YÜZEY GERİLİMİ
Bir kapta bulunan sıvının molekülleri birbirine çekme kuvveti uygular(kohezyon). Sıvı yüzeyindeki molekülleri çevreleyen moleküller sıvının içindekilere kıyasla çok daha azdır. Bu nedenle sıvı içindeki bir molekül her yöne çekilir. Bu çekilme sonucunda: sıvı yüzeyindeki moleküller ile altındaki moleküller birbirine yaklaşır. Bunun sonucunda birbirine daha sağlam tutunan moleküller yüzeyde dirençli bir katman oluşturur. Buna yüzey gerilimi denir.
KILCALLIK
Kohezyon ve adezyon olayları bir sıvının bulunduğu ortamdaki davranışını belirler. Civada kohezyon etkisi adezyon etkisinde büyüktür. Deney tüpleri çok dar ve adezyon etkisi çok büyük olsaydı su yerçekimine karşı daha fazla yükselir tüpün üst kızmına kadar ulaşabilirdi. Bir sıvının adezyonla katı içine yayılmasına kılcallık denir. Bir bitkinin iletim sisteminde suyun yapraklara taşıması kılcallık olayı ile gerçekleşir. Şekildeki SUYUN içine daldırılan deney tüplerindeki su seviyesinin farklı luşunun nedenleri şunlar olabilir. 1. deney tüpü K olsun ve kesit alanı S1 kadar olsun. 2. deney tüpü L olsun ve kesit alanı S2 kadar olsun. Sıvıların cinslerinide bilmiyoruz varsayalım ;
Bir kapta bulunan sıvının molekülleri birbirine çekme kuvveti uygular(kohezyon). Sıvı yüzeyindeki molekülleri çevreleyen moleküller sıvının içindekilere kıyasla çok daha azdır. Bu nedenle sıvı içindeki bir molekül her yöne çekilir. Bu çekilme sonucunda: sıvı yüzeyindeki moleküller ile altındaki moleküller birbirine yaklaşır. Bunun sonucunda birbirine daha sağlam tutunan moleküller yüzeyde dirençli bir katman oluşturur. Buna yüzey gerilimi denir.
- Sıcaklığı artan bir maddenin yüzey gerilimi azalır.
- İyonik tuzların suda çözülmesi yüzey gerilimini arttırır.
- Yüzey gerilimi sayesinde böcekler su yüzeyinde yürüyebilir.
- Her sıvının kendine ait bir yüzey gerilimi katsayısı vardır ayırt edici özelliktir.
KILCALLIK
Kohezyon ve adezyon olayları bir sıvının bulunduğu ortamdaki davranışını belirler. Civada kohezyon etkisi adezyon etkisinde büyüktür. Deney tüpleri çok dar ve adezyon etkisi çok büyük olsaydı su yerçekimine karşı daha fazla yükselir tüpün üst kızmına kadar ulaşabilirdi. Bir sıvının adezyonla katı içine yayılmasına kılcallık denir. Bir bitkinin iletim sisteminde suyun yapraklara taşıması kılcallık olayı ile gerçekleşir. Şekildeki SUYUN içine daldırılan deney tüplerindeki su seviyesinin farklı luşunun nedenleri şunlar olabilir. 1. deney tüpü K olsun ve kesit alanı S1 kadar olsun. 2. deney tüpü L olsun ve kesit alanı S2 kadar olsun. Sıvıların cinslerinide bilmiyoruz varsayalım ;
- K ve L aynı cins sıvı ise her iki tüpte aynı maddeden yapılmış ise 2. tüp 1. tüpten daha dardır.
- Küplerin kesitleri ve yapıldıkları maddeler aynıysa bu durumda K'nın yüzey gerilimi L'ninkinden fazladır.
- K ve L aynı sıvılar olup boruların kesitleri aynıysa boruların yapıldıkları madde farklıdır. Sıvıyla kılcal boru arasındaki adezyon kuvveti 2. kapta daha fazladır.
