Sürekli yükselen market fiyatları ve fiyat artışında payı olduğu söylenen fırsatçılar hakkında açıklamalarda bulunan Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, vatandaşların evlerinden çıkmadan çevrelerindeki marketlerin fiyatlarını karşılaştırabilecekleri bir sistemi hayata geçireceklerini belirtti.
Son dönemde market reyonlarındaki durdurulamaz fiyat artışı, vatandaşların en fazla canını sıkan konulardan biri haline haline geldi. Başta gıda ürünleri olmak üzere hemen hemen her türlü ev ürününde yaşanan fiyat artışı, bu konuda Ticaret Bakanlığı’nı da harekete geçirmiş durumda.
Konuyla ilgili olarak Milliyet’e açıklamalarda bulunan Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, fiyat artışlarına yönelik belirledikleri yol haritası, fırsatçılığa karşı alınan tedbirler ve yeni cezalar ile ilgili konuştu. “Yeni bir çalışmamız var. Vatandaşımız evinden çıkmadan çevresindeki marketlerdeki fiyatları karşılaştırmalı olarak toplu görebilecek”diyen Bakan Pekcan, böylece marketlerin rakiplerini de göz önünde bulundurarak fiyat rekabetine gireceğini belirtti.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın fiyat artışlarıyla ilgili açıklamaları şu şekilde:
Fırsatçıların üzerine gidiyorsunuz, çalışmalarınızın faydası oldu mu?
Faydası oldu. Ocak ayından bugüne kadar 8 bin 224 firmanın 87 bin 851 ürününü denetledik. 329 firmanın 1325 ürününde fahiş fiyat tespit ettik. Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulunu toplayacağız. Burada da Bakanlığımız ile birlikte Tarım ve Orman, Adalet, Hazine ve Maliye, Sanayi ve Teknoloji bakanlıkları ile TOBB, TESK, üretici birlikleri, tüketici dernekleri ve perakende sektörünün temsilcileri bulunuyor ve şu ana kadar kararlar oybirliğiyle alındı.
Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’nca bugüne kadar 495 firmaya 15.5 milyon lira ceza kesildi. Bir diğer denetim kurulu olan Reklam Kurulu’nca da 303 firmaya 13.3 milyon liralık idari para cezası uygulandı. Dolayısıyla haksız fiyat artışları nedeniyle toplam 798 firmaya toplam 28.8 milyon liralık ceza kesmişiz. Daha da caydırıcı olması için ceza oranlarını artıracağız.
Denetimler caydırıcı mı?
Biz marketlerin dışında bir de üretici ve tedarikçilere döndük. Ama esas burada en büyük sıkıntı tabii pandemi nedeniyle dünyadaki gıda emtia fiyatlarının yukarı çıkması. Çin ve Hindistan’ın daha önce alıcı olmadığı Karadeniz coğrafyasına alıcı olarak girmesi. Bu doğrultuda Rusya ayçiçeği tohumu ihracatında 165 euro/ton, ayçiçeği yağı ihracatında 135 euro/ ton, buğday ihracatında ton başına 50 euro, mısırda 25 euro, arpada 10 euro vergi koydu. Uluslararası piyasalarda yaşanan gelişmelerle dünyada ayçiçeği tohumu fiyatları bir senede 375 dolardan 730 dolara yükseldi, yüzde 95 dolar bazında artış oldu.
Fırsatçılara yönelik yeni projeleriniz var mı?
Bakanlık olarak şu günlerde biz yeni bir çalışma daha yapıyoruz. Vatandaşımız cep telefonlarına yükleyecekleri mobil bir uygulamayla veya web sitesini kullanarak evinden çıkmadan en yakın marketteki hangi ürünün fiyatı kaç lira, bunu görsün ona göre nereden neyi almak istiyorsa evden çıkmadan karar verip alabilsin istiyoruz. En kısa zamanda hayata geçireceğiz. Vatandaşımız evinden çıkmadan çevresindeki marketlerdeki fiyatları karşılaştırmalı olarak görebilecek. Böylece neyi nereden daha uygun almak istiyorsa ona göre çıkıp alışverişini yapacak. Marketler de vatandaşların fiyatları karşılaştıracağını bileceği için buna uygun davranacaktır.
Tüm bu çalışmalarımızda tek amacımız serbest piyasa ekonomisine zarar vermeden denetimleri gerçekleştirmek. Gıdada fırsatçılığa tahammülümüz yok; gayemiz vatandaşımızı, tüketicimizi korumak.
Tüketiciler önceliğimiz ancak bu süreçte haksız rekabet nedeniyle hakkaniyetle çalışan dürüst işletmelerimiz ve esnafımızın mağdur olmaması da bizim için çok önemli.
Vatandaşa ne gibi görevler düşüyor?
Bizim Haksız Fiyat Şikayet Sistemi (HFA) mobil uygulamamız var. Vatandaşlarımız ürünün etiketinin fotoğrafını çekiyor, nereden hangi marketten olduğunu bilgilerini girip bize gönderiyor, il müdürlüklerimize bu ihbar düşüyor. ALO 175 Tüketici Danışma Hattımız da bulunuyor. Vatandaşlarımız buradan da şikâyette bulunabiliyor. Hal Kayıt Sistemi (HKS) aplikasyonumuzdan da tüketici marketlerde sebze-meyvenin künyesindeki karekodu okutarak bunu kim üretmiş, ne zaman üretmiş, üreticiden kaça çıkmış, ondan sonraki aracılarda hangi fiyatları takip etmiş görebiliyor.
