Vergi ve Kanun Hükmünde Kararnameler
Vergilerin kanunla yürürlüğe girmesi anayasal zorunluluk olmasına karşın yine Anayasada yer alan hükümler gereği bazı hallerde Bakanlar Kuruluna Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi verilebilmektedir. Ancak Kanun Hükmünde Kararname çıkarılabilmesi için de, bu konuda yasa ile yetki alınması gerekmektedir. Söz konusu yetki yasasında ise kararnamenin ihtiva edeceği hususlarla ilgili sınırlar ve kararname çıkarma süresi belli edilir. Yasa ile verilen Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi sınırsız bir yetki olmayıp süre ve ihtiva edeceği konular bakımından belirli bir takım sınırlamalar getirmektedir. Bu suretle yasal yetkiye dayanılarak Kanun Hükmünde Kararname çıkarılabilmektedir.
Kanun hükmünde Kararname çıkarılmasına ilişkin hüküm Anayasanın 121 ve 122’nci maddelerinde, olağanüstü haller ile sıkıyönetim ve savaş halleri ile düzenlemelerin yapıldığı bölümde hüküm altına alınmıştır. Bu nedenle bazı yazarlara göre Anayasa uyarınca, vergi düzenlemeleri ile ilgili Kanun Hükmünde Kararname çıkarılması ancak olağanüstü hallerde veya sıkıyönetim süresince ve bu gibi durumların gerekli kıldığı hallerde söz konusu olabilir .
Nitekim Anayasanın 91’nci maddesinde sıkıyönetim ve olağanüstü haller saklı kalmak üzere temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile siyasi haklar ve ödevlerin kanun hükmünde kararnamelerle düzenlenemeyeceği hükmü yer almaktadır. Bu hüküm gereği kanun hükmünde kararname ile yeni bir vergi ihdas edilemeyeceği gibi ek bir vergi yükü de yüklenemez. Ancak mevcut vergi kanunlarında ek yük getirmeyen düzenlemeler yapılmasına, bu konuda daha önce yetki kanunu çıkarılmış olmak kaydıyla anayasanın engel teşkil etmediğine ilişkin düşünceler de bulunmaktadır.
Vergilerin kanunla yürürlüğe girmesi anayasal zorunluluk olmasına karşın yine Anayasada yer alan hükümler gereği bazı hallerde Bakanlar Kuruluna Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi verilebilmektedir. Ancak Kanun Hükmünde Kararname çıkarılabilmesi için de, bu konuda yasa ile yetki alınması gerekmektedir. Söz konusu yetki yasasında ise kararnamenin ihtiva edeceği hususlarla ilgili sınırlar ve kararname çıkarma süresi belli edilir. Yasa ile verilen Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi sınırsız bir yetki olmayıp süre ve ihtiva edeceği konular bakımından belirli bir takım sınırlamalar getirmektedir. Bu suretle yasal yetkiye dayanılarak Kanun Hükmünde Kararname çıkarılabilmektedir.
Kanun hükmünde Kararname çıkarılmasına ilişkin hüküm Anayasanın 121 ve 122’nci maddelerinde, olağanüstü haller ile sıkıyönetim ve savaş halleri ile düzenlemelerin yapıldığı bölümde hüküm altına alınmıştır. Bu nedenle bazı yazarlara göre Anayasa uyarınca, vergi düzenlemeleri ile ilgili Kanun Hükmünde Kararname çıkarılması ancak olağanüstü hallerde veya sıkıyönetim süresince ve bu gibi durumların gerekli kıldığı hallerde söz konusu olabilir .
Nitekim Anayasanın 91’nci maddesinde sıkıyönetim ve olağanüstü haller saklı kalmak üzere temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile siyasi haklar ve ödevlerin kanun hükmünde kararnamelerle düzenlenemeyeceği hükmü yer almaktadır. Bu hüküm gereği kanun hükmünde kararname ile yeni bir vergi ihdas edilemeyeceği gibi ek bir vergi yükü de yüklenemez. Ancak mevcut vergi kanunlarında ek yük getirmeyen düzenlemeler yapılmasına, bu konuda daha önce yetki kanunu çıkarılmış olmak kaydıyla anayasanın engel teşkil etmediğine ilişkin düşünceler de bulunmaktadır.
