Türkiyede Kurulan Devletler
* Eretna Devleti (1335-1381):
Eretna Devleti Uygur Türklerinden Eretna Bey tarafından Sivas ve çevresinde kuruldu. Devletin merkezi önce Sivas, sonra Kayseri oldu. ilhanlıların yıkılmasından sonra güçlenen devlet, Kırşehir, Kayseri, Amasya,
Tokat, Ankara, Niğde, Erzurum, Erzincan, Tunceli, Nevşehir, Yozgat şehirlerini ele geçirdi. 1381 yılında Eretna Beyliğinin vezirliğini yapan Kadı Burhaneddin, Eretna Beyliğini ortadan kaldırarak kendi adı ile anılan devleti kurmuştur.
* Kadı Burhaneddin Devleti (1381-1398):
Bu devleti kuran Kadı Burhaneddin Ahmed, Oğuzların Salur boyundandır. Devletin merkezi Sivas idi. Kadı Burhaneddin Candaroğulları, Taceddinoğulları ve Karamanoğulları ile mücadele etti. Akkoyunlu hükümdarı, Kara Yülük Osman Bey tarafından öldürülen Kadı Burhaneddin in yerine oğlu Alaeddin Ali Bey geçti. Fakat başarılı olamadı. Timur tehlikesi karşısında Sivas halkı, şehri Yıldırım Beyazit e teslim etti. Böylece bu devlet Osmanlı topraklarına katıldı (1398).
* Dulkadıroğulları (1337-1515):
Bozok Türkmenlerinden Zeyneddin Karaca Bey tarafından kurulan bir devlettir. Karaca Bey Eretna Devleti nden Elbistan ı almış ve burayı kendisine merkez yapmıştır. Devlet ilk önceleri Memlûklere bağlı idi. Karaca Bey Memlûklere karşı hükümdarlığını ilan etti. Ancak Memlûklerle yapılan bir savaşta öldürüldü. Bundan sonra başa geçen beyler de tam bağımsızlık kazanamadılar. Bu devlet Osmanlılarla Memlûklerin arasını açtı. Hatta iki devlet arasında savaşlara sebep oldu. 1515 tarihinde Yavuz Sultan Selim bu devleti Osmanlı topraklarına kattı.
* Ramazanoğulları (1353-1608):
Bu devlet Yüreğir Türkmenlerinden Ramazan Bey tarafından Adana ve çevresinde kuruldu. (Bu devlet bir süre Memlûklere bağlı yaşadı. Karamanoğulları ve Dulkadıroğulları ile sık sık savaştılar. Son dönemde devletin başında bulunan Mahmud Bey, Yavuz la birlikte Mısır seferine katıldı. Bundan sonra Osmanlılara bağlı bir beylik haline geldiler. 1608 den sonra Adana ya Ramazanoğulları dışında valilerin atanması ile bu hanedanlık sona erdi.
* Karakoyunlular (1365-1469):
Oğuzların Üçok koluna mensupturlar. Erzurum, Erciş ve Musul dolaylarına hakim olan Bayram Hoca Karakoyunluları bağımsız bir devlet haline getirdi. Bayram Hoca dan sonra başa geçen Kara Mehmed Artukoğulları ile yaptığı savaşı kazandı. Tebriz i alarak burayı başkent yaptı. Bundan sonra hükümdar
olan Kara Yusuf zamanı Karakoyunluların en parlak dönemidir. Kara Yusuf uzun süre Timur la mücadele etti, Mardin Artukluları beyliğine son verdi. Bağdat ı Celayirlilerin elinden aldı. Son Karakoyunlu hükümdarı Cihan şah, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan a yenildi. Tebriz i ele geçiren Uzun Hasan Karakoyunlu devletine son verdi (1469).
* Akkoyunlular (1350-1502):
Bu devlet Diyarbakır merkez olmak üzere Kara Yülük Osman Bey tarafından kuruldu. Akkoyunlular Oğuzların Bayındır boyundandır. Kara Yülük Osman dan sonra başa geçen hükümdarların en ünlüsü Uzun Hasan Bey dir. Onun zamanında Karakoyunlu Devletine son verildi. Timurlu Ebu Said mağlup edildi.
Osmanlılarla arası açılan Uzun Hasan yaptığı Otlukbeli Savaşını kaybetti (1473). Bundan sonra bu devlet toparlanamadı. 1502 yılında şah ismail bu devlete son verdi.
* Eretna Devleti (1335-1381):
Eretna Devleti Uygur Türklerinden Eretna Bey tarafından Sivas ve çevresinde kuruldu. Devletin merkezi önce Sivas, sonra Kayseri oldu. ilhanlıların yıkılmasından sonra güçlenen devlet, Kırşehir, Kayseri, Amasya,
Tokat, Ankara, Niğde, Erzurum, Erzincan, Tunceli, Nevşehir, Yozgat şehirlerini ele geçirdi. 1381 yılında Eretna Beyliğinin vezirliğini yapan Kadı Burhaneddin, Eretna Beyliğini ortadan kaldırarak kendi adı ile anılan devleti kurmuştur.
* Kadı Burhaneddin Devleti (1381-1398):
Bu devleti kuran Kadı Burhaneddin Ahmed, Oğuzların Salur boyundandır. Devletin merkezi Sivas idi. Kadı Burhaneddin Candaroğulları, Taceddinoğulları ve Karamanoğulları ile mücadele etti. Akkoyunlu hükümdarı, Kara Yülük Osman Bey tarafından öldürülen Kadı Burhaneddin in yerine oğlu Alaeddin Ali Bey geçti. Fakat başarılı olamadı. Timur tehlikesi karşısında Sivas halkı, şehri Yıldırım Beyazit e teslim etti. Böylece bu devlet Osmanlı topraklarına katıldı (1398).
* Dulkadıroğulları (1337-1515):
Bozok Türkmenlerinden Zeyneddin Karaca Bey tarafından kurulan bir devlettir. Karaca Bey Eretna Devleti nden Elbistan ı almış ve burayı kendisine merkez yapmıştır. Devlet ilk önceleri Memlûklere bağlı idi. Karaca Bey Memlûklere karşı hükümdarlığını ilan etti. Ancak Memlûklerle yapılan bir savaşta öldürüldü. Bundan sonra başa geçen beyler de tam bağımsızlık kazanamadılar. Bu devlet Osmanlılarla Memlûklerin arasını açtı. Hatta iki devlet arasında savaşlara sebep oldu. 1515 tarihinde Yavuz Sultan Selim bu devleti Osmanlı topraklarına kattı.
* Ramazanoğulları (1353-1608):
Bu devlet Yüreğir Türkmenlerinden Ramazan Bey tarafından Adana ve çevresinde kuruldu. (Bu devlet bir süre Memlûklere bağlı yaşadı. Karamanoğulları ve Dulkadıroğulları ile sık sık savaştılar. Son dönemde devletin başında bulunan Mahmud Bey, Yavuz la birlikte Mısır seferine katıldı. Bundan sonra Osmanlılara bağlı bir beylik haline geldiler. 1608 den sonra Adana ya Ramazanoğulları dışında valilerin atanması ile bu hanedanlık sona erdi.
* Karakoyunlular (1365-1469):
Oğuzların Üçok koluna mensupturlar. Erzurum, Erciş ve Musul dolaylarına hakim olan Bayram Hoca Karakoyunluları bağımsız bir devlet haline getirdi. Bayram Hoca dan sonra başa geçen Kara Mehmed Artukoğulları ile yaptığı savaşı kazandı. Tebriz i alarak burayı başkent yaptı. Bundan sonra hükümdar
olan Kara Yusuf zamanı Karakoyunluların en parlak dönemidir. Kara Yusuf uzun süre Timur la mücadele etti, Mardin Artukluları beyliğine son verdi. Bağdat ı Celayirlilerin elinden aldı. Son Karakoyunlu hükümdarı Cihan şah, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan a yenildi. Tebriz i ele geçiren Uzun Hasan Karakoyunlu devletine son verdi (1469).
* Akkoyunlular (1350-1502):
Bu devlet Diyarbakır merkez olmak üzere Kara Yülük Osman Bey tarafından kuruldu. Akkoyunlular Oğuzların Bayındır boyundandır. Kara Yülük Osman dan sonra başa geçen hükümdarların en ünlüsü Uzun Hasan Bey dir. Onun zamanında Karakoyunlu Devletine son verildi. Timurlu Ebu Said mağlup edildi.
Osmanlılarla arası açılan Uzun Hasan yaptığı Otlukbeli Savaşını kaybetti (1473). Bundan sonra bu devlet toparlanamadı. 1502 yılında şah ismail bu devlete son verdi.
