Bugünlerde çocuklarla televizyon arasındaki ilişki ile ilgili istatistikleri incelemenize gerek yoktur. Bütün dergi, gazete ve basın araçlarında bu konu zaten yeterince işlenmektedir. Bu kaynaklar, iki ile beş yaş arasındaki çocukların haftada ortalama 25 saat televizyon izlediğini ortaya koymaktadır.
Bazı çocuklar ise günde beş saatten fazla televizyon izlerler. Liseden mezun olan Amerikalı bir çocuk o güne kadar televizyon önünde toplam 15.000 saat geçirmiştir. ( iki yıl gece ve gündüz toplamına eşit bir zaman) Derslerde geçirdiği zamandan 4000 saat daha fazla !
Televizyonun çocuklarda aşağıdaki davranışları oluşturabileceği bildirilmiştir.
Aşırı Beslenme Sendromu : Televizyon izlerken çocuklar aşırı miktarda beslenirler ve trans durumuna geçerler,
Yetersiz, Entellektüel, Fiziksel ve Sosyal Aktivite : Televizyon izlerken, çocuklar koşup oynamazlar, diğer çocuklarla ilgilenmezler, kitaplara bakamazlar, hayal kuramazlar, resim yapmazlar veya bedenlerini ve zihinlerini çalıştırmazlar.
Obezite : Çalışmalar son yıllarda çocuklardaki obezitenin %50 oranında artmasından televizyonun sorumlu olduğunu göstermiştir. Bunun nedeni çok fazla kalori alınmasıdır.
Yüksek Kolestrol Düzeyleri : Aşırı beslenme sadece çocukların aşırı kilo almasına neden olmakla kalmayıp aynı zamanda kolestrol düzeylerini de arttırır. Araştırmalar, bunun hareketsizliğe ve kalp açısından sağlıksız bir diyetle beslenmeye bağlı olduğunu belirtmektedir. Ayrıca yapılan araştırmalarda televizyon seyretme konusunda iradesiz davranan anne ve babaların yağ tüketimi ve kolestrolü önleme konusunda da kontrollü olmadıkları gösterilmiştir.
Saldırgan Davranışlarda Artış : Bazı insanlar bunun tersini düşünse de, gittikçe artan kanıtlar anne babaların her zaman şüphelendikleri bir konuyu doğrulamaktadır; televizyondaki şiddeti seyretmek çocuklarda saldırgan davranışları körükler.
Korkunun Artması : Küçük çocuklar gerçekle oyun olmayanı ayırt etmekte zorlanırlar. Hayal mahsulü olan şeyleri gerçekmiş gibi algılarlar çünkü izledikleri her şeyi gerçek olarak değerlendirirler. Televizyonda olan şeyler, onlar için kendi odalarında olanlar kadar gerçektir.
Değer Yargılarında Bozulma : Çok az televizyon şovunda çocuklara olumlu değerler verilmeye çalışılır.
Başa Çıkma Becerilerinde Azalma : Çocuğun sorunu mu var ya da kızgın mı? Çözümü basit ! televizyonu aç ve seyret. Uzmanlar televizyonu bu amaçla kullanan anne ve babaların çocuklarının hayatta karşılaşılan normal sorunlarla başa çıkmakta zorlandıklarını ve sorunları çözmeye çalışmak veya sıkıntıyı gidermek yerine kolay çözümlere yöneldiklerini ifade ediyorlar.
Entellektüel ve Sosyal Gelişmede Gecikme : Aşırı derecede televizyon seyreden çocukların daha az TV seyredenlere kıyasla, okuma testlerinde daha küçük puan almaları ve okulda daha başarısız olmaları şaşırtıcı değildir.
Hayal Gücünün ve Yaratıcılığın Azalması : Okuma, zihinde bir takım hayallerin oluşmasını sağlar. Televizyon ise tüm sahneyi gösterir, hayal gücüne ve yaratıcılığa yer bırakmaz.
Bağımsız Oyun Oynama Becerilerinde Azalma : Çok fazla televizyon seyreden çocuklar kendi kendilerine oyalanamazlar ve bunun için motivasyon hissetmezler.
Ailevi ve Sosyal Bağların Zayıflaması : Bütün gün televizyon izleyen aile üyelerinin birbirleriyle ilişkileri zayıflar. Trans halinde televizyon seyreden bireyler kendi aralarında çok az iletişim kurarlar ve duygu alışverişinde bulunurlar.
Televizyonu doğru izlemek için 10 Uyarı!
Tüm dezavantajlarına rağmen, televizyon çocuğu başka yerde bulamayacağı harikalar ülkesine götürür. Çocuklar televizyon sayesinde dünyanın uzak köşelerine giderler, geçmiş ve geleceğe yönelirler ve çeşitli sanatlar, bilimler hakkında bilgi edinirler. Burada vereceğimiz 10 uyarı ile en az riskle en çok faydayı sağlayabilirsiniz.
1) Şu anda mantıklı sınırlamalar getirin; 18. Aydan önce bir çocuğun televizyona hiç ihtiyacı yoktur. 18. Ayda günde ½ saat yeterlidir. İkinci yaşını geçtiği andan itibaren de günde bir saat televizyon izlemesine özellikle de hava dışarıda oynamak için uygun değilse, izin verebilirsiniz.
2) Sınırları koyun ve uygulayın; Sınırları koymak ve uygulamak farklı şeylerdir. Belli bir süre televizyon izledikten sonra tam saatinde televizyonu kapatmanız ve ondan sonra çocuğunuzun ilgisini başka yere çekmeniz gerekir.
3) Televizyon izleme zamanlarını belirleyin; Yemek saatlerinde televizyonu açmayın. Ayrıca oyun saatlerinde, aile toplantılarında ve tatil günlerinde de (Özel tatil şovları dışında) televiyonu kapatın.
4) Televizyonu beraber seyredin; Çocuklar aileleriyle televizyon seyrederken daha az trans durumuna geçerler ve gösterilenler ile ilgili etkileşim kurmak mümkündür.
5) Televizyonu daha etkileşimsel hale getirin; Televizyondaki karakterlerin resmini yapın, favori programlarda yapılanları tekrarlayın ve aranızda tartışın, olaylarla ilgili sorular sorarak çocuğunuzla beraber yorumlar yapın.
6) Televizyonu çocuğunuza ilgi göstermediğiniz zamanların yerine geçecek birşey olarak kullanmayın.
7) Televizyonu ödül veya şantaj amacıyla kullanmayın; Televizyonla iyi davranışlar arasında bağlantı kurmanız veya onu televizyondan mahrum etmekle tehdit etmeniz TV yi onun gözünde daha cazip hale getirir.
Olumlu bir model olun; Çocuklar genelde söylediklerinizi değil, yaptıklarınızı taklit ederler. Televizyonu kesinlikle sürekli açık tutmayın.
9) Seçici olun ; Seçici olmak için ;
*Önceden programlara göz atın.
*Onun yaşına uygun programlar seçin; Video ; Videonuz varsa ona uygun programları kaydedin ve daha sonra beraber seyredin.
10) Olumsuz noktaları ortadan kaldırın; Televizyonun kötü etkileri şu şekilde azaltılabilir veya giderilebilir.
*Ailenin konsantrasyonunu televizyondan uzaklaştırmak,
*Sağlıklı besinlerle beslenmek,
*Değerlerin aktarımı,
*Yaratıcılığı ve entellektüel gelişimi güçlendirin. (Şu programda yaptıkları bez bebekten biz de yapabilir miyiz?, Sence o kız neden öyle söyledi?, Sence bu iyi fikir mi? )
*Duygusal ihtiyacını karşılayın.
*Şiddet hakkındaki konuşmalar: Şiddet ile ilgili yanlış fikirlere kapılabilirler. Haberlerin korku verici bir kısmını izleyerek korkan çocuğa sonradan herşeyin yolunda gittiğini söyleyin.
Bilkent Üniversitesi
Bazı çocuklar ise günde beş saatten fazla televizyon izlerler. Liseden mezun olan Amerikalı bir çocuk o güne kadar televizyon önünde toplam 15.000 saat geçirmiştir. ( iki yıl gece ve gündüz toplamına eşit bir zaman) Derslerde geçirdiği zamandan 4000 saat daha fazla !
Televizyonun çocuklarda aşağıdaki davranışları oluşturabileceği bildirilmiştir.
Aşırı Beslenme Sendromu : Televizyon izlerken çocuklar aşırı miktarda beslenirler ve trans durumuna geçerler,
Yetersiz, Entellektüel, Fiziksel ve Sosyal Aktivite : Televizyon izlerken, çocuklar koşup oynamazlar, diğer çocuklarla ilgilenmezler, kitaplara bakamazlar, hayal kuramazlar, resim yapmazlar veya bedenlerini ve zihinlerini çalıştırmazlar.
Obezite : Çalışmalar son yıllarda çocuklardaki obezitenin %50 oranında artmasından televizyonun sorumlu olduğunu göstermiştir. Bunun nedeni çok fazla kalori alınmasıdır.
Yüksek Kolestrol Düzeyleri : Aşırı beslenme sadece çocukların aşırı kilo almasına neden olmakla kalmayıp aynı zamanda kolestrol düzeylerini de arttırır. Araştırmalar, bunun hareketsizliğe ve kalp açısından sağlıksız bir diyetle beslenmeye bağlı olduğunu belirtmektedir. Ayrıca yapılan araştırmalarda televizyon seyretme konusunda iradesiz davranan anne ve babaların yağ tüketimi ve kolestrolü önleme konusunda da kontrollü olmadıkları gösterilmiştir.
Saldırgan Davranışlarda Artış : Bazı insanlar bunun tersini düşünse de, gittikçe artan kanıtlar anne babaların her zaman şüphelendikleri bir konuyu doğrulamaktadır; televizyondaki şiddeti seyretmek çocuklarda saldırgan davranışları körükler.
Korkunun Artması : Küçük çocuklar gerçekle oyun olmayanı ayırt etmekte zorlanırlar. Hayal mahsulü olan şeyleri gerçekmiş gibi algılarlar çünkü izledikleri her şeyi gerçek olarak değerlendirirler. Televizyonda olan şeyler, onlar için kendi odalarında olanlar kadar gerçektir.
Değer Yargılarında Bozulma : Çok az televizyon şovunda çocuklara olumlu değerler verilmeye çalışılır.
Başa Çıkma Becerilerinde Azalma : Çocuğun sorunu mu var ya da kızgın mı? Çözümü basit ! televizyonu aç ve seyret. Uzmanlar televizyonu bu amaçla kullanan anne ve babaların çocuklarının hayatta karşılaşılan normal sorunlarla başa çıkmakta zorlandıklarını ve sorunları çözmeye çalışmak veya sıkıntıyı gidermek yerine kolay çözümlere yöneldiklerini ifade ediyorlar.
Entellektüel ve Sosyal Gelişmede Gecikme : Aşırı derecede televizyon seyreden çocukların daha az TV seyredenlere kıyasla, okuma testlerinde daha küçük puan almaları ve okulda daha başarısız olmaları şaşırtıcı değildir.
Hayal Gücünün ve Yaratıcılığın Azalması : Okuma, zihinde bir takım hayallerin oluşmasını sağlar. Televizyon ise tüm sahneyi gösterir, hayal gücüne ve yaratıcılığa yer bırakmaz.
Bağımsız Oyun Oynama Becerilerinde Azalma : Çok fazla televizyon seyreden çocuklar kendi kendilerine oyalanamazlar ve bunun için motivasyon hissetmezler.
Ailevi ve Sosyal Bağların Zayıflaması : Bütün gün televizyon izleyen aile üyelerinin birbirleriyle ilişkileri zayıflar. Trans halinde televizyon seyreden bireyler kendi aralarında çok az iletişim kurarlar ve duygu alışverişinde bulunurlar.
Televizyonu doğru izlemek için 10 Uyarı!
Tüm dezavantajlarına rağmen, televizyon çocuğu başka yerde bulamayacağı harikalar ülkesine götürür. Çocuklar televizyon sayesinde dünyanın uzak köşelerine giderler, geçmiş ve geleceğe yönelirler ve çeşitli sanatlar, bilimler hakkında bilgi edinirler. Burada vereceğimiz 10 uyarı ile en az riskle en çok faydayı sağlayabilirsiniz.
1) Şu anda mantıklı sınırlamalar getirin; 18. Aydan önce bir çocuğun televizyona hiç ihtiyacı yoktur. 18. Ayda günde ½ saat yeterlidir. İkinci yaşını geçtiği andan itibaren de günde bir saat televizyon izlemesine özellikle de hava dışarıda oynamak için uygun değilse, izin verebilirsiniz.
2) Sınırları koyun ve uygulayın; Sınırları koymak ve uygulamak farklı şeylerdir. Belli bir süre televizyon izledikten sonra tam saatinde televizyonu kapatmanız ve ondan sonra çocuğunuzun ilgisini başka yere çekmeniz gerekir.
3) Televizyon izleme zamanlarını belirleyin; Yemek saatlerinde televizyonu açmayın. Ayrıca oyun saatlerinde, aile toplantılarında ve tatil günlerinde de (Özel tatil şovları dışında) televiyonu kapatın.
4) Televizyonu beraber seyredin; Çocuklar aileleriyle televizyon seyrederken daha az trans durumuna geçerler ve gösterilenler ile ilgili etkileşim kurmak mümkündür.
5) Televizyonu daha etkileşimsel hale getirin; Televizyondaki karakterlerin resmini yapın, favori programlarda yapılanları tekrarlayın ve aranızda tartışın, olaylarla ilgili sorular sorarak çocuğunuzla beraber yorumlar yapın.
6) Televizyonu çocuğunuza ilgi göstermediğiniz zamanların yerine geçecek birşey olarak kullanmayın.
7) Televizyonu ödül veya şantaj amacıyla kullanmayın; Televizyonla iyi davranışlar arasında bağlantı kurmanız veya onu televizyondan mahrum etmekle tehdit etmeniz TV yi onun gözünde daha cazip hale getirir.
Olumlu bir model olun; Çocuklar genelde söylediklerinizi değil, yaptıklarınızı taklit ederler. Televizyonu kesinlikle sürekli açık tutmayın.
9) Seçici olun ; Seçici olmak için ;
*Önceden programlara göz atın.
*Onun yaşına uygun programlar seçin; Video ; Videonuz varsa ona uygun programları kaydedin ve daha sonra beraber seyredin.
10) Olumsuz noktaları ortadan kaldırın; Televizyonun kötü etkileri şu şekilde azaltılabilir veya giderilebilir.
*Ailenin konsantrasyonunu televizyondan uzaklaştırmak,
*Sağlıklı besinlerle beslenmek,
*Değerlerin aktarımı,
*Yaratıcılığı ve entellektüel gelişimi güçlendirin. (Şu programda yaptıkları bez bebekten biz de yapabilir miyiz?, Sence o kız neden öyle söyledi?, Sence bu iyi fikir mi? )
*Duygusal ihtiyacını karşılayın.
*Şiddet hakkındaki konuşmalar: Şiddet ile ilgili yanlış fikirlere kapılabilirler. Haberlerin korku verici bir kısmını izleyerek korkan çocuğa sonradan herşeyin yolunda gittiğini söyleyin.
Bilkent Üniversitesi
