Tacir tarafından tutulacak defterler zorunlu ve isteğe bağlı olmak üzere iki kısma ayrılır. Zorunlu defterler ile tutmak istediği diğer defterleri tacir, kullanmaya başlamadan, ticaret sicili memurluğuna - nevi mahiyetlerini, sayılarını gösteren bir beyanname ile - bildirmeye mecburdur. Bu beyan mecburiyetinin müeyyidesi, söz konusu defterlerin ilgili tacir lehine delil olamamasıdır. (TK.69 f 2).
Defter tutma mecburiyeti Ticaret Kanunu ve Vergi Usul kanunu ile düzenlenmiştir. Bu konuda her iki kanunun düzenlenme amaçları ayrıdır; fakat Ticaret Kanununun bazı hükümleri Vergi Usul Kanununun etkisi altında düzenlenmiştir.
Tutulması zorunlu defterler bakımından esnaf - tacir ayrımı önemlidir.Tacirlerin tutmak zorunda oldukları defterler işletmenin maliyet ve önemine göre tespit olunur:
a) Esnaf İşletmesi : Ticaret Kanunu açısından ' esnaf ' sayılanlar ticari defterler tutmakla mükellef değildir.
b) Ticari İşletmeler : Tutulması zorunlu ticari defterler ticari işletmenin mahiyet ve önemine göre değişmektedir.[Orta büyüklükteki ticari işletmeler (işletme hesabı defteri tutmakla yetinebilecek ikinci sınıf tacirler ) - Normal büyüklükteki ticari işletmeler ( Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü birinci sınıf tacirler ) - Özelliği olan ticari işletmeler ] ( V, nu. 4' e bak ).
Defter tutma mecburiyeti Ticaret Kanunu ve Vergi Usul kanunu ile düzenlenmiştir. Bu konuda her iki kanunun düzenlenme amaçları ayrıdır; fakat Ticaret Kanununun bazı hükümleri Vergi Usul Kanununun etkisi altında düzenlenmiştir.
Tutulması zorunlu defterler bakımından esnaf - tacir ayrımı önemlidir.Tacirlerin tutmak zorunda oldukları defterler işletmenin maliyet ve önemine göre tespit olunur:
a) Esnaf İşletmesi : Ticaret Kanunu açısından ' esnaf ' sayılanlar ticari defterler tutmakla mükellef değildir.
b) Ticari İşletmeler : Tutulması zorunlu ticari defterler ticari işletmenin mahiyet ve önemine göre değişmektedir.[Orta büyüklükteki ticari işletmeler (işletme hesabı defteri tutmakla yetinebilecek ikinci sınıf tacirler ) - Normal büyüklükteki ticari işletmeler ( Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü birinci sınıf tacirler ) - Özelliği olan ticari işletmeler ] ( V, nu. 4' e bak ).