Uyku apnesi, uyku sırasında nefes almanın tekrarlayan şekilde durması veya kesilmesi ile karakterize bir uyku bozukluğudur. Bu durum, vücudun yeterli oksijen alamamasına neden olur ve uyku kalitesini ciddi şekilde bozar.
Uyku Apnesinin Çeşitleri
- Tıkanıcı Uyku Apnesi: En sık görülen tiptir. Yumuşak damak, bademcikler veya dil gibi dokuların gevşemesiyle hava yolu tıkanır ve nefes alma durur.
- Merkezi Uyku Apnesi: Beynin solunum kaslarını kontrol etme sinyalini göndermesinde bozulma olduğu için ortaya çıkar.
- Karma Uyku Apnesi: Tıkanıcı ve merkezi uyku apnesinin bir arada olduğu durumdur.
Uyku Apnesinin Belirtileri
- Horlama: Genellikle şiddetli ve düzensiz horlama
- Nefes almada duraklamalar: Uyuyan kişinin nefes almasının durduğu ve tekrar başladığı gözlemlenebilir.
- Gündüz aşırı uyku hali: Uykuya dalma zorluğu, gece sık sık uyanmalar ve gündüzleri aşırı uyku isteği
- Konsantrasyon güçlüğü: Dikkat eksikliği ve hafıza sorunları
- Sabah baş ağrıları
- Sinirlilik ve huzursuzluk
- Yüksek tansiyon
- Kalp hastalıkları riski
Uyku Apnesinin Nedenleri
- Obezite: Fazla kilolu olmak hava yollarının daralmasına neden olabilir.
- Boyun çevresi: Kalın bir boyun, hava yollarını tıkayabilir.
- Yüz yapısı: Büyük bademcikler, küçük çene veya dar bir üst çene hava yolunu daraltabilir.
- Yaş: Yaşla birlikte kas tonusu azalır ve hava yolları daha kolay tıkanabilir.
- Cinsiyet: Erkeklerde daha sık görülür.
- Aile öyküsü
- Burun yapısıyla ilgili sorunlar
Uyku Apnesinin Teşhisi
Uyku apnesi, uyku laboratuvarında yapılan bir uyku testi (polisomnografi) ile teşhis edilir. Bu test sırasında kalp atış hızı, solunum, beyin dalgaları ve oksijen seviyesi gibi birçok fizyolojik parametre takip edilir.Uyku Apnesinin Tedavisi
Uyku apnesinin tedavisi, kişinin durumuna göre değişir. Tedavi seçenekleri arasında şunlar bulunur:- CPAP (Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı) cihazı: Hava yolu açık tutmak için sürekli pozitif basınçlı hava veren bir cihazdır.
- Oral apareyler: Çene ve dilin konumunu değiştirerek hava yolunu açan özel olarak tasarlanmış ağızlıklar.
- Ameliyat: Şiddetli vakalarda, bademcikler, geniz eti veya dil dokusunun alınması gibi cerrahi müdahaleler gerekebilir.
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Kilo verme, sigarayı bırakma, alkol tüketimini azaltma gibi yaşam tarzı değişiklikleri de tedaviye yardımcı olabilir.
