim kurmaya alışan çocuk, gerçek ortamda iletişim kurma sorunu yaşamaya başlıyor. 6 yaşında başlanması da çok önemli. 6 yaşına kadar çocuklarda soyut kavram gelişmiyor. Sanal ortamda, bilgisayarda ve bazı çizgi filmlerde bu soyut düşünceyi desteklediği için çocuk düşünsel anlamda kargaşa yaşıyor. Gerçek ile sanalı karıştırmaya başlıyor. Amerika'da birkaç yıl önce çocuk kendini Süperman sanarak balkondan atlamıştı, bu duruma örnek olabilir. Aileler engelleyemiyoruz, çaresiz kalıyoruz diyorlar. Haklılar ancak çocuklar ellerine IPAD aldıklarında ya da internete girdiklerinde mümkün olduğunca onlara vakit ayırıp, onlarla birlikte incelemeliler. Çocuğa neyin soyut ve sanal olduğu konusunda bilgi vermeli. Çocuklarda soyut kavramlar 12 yaşından sonra oturuyor. Dolayısıyla o döneme kadar dikkat etmek gerekiyor.
'Ebeveynler çocuklara rehberlik etmeli'
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Öğretim Görevlisi - Pedagog Funda AYRA:
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte her eve bilgisayar ve internet girdi. Teknoloji çağında bunlardan da uzak kalmak düşünülemez. Ancak kontrollü olmak şartıyla. Son verilere göre çocuklar 6 yaşında bilgisayar kullanmaya başlıyor ve 9 yaşında bağımlı oluyor. Bu konuda ebeveynlerin denetleyici olmaları gerekiyor. İnternetin birçok faydası var ancak çocuklara bu konuda bilgi vermek gerekiyor. Çocukların kimlik bilgilerini vermemeleri gerektiğini ve okudukları her şeyin doğru olmadığını öğretmek gerekiyor. Ebevenyler çocuklar ile aynı dili kullanmalı. Çocuklar internette vakit geçirirken, onlarla birlikte zaman geçirip denetleyerek rehberlik etmeleri gerekir. En büyük dezavantajı da sosyalleşmeyi önlemek, çocuk o yaşta sosyal çevre içerisinde olsa daha iyi olur ancak bu durum kısıtlanıyor.
'İnternet kullanan çocuklar erken olgunlaşıyor'
Psikiyatr Tanju SÜRMELİ:
Teknolojiyi doğru kullanmak gerekiyor. Ailelerin de bu konuda eğitimli olmaları gerek. Teknolojiden eğitim anlamında elbette yararlanacaklar ancak saati olmalı. Her yaş grubuna göre gün içerisinde internet ve televizyon kotası olmalı. Beyinde dopomin yani kimyasal madde üreten bölüm var. Bu beynin ön bölgesini besliyor. Biz ya da çocuklar zevk verici şeyler yaptığımızda bölge uyarılıyor. Daha fazla almak için de beyin istekte bulunuyor. Bu da çocuklar için öyle bir durum. Bilimsel olarak yararlanmalıyız tabii ama bağımlılık merkezini uyarmayacak şekilde yapmalıyız. Fazla kullanım erken olgunlaşmaya neden oluyor. Çocuk 12,13 yaşına gelince seks ve uyuşturucu kullanımına başlıyor. Flörtü kaldırıp direk cinselliğe girmek istiyor. Bunu kontrol edebilmek için kontrollü kullanmalarını sağlamak gerek.
'Duyguları tatmin edebilecek en güzel buluş'
Pedagog - Psikoterapist -Hipnoterapist Soner KOŞAN:
Ebeveynleri tarafından duygusal tatmin edilemeyen çocuklar bu yoksunluklarını farklı araçlarla gidermeye çalışıyor. Bunun en hızlı, kolay ve popüler olanı internet ve oyun araçlarıdır. IPAD popüler olandır ve ebeveynleri tarafından sıkça kullanılır. İnternet iletişim aracıdır sorumluluk gerektirmeden iletişim kurularak birçok arkadaşlık kurulabilir en önemlisi de, kişinin oturduğu yerden gözlerini, kulaklarını, vücudunu, duygularını yani tüm duygularını tatmin edebilecek en güzel buluştur. Rekabet toplumunda yaşadığımızdan ebeveynler de kendi yaklaşımlarını sorgulamayıp çocukların bu uyuşuk ve oyuna düşkün durumlarını eleştirir ve sorgularlar. Ancak biraz daha çocuklarımızla güleryüzlü, kaliteli zaman geçirmeliyiz. Unutmayın çocuklar çoğu zaman ebeveynlerin kötü kopyaları haline gelirler."
'Anne baba bu aletlerı susturucu olarak kullanıyor'
Psikolog Gülten DEMİRDÖVEN:
BU bağlımlılık trajikomik ve vahim bir durum. Anne ve babaların bu konuda eğitim alması gerekiyor. 5 yaşında bir çocuğa IPAD alıp, 10 yaşındaki çocuğa 2 bin liralık telefon alamayız. Bu durum ebeveynlerin tatminsizlik duygusundan kaynaklanıyor. Benim zamanımda yoktu, çocuğumun olsun mantığı ile hareket ediyorlar. Yeni nesil gerçekten konuşmaktan aciz, kişiler arasında iletişim kurmaktan yoksun, sevgi paylaşımını bilmeyen ve önündeki materyal ile tatmin olan kişiler ordusu yetişiyor. Selamlaşmayı unutan bir nesil bu. Aslında ebeyevnler bu materyalleri çocuklarına bilinçli olarak alıyor. Aman bana dokunmasın, sussun da ne olursa olsun mantığı ile ellerine susturucu olarak veriyor.
'Sosyal becerilerin gelişmesine engel oluyor'
Uzman Pedagog Sevil YAVUZ:
Çocukların teknoloji bağımlılığı her geçen gün daha olumsuz bir hal alıyor. Televizyon izleme yaşı ise 2'ye düştü. Uzun süre TV izleyen küçük çocuklarda gelişim geriliğine neden oluyor. Bilgisayar ve internet bağımlılığı hem yaydığı zararlı dalgalarla cocuğun fizyolojik sağlığını olumsuz etkiliyor hem de çocuğun tüm gelişimini ve ruh sağlığını olumsuz etkiliyor. Çocukların pasif bir şekilde televizyon ve bilgisayar karşısında zaman geçirmesi obezite riskini arttırıyor ve çocukların sanal ortamda vakit geçirmesi sosyal becerilerinin gelişmesine engel oluyor. Bu konuda aileler cok dikkatli olmalı. Bilgisayar kullanımı kısıtlanmalı ve TV izlemek yerine daha fazla dışarıda arkadaşlarıyla zaman geçirmesine fırsat vermeliler.
HT
Çocuklar, her geçen gün teknolojik aletlere daha bağımlı hale geliyor. TÜİK 2013 verilerine göre; Türkiye'de bilgisayar kullanımı 8, internet kullanımı 9 yaşında başlıyor. Cep telefonu kullanımın yaşı ise 10 olarak tespit edildi. 6 yaşında çocuk eline IPAD alıyor, 9 yaşında internet bağımlısı oluyor. 10 yaşında ise dizi bağımlısı haline geliyor. Peki bu çocukların geleceği ne olacak?
İşte uzmanların yanıtları:
'Tamamen uzak tutmamalı ama ölçü belirlenmeli'
Psikolog Narek KARASU:
Çocukların normalde ne kadar uyarıma maruz kalıyorsa, uyaran yoğunluğu da çocuklarda bedensel ve zihinsel gelişimi etkiliyor. Zihinsel gelişimin uyarana maruz kalmasıyla ilgili bir durum. İlk yaşam yıllarında oluşan beyin dokusu belli bir zaman sonra değişmez ve çocuk hep onu kullanır. O süreçlerde o uyaran kalması gerekiyor. Burada da anne babaya rol düşüyor. Çocukların televizyon ve internet gibi mecraları ölçülü kullanmalarını sağlamaları gerekiyor. Çocuklar üzerinde otorite kurma problemi yaşıyorlar. Çocuklarına olan sevgilerini göstermek için onların istediklerini yaparken kontrolü kaybediyorlar ve çocuk bu kontrolü ele geçiriyor. Böylece bağımlılık oluşuyor. Bunu önlemek için anne, baba daha duyarlı olmalı. Sanal ortamdan tamamen uzak tutmak değil ancak ölçüyü belirlemek gerekiyor.
'En büyük nedeni değişen nesil farkı'
Psikiyatr Ayhan AKCAN:
Çocukların teknolojiyi ve iletişim araçlarını kullanması, erişkinlerden daha farklı. Sadece iletişim aracı değil içerisinde her şey var. Oyunlar, klipler, sohbet etme. Dolaylı soyut düşüncesi tamamlanmış her çocuk için ilgi alanıdır. Neden- sonuç ilişkisi kurabilen, kendisi ile ilgili isteklerini ortaya koyabilen ve gerçekleştiren çocuk soyut kavramını oturtmuş oluyor. Burada anne babalar da bu konuda bilgili olmaları gerekiyor. Ne yapacağını bilmiyor ve yeterince eski gibi zaman geçirme durumları yok. Hem iş hem enerji hem de çocukluğundaki oyunlar zaman kavramı ile çelişiyor. Dışarıda oynayalım, sinemaya gidelim ilgilisini çekmiyor. Nesil farklı diyebiliriz, eskiden yaşla ilgiliydi. Şimdi teknolojinin gelişmiyle ilgili. Bizler de kötüye kullanım, bağımlılık, ileride olumsuz kişilik olabilir mi diye tartışıyoruz. En önemli şey zaman kısıtlamasını ve istenilmeyen alana girmemesini sağlamak.
'12 yaşına kadar dikkat edilmeli'
Psikolog Mehtap GÜNGÖR:
Burada tehlike sinyalleri var. Sanal ortamda iletişim kurmaya alışan çocuk, gerçek ortamda iletişim kurma sorunu yaşamaya başlıyor. 6 yaşında başlanması da çok önemli. 6 yaşına kadar çocuklarda soyut kavram gelişmiyor. Sanal ortamda, bilgisayarda ve bazı çizgi filmlerde bu soyut düşünceyi desteklediği için çocuk düşünsel anlamda kargaşa yaşıyor. Gerçek ile sanalı karıştırmaya başlıyor. Amerika'da birkaç yıl önce çocuk kendini Süperman sanarak balkondan atlamıştı, bu duruma örnek olabilir. Aileler engelleyemiyoruz, çaresiz kalıyoruz diyorlar. Haklılar ancak çocuklar ellerine IPAD aldıklarında ya da internete girdiklerinde mümkün olduğunca onlara vakit ayırıp, onlarla birlikte incelemeliler. Çocuğa neyin soyut ve sanal olduğu konusunda bilgi vermeli. Çocuklarda soyut kavramlar 12 yaşından sonra oturuyor. Dolayısıyla o döneme kadar dikkat etmek gerekiyor.
'Ebeveynler çocuklara rehberlik etmeli'
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Öğretim Görevlisi - Pedagog Funda AYRA:
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte her eve bilgisayar ve internet girdi. Teknoloji çağında bunlardan da uzak kalmak düşünülemez. Ancak kontrollü olmak şartıyla. Son verilere göre çocuklar 6 yaşında bilgisayar kullanmaya başlıyor ve 9 yaşında bağımlı oluyor. Bu konuda ebeveynlerin denetleyici olmaları gerekiyor. İnternetin birçok faydası var ancak çocuklara bu konuda bilgi vermek gerekiyor. Çocukların kimlik bilgilerini vermemeleri gerektiğini ve okudukları her şeyin doğru olmadığını öğretmek gerekiyor. Ebevenyler çocuklar ile aynı dili kullanmalı. Çocuklar internette vakit geçirirken, onlarla birlikte zaman geçirip denetleyerek rehberlik etmeleri gerekir. En büyük dezavantajı da sosyalleşmeyi önlemek, çocuk o yaşta sosyal çevre içerisinde olsa daha iyi olur ancak bu durum kısıtlanıyor.
'İnternet kullanan çocuklar erken olgunlaşıyor'
Psikiyatr Tanju SÜRMELİ:
Teknolojiyi doğru kullanmak gerekiyor. Ailelerin de bu konuda eğitimli olmaları gerek. Teknolojiden eğitim anlamında elbette yararlanacaklar ancak saati olmalı. Her yaş grubuna göre gün içerisinde internet ve televizyon kotası olmalı. Beyinde dopomin yani kimyasal madde üreten bölüm var. Bu beynin ön bölgesini besliyor. Biz ya da çocuklar zevk verici şeyler yaptığımızda bölge uyarılıyor. Daha fazla almak için de beyin istekte bulunuyor. Bu da çocuklar için öyle bir durum. Bilimsel olarak yararlanmalıyız tabii ama bağımlılık merkezini uyarmayacak şekilde yapmalıyız. Fazla kullanım erken olgunlaşmaya neden oluyor. Çocuk 12,13 yaşına gelince seks ve uyuşturucu kullanımına başlıyor. Flörtü kaldırıp direk cinselliğe girmek istiyor. Bunu kontrol edebilmek için kontrollü kullanmalarını sağlamak gerek.
'Duyguları tatmin edebilecek en güzel buluş'
Pedagog - Psikoterapist -Hipnoterapist Soner KOŞAN:
Ebeveynleri tarafından duygusal tatmin edilemeyen çocuklar bu yoksunluklarını farklı araçlarla gidermeye çalışıyor. Bunun en hızlı, kolay ve popüler olanı internet ve oyun araçlarıdır. IPAD popüler olandır ve ebeveynleri tarafından sıkça kullanılır. İnternet iletişim aracıdır sorumluluk gerektirmeden iletişim kurularak birçok arkadaşlık kurulabilir en önemlisi de, kişinin oturduğu yerden gözlerini, kulaklarını, vücudunu, duygularını yani tüm duygularını tatmin edebilecek en güzel buluştur. Rekabet toplumunda yaşadığımızdan ebeveynler de kendi yaklaşımlarını sorgulamayıp çocukların bu uyuşuk ve oyuna düşkün durumlarını eleştirir ve sorgularlar. Ancak biraz daha çocuklarımızla güleryüzlü, kaliteli zaman geçirmeliyiz. Unutmayın çocuklar çoğu zaman ebeveynlerin kötü kopyaları haline gelirler."
'Anne baba bu aletlerı susturucu olarak kullanıyor'
Psikolog Gülten DEMİRDÖVEN:
BU bağlımlılık trajikomik ve vahim bir durum. Anne ve babaların bu konuda eğitim alması gerekiyor. 5 yaşında bir çocuğa IPAD alıp, 10 yaşındaki çocuğa 2 bin liralık telefon alamayız. Bu durum ebeveynlerin tatminsizlik duygusundan kaynaklanıyor. Benim zamanımda yoktu, çocuğumun olsun mantığı ile hareket ediyorlar. Yeni nesil gerçekten konuşmaktan aciz, kişiler arasında iletişim kurmaktan yoksun, sevgi paylaşımını bilmeyen ve önündeki materyal ile tatmin olan kişiler ordusu yetişiyor. Selamlaşmayı unutan bir nesil bu. Aslında ebeyevnler bu materyalleri çocuklarına bilinçli olarak alıyor. Aman bana dokunmasın, sussun da ne olursa olsun mantığı ile ellerine susturucu olarak veriyor.
'Sosyal becerilerin gelişmesine engel oluyor'
Uzman Pedagog Sevil YAVUZ:
Çocukların teknoloji bağımlılığı her geçen gün daha olumsuz bir hal alıyor. Televizyon izleme yaşı ise 2'ye düştü. Uzun süre TV izleyen küçük çocuklarda gelişim geriliğine neden oluyor. Bilgisayar ve internet bağımlılığı hem yaydığı zararlı dalgalarla cocuğun fizyolojik sağlığını olumsuz etkiliyor hem de çocuğun tüm gelişimini ve ruh sağlığını olumsuz etkiliyor. Çocukların pasif bir şekilde televizyon ve bilgisayar karşısında zaman geçirmesi obezite riskini arttırıyor ve çocukların sanal ortamda vakit geçirmesi sosyal becerilerinin gelişmesine engel oluyor. Bu konuda aileler cok dikkatli olmalı. Bilgisayar kullanımı kısıtlanmalı ve TV izlemek yerine daha fazla dışarıda arkadaşlarıyla zaman geçirmesine fırsat vermeliler.
HT