Tüketici Haklarının Daha Etkin Kullanılması İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Tüketici meseleleri konusunda sistemli ve pratik çözüm getirecek önerileri şöyle sıralamak mümkündür.
1. Anayasada yer alan tüketicinin korunması konusu, bir devlet politikası haline getirilerek hayata geçirilmelidir.
2. Dünyamızda gelişen teknolojinin sağladığı ürünler, bu ürünlerin çeşitlilikleri ve üretimi ile tüketim faaliyetlerinin farklılaşması, tüketici eğitimini gerekli kıldığından, örgün ve yaygın öğretim organizasyonları çerçevesinde ve her kademede tüketici konusunda eğitim çalışmaları hızlandırılmalıdır.
3. İndirimli satışlarla ilgili olarak, hammadde ve ara maddelerde yapılan indirimlerin satışa sunulan ürünlere ne derece yansıtıldığı araştırılmalı ve kamuoyunun bilgilenmesi sağlanarak, tüketicide fiyat-kalite bilincinin geliştirilmesine katkıda bulunulmalıdır.
4. Tüketici sadece kanunlarla korunamaz, bunun için gerekli olan sosyal yapının da kurulması gerekir. Ülkemizde var olan sivil toplum örgütlerine ) ve standardizasyon çalışmalarına destek verilmelidir.
5. İthal malların denetiminde ilgili kuruluşlar arasındaki koordinasyon eksikliği giderilmeli, kalite denetimi yapılmadan, dampingli yabancı malların ülkemiz piyasasına girmesine müsaade edilmemelidir.
6. Üretici örgütlerinin (TOBB, vb.) etkin denetimi sağlandığı takdirde, tüketici ve üretici faydalarını karşılıklı korumaları, güven esasına dayanan sağlıklı ve düzenli ilişkiler içinde bulunmaları mümkün olur. Böylece üretici ile tüketicinin hasım değil, hısım oldukları gerçeği ortaya çıkar.
7. Standard-Kalite-Tüketici konularında bilinçlenme ve bir davranış biçimi oluşturmak için kitle iletişim araçları aracılığıyla kampanyalar uygulanmalıdır.
8. Tüketicilerin haklarının alınması, aldatılamaması ve kendi tercihlerini sağlıklı olarak belirleyebilmeleri açısından örgütlenmeleri gerektiği kendilerine anlatılmalı, bağımsız tüketici derneklerinin yaygınlaşması için kamu desteği sağlanmalıdır.
9. Garanti belge ve bilgileri gayet net olmalı; garanti hükümleri eksiksiz uygulanmalıdır.
10. Etiket zorunluluğuna uyulması sağlanmalıdır.
11. Tüketici kooperatifleri de piyasa kurallarıyla devreye sokulmalıdır.
12. Özel radyo ve televizyon yayınlarında yer alan reklamların denetimsiz olmasından kaynaklanan problemlerin önlenmesi amacıyla bu reklamlarda yanıltıcı, zararlı olmama ve geleneklerimize uygunluk şartı aranmalıdır.
13. Tüketici, satın aldığı mal ve hizmetlere dair yanlış bilgilendirildiğini ispatlandığı takdirde, bu mal ve hizmetleri üreten, ithal eden, satan firmaların tüketiciyi uğradığı zarardan dolayı tazmin etmeleri sağlanmalıdır.
14. Tüketici bilincinin oluşması konusunda üreticilere de önemli görevler düşmektedir. Üreticiler, ürettikleri mal ve hizmetin niteliklerini, varsa kullanımdan doğabilecek olumlu ve olumsuz yönleri, tüketicilere aktararak bilgilenmelerini sağlamalıdırlar. Üreticiler, sektörler bazında "Tüketici Danışma Merkezleri"ni yaygın hale getirmelidirler.
Tüketici meseleleri konusunda sistemli ve pratik çözüm getirecek önerileri şöyle sıralamak mümkündür.
1. Anayasada yer alan tüketicinin korunması konusu, bir devlet politikası haline getirilerek hayata geçirilmelidir.
2. Dünyamızda gelişen teknolojinin sağladığı ürünler, bu ürünlerin çeşitlilikleri ve üretimi ile tüketim faaliyetlerinin farklılaşması, tüketici eğitimini gerekli kıldığından, örgün ve yaygın öğretim organizasyonları çerçevesinde ve her kademede tüketici konusunda eğitim çalışmaları hızlandırılmalıdır.
3. İndirimli satışlarla ilgili olarak, hammadde ve ara maddelerde yapılan indirimlerin satışa sunulan ürünlere ne derece yansıtıldığı araştırılmalı ve kamuoyunun bilgilenmesi sağlanarak, tüketicide fiyat-kalite bilincinin geliştirilmesine katkıda bulunulmalıdır.
4. Tüketici sadece kanunlarla korunamaz, bunun için gerekli olan sosyal yapının da kurulması gerekir. Ülkemizde var olan sivil toplum örgütlerine ) ve standardizasyon çalışmalarına destek verilmelidir.
5. İthal malların denetiminde ilgili kuruluşlar arasındaki koordinasyon eksikliği giderilmeli, kalite denetimi yapılmadan, dampingli yabancı malların ülkemiz piyasasına girmesine müsaade edilmemelidir.
6. Üretici örgütlerinin (TOBB, vb.) etkin denetimi sağlandığı takdirde, tüketici ve üretici faydalarını karşılıklı korumaları, güven esasına dayanan sağlıklı ve düzenli ilişkiler içinde bulunmaları mümkün olur. Böylece üretici ile tüketicinin hasım değil, hısım oldukları gerçeği ortaya çıkar.
7. Standard-Kalite-Tüketici konularında bilinçlenme ve bir davranış biçimi oluşturmak için kitle iletişim araçları aracılığıyla kampanyalar uygulanmalıdır.
8. Tüketicilerin haklarının alınması, aldatılamaması ve kendi tercihlerini sağlıklı olarak belirleyebilmeleri açısından örgütlenmeleri gerektiği kendilerine anlatılmalı, bağımsız tüketici derneklerinin yaygınlaşması için kamu desteği sağlanmalıdır.
9. Garanti belge ve bilgileri gayet net olmalı; garanti hükümleri eksiksiz uygulanmalıdır.
10. Etiket zorunluluğuna uyulması sağlanmalıdır.
11. Tüketici kooperatifleri de piyasa kurallarıyla devreye sokulmalıdır.
12. Özel radyo ve televizyon yayınlarında yer alan reklamların denetimsiz olmasından kaynaklanan problemlerin önlenmesi amacıyla bu reklamlarda yanıltıcı, zararlı olmama ve geleneklerimize uygunluk şartı aranmalıdır.
13. Tüketici, satın aldığı mal ve hizmetlere dair yanlış bilgilendirildiğini ispatlandığı takdirde, bu mal ve hizmetleri üreten, ithal eden, satan firmaların tüketiciyi uğradığı zarardan dolayı tazmin etmeleri sağlanmalıdır.
14. Tüketici bilincinin oluşması konusunda üreticilere de önemli görevler düşmektedir. Üreticiler, ürettikleri mal ve hizmetin niteliklerini, varsa kullanımdan doğabilecek olumlu ve olumsuz yönleri, tüketicilere aktararak bilgilenmelerini sağlamalıdırlar. Üreticiler, sektörler bazında "Tüketici Danışma Merkezleri"ni yaygın hale getirmelidirler.
