• ÇTL sistemimiz sıfırlandı ve olumlu değişiklikler yapıldı. Detaylar için: TIKLA

Tork nedir?

Çağlayağmur

👪
Süper Moderatör
Son yıllarda araç almak isteyenlerin karşısına sürekli çıkan “tork” deyimi, birçok aracın performansını sürücülere göstermek için kullanılmaktadır. Çoğu insan araçların ürettiği torku beygir gücüyle karıştırdığından, araç motorlarının performans değerlendirmesini de yanlış yapar. En basit anlatımıyla tork; araç motorunun ürettiği beygir gücü cinsinden ölçülen enerjinin tekerleklere aktarılarak, aracın sabit halden hareketli hale geçmesini ve/veya hareketli haldeyken hızını arttırmasını sağlayan gücün birim değeridir.

tUMQk.webp

Araç motorunun ürettiği tork, beygir gücünden alınan verimle ilgili bir kavramdır. Herhangi bir aracın motorunun yüksek beygirli olması durumunda dahi üretilen enerji tekerlekler vasıtasıyla yere aktarılarak aracın performansının arttırmasını sağlamıyorsa, bu güç boşa harcanıyor demektir. Araç motorlarının ürettiği güç; motordan volanda, debriyajdan şanzımana, diferansiyelden tekerleklere birçok aktarım organıyla aracın ilerlemesini sağlamaktadır. Motorun ürettiği enerjinin aktarılması sırasında enerjinin verimli kullanılması, aracın torkunun da yüksek olmasını sağlar.

Araçların tork değerleri, asgari motor devrinde azami tork alınmasına göre ölçülür. Bu nedenden dolayı bir aracın en düşük devirde ürettiği tork ne kadar yüksekse, motor performansı da aynı oranda yüksek demektir. Aracın daha fazla tork üretmesi için devirin çok yükseltilmesi gerekiyorsa, enerjinin boşa harcanması söz konusudur ve bu durumda tork kaybına yani performans kaybına neden olur. Araçlarda torkun yüksek olması; bayır çıkarken, araç yüklü haldeyken ve klima açıkken sahip olduğu motor performansının yüksek olmasını sağlar.

Çoğu araç sürücüsü yüksek beygir gücüne sahip motorlu araçlar almaya gayret gösterirken, tork değerlerini gözden kaçırır. Bu durumun da bir sonucu olarak, motorun beygir gücü ne kadar yüksek olursa olsun bayır çıkarken ya da klima açıkken büyük bir performans kaybı yaşanmasına neden olur. Arabasına 4-5 kişi bindiğinde aracının hızlanmasında büyük bir kayıp olduğunu gören araç sürücüleri, araçlarının beygir gücünden değil tork gücünün zayıf olmasından dolayı bu sorunu yaşamaktadır. Oldukça düşük beygir gücüne sahip motorlar, doğru şekilde kullanılan motor parçalarıyla çok yüksek tork üretebilmektedir.

Araç satın alırken beygir gücünün yüksek olması kadar tork değerinin de yüksekliğine bakılması; aracın yüklüyken, bayır çıkarken ya da klima kullanılırken de yüksek performans göstermesini sağlayacaktır. Araç motorunun kapasitesi ne kadar arttırılırsa arttırılırsın üretilen enerji doğru şekilde tekerleklere aktarılamadığında, performans kaybı yaşanması kaçınılmaz hale gelmektedir.
 
Tork nedir?

Kuvvetin tatbik edildiği nokta ile dönme noktası arasındaki mesafenin kuvvetle çarpımı. Tork, kuvvet-momenti olarak da adlandırılır. Tork, kuvvetin tatbik edildiği noktalarda gerilme meydana getirerek dönmeye sebep olur. Bir silindire tanjantından veya bir sisteme herhangi bir yerinden kuvvet tatbik edilirse tork meydana gelir. Bu silindire birbirine 180° zıt kenarlarından iki kuvvet tatbik edilirse tam merkeze göre çapla orantılı olarak tork elde edilir. Bir elektrik motor armatürüne manyetik olarak veya bir buhar türbin rotoruna buharla dönme kuvveti tatbik edilirse, dönmeye sebep olan kuvvet torktan başka bir şey değildir. Bir şaftta, gerilme kuvvetlerinin şaft kesiti boyunca toplamları şafta tatbik edilen torku verir.
 
Geri
Top