Suyu kirletmeden kullanın. Fosfatsız ve ekolojik deterjanları tercih edin.
Giysilerde kullanılan boyar maddeler, plastik baskılar ve özellikle de klorla beyazlatma işleminde açığa çıkan dioxin kansorejen olabilir. Mümkün olduğunca organik pamuktan yapılan ve boya kullanılmamış ürünleri tercih edin.
Mümkün olduğunca ambalajsız ürün kullanın. Alışverişte size verilen naylon torbalar yerine kendi filenizi ya da bez torbanızı kullanın.
Doğal mutfak malzemeleri kullanın. Gıdalarınızı plastik kaplar yerine cam kaplarda saklamaya çalışın.
Meyve sebzeyi mevsiminde tüketin. Gıdaları mevsiminde yemek, doğal olmayan ortamlarda yetiştirilmesi için harcanan enerjiden tasarruf etmenizi sağlar.
Meyve sebzeyi taze alın ve çok biriktirmeyin. Raf ömrü uzun olan ürünler daha çok katkı maddesi içerir.
Gün boyunca ara ara kullanıldıklarından, bilgisayarları sürekli açıp kapamak pratik olmayabilir. Bunun yerine bilgisayar monitörlerini kullanmadığınız zaman kapatabilirsiniz...
Perde ve mobilyaların kaloriferin önünü kapatmaması ve peteklerin arkasına ısı yansıtıcı plakalar koymak enerji tasarrufu sağlıyor.
Kalorifer termostatınızın ısısını bir derece düşürmek, sıradan bir ailenin ısınma masrafını yüzde 10 ya da daha fazla azaltabilir.
Yavru balık yemeyin... Balık stoklarının tükenmemesi için yavru balık yemeyin.
Organik ürün satın alırken üzerlerindeki logolara dikkat edin. Bakanlığın ve sertifika organizasyonunun logolarının olup olmadığını kontrol edin.
Organik tarım yapan aile çiftlikleri Türkiye'de yaygınlaşıyor. Bu çiftliklerde yetiştirilen ürünleri yerinde görebilirsiniz.
Su ve enerji tasarrufu yapan çevreci otelleri tercih edin. Standart bir otel odasında harcayacağınızdan yüzde 20 daha az su ve yüzde 40 daha az enerji kullanırsınız.
Deodorant alırken ter bezlerini tıkayan alüminyum tuz içeren, antiperspirant olmamasına özen gösterin. Hem sağlığınız hem de çevre için...
Türkiye'de işe gitmek için kullanılan her araba yanına sadece bir kişi daha alsa, yılda 4 milyar litrenin üzerinde yakıt tasarrufu söz konusu olabilir.
Kağıt havlular yerin yıkanıp tekrar kullanılabilecek bez havlular kullanın.
Kullanılmadığı zamanlarda düşük güç seviyesine geçen bilgisayarları tercih edin. Bu özellik, bilgisayarın enerji sarfiyatını yüzde 70 oranında azaltır.
Bir kadın ömrü boyunca 1.8 kilodan daha fazla ruj tüketiyor. Bu rujlar sentetik yağ, parafin mumu gibi maddeler içeriyor. Bitki bazlı rujları tercih edin, petrol ürünleri tüketimi azalsın.
Konserve ya da donmuş sebze yerine taze sebze alın.
Yüzde yüz organik pamuktan üretilen bir tişört ve bir pantolon en az 150 gr. gübreyi, böcek ve bitki ilacına çevreden uzak tutar.
Daha az kağıt peçete kullanın. Bir kişi yılda ortalama 2.200 kağıt peçete kullanıyor.
Sadece Amerika'da bir kişi günde bir peçete az kullansa, 150 milyon peçete çöpü boylamaz.
Hibrid arabalar her ay her 100 kilometrede 75 litre benzinden tasarruf eder.
Çocuklarınıza oyuncak alırken ülkenizde yapılanları tercih edin. Böylece gemiyle gelen ürünler için harcanan yakıtı ve hava kirliliğini azaltırsınız.
Çiflikte yetiştirilen balık yerine deniz balıklarını tercih edin. Çiftlik balıkları daha yüksek seviyelerde kimyasal içerir ve balık türlerine tehlike oluşturur.
Enerji tasarrufu sağlayan çamaşır makineleri kullanın. Kıyafetleriniz daha çabuk yıkanıp kuruyacaktır.
Daha az plastik torba kullanın. Haftada yalnızca 2 torba daha az kullanarak, yılda çöpe en azından 100 torba daha az atacaksınız.
Tekrar doldurulabilen kalemler kullanın. Tek kullanımlık plastik tükenmez kalemler geri dönüşümlü değildir. Birin çöpe atın, 50 bin yıl sonra bile çöp arazisinde olacaktır.
Saçınızı boyarken sentetik içeren boyalar yerine bitki bazlı boyaları tercih edin. Daha az toksine maruz kalırsınız.
Cep telefonu şarj aleti, şarj işlemi bittikten sonra bile akım çekmeye devam eder.
Telefonunuzu şarj ettikten hemen sonra prizden çıkarın.
Üşüdüğünüzde radyatörün ısısını arttırmak yerine daha kalın giyinin.
Bir saatten fazla ofis dışında olacaksanız, bilgisayarınızın ekranını kapatın. İki saatten fazla ofis dışında olacaksınız, bilgisayarınızı kapatın.
Türkiye'de yılda 18-20 milyon ton evsel atık üretiliyor. Bunun yalnızca 2.5 milyon tonu geri kazanılıyor. Çöplerinizi ayrıştırın.
Sensörlü ışıklandırmalar enerji tüketiminizi % 13 oranında azaltır.
Satın almayı düşündüğünüz bir ürünün etiketini, içindekiler bölümünü ve kullanma talimatını mutlaka okuyun. Çok fazla ambalaj malzemesi tüketilmiş ürünleri tercih etmeyin.
Akşam işyerinden en son çıkan kişi, yazıcıların, fotokopi makinelerinin, bilgisayarların ve ışıkların tamamının kapalı olup olmadığını kontrol edebilir.
Daha az sıcak su kullanın. Giysilerinizi soğuk ya da ılık suyla yıkayarak 250 kg. karbondioksit tasarrufu yapabilirsiniz.
Çevre politikası ve standartları olan havayolu şirketlerini tercih edin.
Kışın radyatörlerin üstünü örtmeyin, ısıyı kaybetmeyin. Isı yalıtımı için çift cam kullanın.
Alışverişe çıkarken kendi bez torbanızı ya da filenizi götürün. Ambalajında geri dönüşüm işareti bulunan ürünleri tercih edin.
Çöp torbası kullanırken "doğa dostu" ürünleri tercih edin. Bu ürünler,doğada iki yıl içinde çözünüyor.
Kömür tüketimine dikkat. Kömür, iklim değişikliğine neden olan en tehlikeli yakıtlardan biri Tüm dünyada kömür santrallerinden yılda 7 milyar ton karbondioksit salımı gerçekleşiyor.
Mutfağınızda sebze, meyve ve kahve atıklarını (yağsız olan yiyecekleri) bir kavanozda saklayıp sonra bahçeye ekin. Böylece hem çöplük arazilerini doldurmamış olacaksınız hem de daha kaliteli toprağınız olacak.
Telefonunuz için kablolu kulaklık kullanmayın. Bunlar şarj harcarlar.
Evden çıkarken termostatın derecesini düşürün veya tamamen kapatın.
Davetleriniz için elektronik davetiye ya da klorinszi geri dönüşümlü kağıt kullanın.
Online davetiyeler sizi posta masrafından da kurtarır.
Arabanızın motor yağını değiştirirken rafine olanları tercih edin.
Çıkış alırken kağıtların iki yüzünü de kullanın.
Banyo köpüğü kullanacaksanız konsantre olanları tercih edin.
Bıçakları değiştirilebilen kaliteli bir jilet alın. Tek kullanımlık jiletler geridönüştürülemez ve biyolojik olarak ayrıştırılmaz.
Bir telefon almanız gerekiyorsa, kablolu telefon alın. Kablosuz telefonlar şarj ve bekleme modunda oldukları süre boyunca kesintisiz enerji harcarken standart kablolu telefonlar sıfır enerji harcarlar.
Cep telefonunuzu sık değiştirmeyin ve eskisini e-dönüşüme yollamayı unutmayın.
Çöp poşeti satın almak yerine arta kalan plastik torbaları çöp poşeti olarak kullanın.
Bir ton plastik poşet tekrar kullanıldığında 11 fıçı benzine denk enerji tasarruf edilmiş olur.
Traş jeli alacaksanız "aerosol" içermeyenleri tercih edin.
Çok sayıda küçük kutu süt yerine, tek bir büyük kutu süt alın. Büyük kutuları üretmek daha az enerji harcanmasını ve daha az atık oluşmasını sağlar.
Spor salonunun verdiği havlu yerine kendi havlunuzu kullanmaya çalışın. Zararlı deterjanlardan kurtulmuş olursunuz, su ve enerji tasarrufu yaparsınız.
Organik pamuktan üretilen kıyafetler alın. Her beş kişiden biri organik pamuktan yapılan bir t-shirt alsaydı, neredeyse 50 bin ton kimyasaldan kurtulmuş olurduk.
Su ısıtmak için gazlı ocakları kullanmak, elektrikli su ısıtıcıları kullanmaktan daha verimlidir. Su ısıtmak çok enerji tüketir. İhtiyacınız olandan fazla su ısıtmayın.
Uzaktan kumandayla değil düğmeden kapatın. Müzik setleri, TV'ler vb. aletler bekleme konumundayken bile enerji tüketirler. Bu tüketimlerin normal bir aileye yıllık masrafı 200 YTL civarındadır.
Enerji tasarruflu ampuller civa içerir ve normal çöp şeklinde atılmamalıdır.
Çalışmadığınızda bilgisayarınız uyku konumuna getirin. Bu konumdayken çok düşük düzeyde bir enerji tüketimi vardır. Düz ekranlar ve diz üstü bilgisayarlar enerjiyi oldukça verimli kullanır.
Üzerinde enerji tasarrufu etiketi bulunan ürünleri alın . Aldığınız ürünler bekleme (stand-by) konumundayken 1 Watt'tan fazla enerji tüketmemelidir.
Çöp miktarınızı, ambalajları, alışveriş torbalarını azaltın.
Yerel ürünlerle beslenin ve mevsiminde yiyin. Çok seyahat etmiş ürünlersize ulaşana kadar karbondioksti salınımına neden olur.
Her araba atmosfere, yılda ortalama ağırlığı kadar karbondioksit salıyor.
Her 1000 kilovat-saat elektrik tüketimimiz için doğaya bir ağaç dikme borcumuz var.
Pil yapımı için harcanan enerji, aynı pilin ürettiği enerjinin 50 katı.
Senede yaklaşık 9 bin DC 10 tipi uçak imal edilebilecek kadar aliminyum kutu çöpe atılıyor. Bir aluminyum kutuyu üretmek için harcanan enerji bir televizyonu 3 saat çalıştırabilir.
Yalnızca İstanbul'da tüketilen 450 bin ton kağıt geri kazanılsa, Türkiye'de yılda 38 kilometrekare ağaçlık alan korunabilir.
Geri kazanılmış kağıtlar yüzde kırk oranında kullanıldığında, enerji tüketimi yüzde elli, su sarfiyatı yüzde altmış, hava kirliliği yüzde doksan oranında önlenir.
Geri kazanılan 1 ton kağıt 17 ağaç kurtarır. Atmosferden 30 kilo atık azaltır.
Bir köfte ağırlığının beş katı kadar toprağın verimli tabakasının kaybolmasına neden olabilmekte. Yarım kilo hamburger yapımında ise 9463 litre su kullanılmakta.
Dünyamızda kullanılan tüm pestisidlerin yüzde onu pamuk üretiminde kullanılıyor. Pamuk ekilen tarlada tekrar solucanların görülebilmesi için 5 yıl geçmesi gerekiyor.
Bir pamuklu t-shirt veya gömlek için yaklaşık 5 metrekare tarlada pamuk ekilmesi gerekiyor. Pamuk ekilmeden önce aldicarbla toprak ilaçlanıyor. Bu toksik madde rüzgar ve yağmurlarla yakındaki ve yeraltındaki su kaynaklarına karışıyor.
Rezervuarlardaki ufak bir kaçak, günde 190 litreden fazla israfa neden oluyor.
2 dakikalık diş yıkama sırasında 5 litre, kısa duş alırsak 30 litre, banyoyu doldurursak 80 litre, her sifonu çektiğimizde ise 10 litre su harcıyoruz.
Çevre politikası ve standartları bulunan havayolu şirketlerini tercih edin.
Bilgisayar ekranlarınızı, beş dakika sonra bekleme moduna geçecek ve 10 dakika sonra tamamen kapanacak şekilde ayarlayın.
Daha az sıcak su kullanın. Giysilerinizi soğuk ya da ılık suyla yıkayarak 250 kg karbondioksit tasarrufu yapabilirsiniz.
Su sayacınıza bakarak su tüketmediğiniz bir anda, tesisatınızda sızıntı olup olmadığını kontrol edin.
Otomobil satın alacaksınız, ilk önce gereksiniminize göre büyüklüğüne karar verin.
Daha sonra o sınıfta en az yakıt tüketen modelleri tercih edin.
Sebze ve meyveleri akan suda yıkamak yerine tıkaçlı bir lavaboda ya da kaseye su doldurarak yıkayın. Kalan suyu çiçeklerinizi sulamak için kullanabilirsiniz.
Ambalajsız ürünler alın. Hem yüzde 50 daha az ödeyecek, hem de çöpe ve geri dönüşüm merkezlerine giden ekstra ambalaj atıklarını ulaştırmak için harcanan enerjiden tasarruf edilmesini sağlayacaksınız.
Tekrar doldurulabilen kalemler kullanın. Tek kullanımlık plastik tükenmez kalemler geri dönüşümlü değildir ve biyolojik olarak ayrıştırılmaz. Birini çöpe atın, 50 bin yıl sonra bile çöp arazisinde olacaktır.
Otelde odadan çıkarken ışıkları kapatın. Bir otel odasında kullanılan enerjinin yüzde 75'i, banyo ışıkları iki saatten fazla süre açık bırakıldığında, çoğunlukla da kullanılmadığında gerçekleşir.
Tatil için yerel kültürlere odaklanan ve çevreciliği savunan eko turizmi deneyin.
Tatilde kaldığınız oteldeki havluları her gün değiştirtmeyin. Unutmayın dünya su kaynakları kısıtlı.
Hediye paketlerinden vazgeçin. Kurdeleleri ve paket süslerini tekrar kullanın.
Davetiyeleriniz için elektronik davetiye ya da "klorinsiz geri dönüşümlü kağıt" kullanın.
Online davetiyeler sizi kırtasiye ve posta masrafından kurtarır.
Şarj edilebilen pilleri tercih edin. Bir şarj edilebilen pil, 1000 tek kullanımlık pil demektir. Dünya her yıl ortalama 579 bin ton pili çöpe atıyor.
Daha az peçete kullanın. Herkes, yılda iki katlı standart peçetelerden 2200 adet tüketiyor. Eğer herkes günde bir peçete az kullansa, çöp arazilerinden her yıl 180 milyon peçete eksik olurdu.
Kitaplarınızı arkadaşlarınızla paylaşın. Sadece Amerika'da her yıl üç milyar kitap satılıyor, bu da 400 bin ağacın katledilmesi demek.
Kullandığınız her üç cam ambalajdan en az biri, geri kazanılan camdan yapılmıştır.
Yiyecek ve içecek satın alırken cam şişe ve kavanozdakileri seçin.
Bankacılık işlemlerinizde internet şubesini kullanın. Hem zaman kazanın hem de gereksiz yerek kağıt tüketmeyin.
Sensörlü ışıklandırmalar enerji tüketiminizi yüzde onüç oranında azaltır.
Klimalarınızı doğrudan güneş ışığı almayan yerlere yerleştirin. Serin saatlerde klimaları kapatın. Klimaların bakımını düzenli olarak yapın. Kirli ve tıkanmış filtreler klimaların verimini düşürür.
Ormanların son yıllarda yaşadığı en büyük sorunlardan biri turistik yapılaşma. Ormanlık alanlara gittiğiniz zaman, çadır, yöresel konaklama gibi doğa üzerindeki etkisi az olan konaklama biçimlerini tercih edin.
Türkiye'de işe gitmek için kullanılan her araba yanına sadece bir kişi daha alsa, yılda 4 milyar litrenin üzerinde yakıt tasarrufu söz konusu olabilir.
Arabanıza iyi bakmanız ve lastiklerinizi olması gereken basınç düzeyinde şişirmeniz yakıt verimliliğini olumlu etkiler.
Bir yerde on saniyeden fazla bekleyecekseniz, motoru stop edin. Motor rölantideyken daha fazla yakıt tüketir ve arabanızı yeniden çalıştırmanız sırasında atmosfere bırakacağınız miktardan daha fazla karbondioksit salımına neden olur.
Haftalık rutininizden sadece 30 km eksilterek 550 kilogramın üzerinde sera gazı üretimini önleyebilirsiniz. Kısa mesafeler için araba kullanmayın.
Saatte 120 km hızla giderken, 105 km'dekinden yüzde 15 daha fazla yakıt harcarsınız. Aşırı hızdan kaçının, daha az karbon üretirsiniz...
Sıcak günlerde sokaktaki hayvanlar içecek su bulmakta zorlanıyor. Sokaktaki hayvanlar için küçük bir kapta içecek su bırakabilirsiniz.
Sebze ve meyveleri teker teker elde yıkamak yerine bir kapta yıkayarak yılda ortalama 18 ton su tasarrufu yapabilirsiniz.
Kapaksız kapta yemek pişirmeyin. Üç kat daha fazla enerji tüketirsiniz.
Bir çamaşır makinesi 176 litre su harcar. Makinenizi haftada bir kez bile az kullansanız, yılda 9 ton suyu kurtarırsınız.
Heryıl 1,5 milyar tek kullanımlık çakmak çöpe gidiyor. Ham petrolle üretildikleri için çevreye zarar veriyorlar. Çakmak yerine kibrit kullanın.
Eğer herkes evindeki beş normal ampulü, enerji verimliliği daha yüksek olan floresan ampullerle değiştirseydi, bir milyar kiloluk zararlı gazı havadan uzak tutmuş olurdu.
Sifonu günde bir kez çekmeye çalışın ve günde 17 litre su tasarruf edin.
Dişlerinizi fırçaladığınız sırada musluğu kapatın. Böylece günde 19 litre su tasarruf edersiniz.
Bir ton plastik poşet tekrar kullanıldığı zaman, 11 fıçı benzine denk enerji tasarruf edilmiş olur. Bir ton kese kağıdı tekrar kullanıldığında, 17 ağacı kurtarmış olursunuz.
Mikrodalga fırınınız temiz olduğunda enerjiyi maksimum düzeyde kullanır.
Mikrodalgalar, geleneksel elektrikli fırınlara göre 3,5 ila 4,8 kat daha verimli enerji kullanırlar.
Bir saatden fazla pişecek yemek için fırını önceden ısıtmayın. Fırını kekler için bile, 10 dakikadan fazla ısıtmayın. Bir yılda fırınınızın açık olduğu süreyi bir saat kısaltabilirseniz, iki kilowatt saat enerji tasarruf edersiniz.
Buzdolabı mutfakta en çok enerjyi tüketen beyaz eşyadır.Buzdolabının kapısını çok sık açmak, bir ailenin elektrik faturasına her yıl 40 ile 80 YTL ilave eder.
Bulaşık makinenizi çalıştırırken ağzına kadar doldurdun. Böylece her çalıştırdığınızda 75 litre, yılda ise 28.000 litre su tasarrufu sağlarsınız. Bu da bir insanın ömrü boyunca içtiği su miktarına eşittir.
Herkes çöpündeki kağıt, plastik, cam ve aliminyum maddeleri ayırsa, çöp arazilerine gönderilen atık miktarı yüzde 75 azalır. Evde üç çöp kutusu bulundurun. Biri evsel atıklar, biri kağıtlar, biri de camlar için.
Eğer her gün attığınız yemek miktarını 25 gram azaltabilirseniz (bir dilim ekmek kadar), yılda 9 kilo yemek tasarruf edersiniz, bu da aşağı yukarı 16 öğünlük yemek demek.
Duşta 2 dakika daha az kalırsanız 38 litre su tasarruf edersiniz. Herkes duş alırken, yalnızca 4 litre su tasarruf etse, toplam miktar her gün bir gölden akan taze su miktarının iki katına denk olur.
