Zihinsel olarak sağlıklı kalabilmek için, hepsi oldukça basit bazı adımlar var. Bazen konfordan ödün verip fedakarlık yapmak gerekse de, meselenin zihinsel sağlık olduğunu düşünürsek, bu adımların hepsini uygulamanın aslında ne kadar kritik olduğunun farkına varabiliriz.
Yaşadığımız dönem, teknoloji ile bilimin tıp konusunda birçok ilerleme kaydettiği ve insanların hastalıklardan ötürü ölmelerinin büyük oranda önüne geçildiği bir dönem. Bundan 100 yıl öncesinde bile, insanın en büyük düşmanı salgın hastalıklardı ancak artık durum pek de öyle değil. Artık korunması zor olan, bedensel sağlık değil zihinsel sağlık. Psikolojik olarak ayakta durmak her geçen gün zorlaşıyor ve insanlar zihinsel olarak sağlıklı olamadıkları için birçok zorlukla mücadele ediyorlar. Bunun önüne geçmenin ve kendinizi hem bedensel hem de zihinsel olarak güçlü kılmanın ise çok basit yolları var.
Uzman Desteği Almak
Tabii ki bedensel bir rahatsızlıkta olduğu gibi, zihinsel rahatsızlıklarda da yapılması gereken ilk iş uzman desteği almak. Toplumlarda bu konudaki önyargı yavaş yavaş yıkılmaya başlansa da hala tamamen 'normal' durumda değil. Psikiyatrinin ve psikolojinin bilimsel temeller üzerine kurulu olduğunun ve zihninizi, akciğerlerinizi dinleyip ilaç yazan bir doktor kadar iyi anlayabilen uzmanların olduğunun farkına varın. Eğer altından kalkamadığınız sorunlarınız ya da bir türlü açıklayamadığınız problemleriniz varsa, bir uzmandan destek almanın size çok iyi geleceğini unutmayın.
Dengeli Beslenme ve Su Tüketimi
Herkesin 'duymaktan bıktığı' klişelerden biri gibi görünse de, dengeli ve sağlıklı beslenmek hem bedeninizi hem de zihninizi en çok koruyan şeylerden biri. Uzmanlar özellikle taze sebze meyve tüketiminin ve yeterli miktarda su tüketiminin zihinsel sağlık için son derece önemli olduğunu söylüyor. Tüm beslenme düzeninizi sıkı bir diyete evriltmek istemeyebilirsiniz, ancak tükettiğiniz sebze ve meyve miktarını artırıp, işlenmiş gıda tüketimini tutabileceğiniz en alt seviyede tutmak bile, son derece büyük bir adım.
Düzenli Egzersiz
Egzersiz yapmanın yalnızca vücudu geliştirmek için yapılmadığı aslında artık son derece yaygın bir bilgi. Harvard Üniversitesi psikiyatri bölümünde profesörlük yapan Dr. Michael Craig Miller, egzersiz yapmanın depresyon ile mücadele etmede önemli bir yere sahip oldığunu belirtmiş. Her gün yapılacak 30 dakikalık bir egzersizin, endorfin hormonu salgılanmasına yardımcı olarak kişinin ruh halinin dengelenmesini sağladığı da blimsel veriler arasında.
Meditasyon
Yine Harvard Üniversitesi'nden gelen açıklamalar, meditasyonun ruh ve zihin sağlığı için son derece önemli olduğu söylüyor. Özellikle anksiyete ve stres sorunlarına iyi gelen birçok meditasyon tekniği var ve bu teknikler, evinizde odaklanarak uygulayabileceğiniz kadar basit.
Kaliteli ve Düzenli Uyku
Uyku bozuklukları, birçok psikolojik rahatsızlığın öncüsü olarak bilinir. Ancak aslında durumun tam tersi olduğu, yapılan araştırmalar ile kanıtlanmış durumda, uyku bozuklukları bir sonuç değil sebep. Yani eğer uykunuz düzenli ve kaliteli değilse, bu durum zaman içinde bazı mental rahatsızlıklara sebep olabiliyor. Kaliteli bir uyku için ise uyumadan bir süre önce elektronik cihazların kullanımının bırakılması ve karanlık ve serin bir ortamda uykuya dalınması tavsiye ediliyor.
Sosyal Medya Kullanımının Azaltılması
Sosyal medyanın insan psikolojisine etkisi üzerine onlarca araştırma yapıldı ve elde edilen hiçbir sonuç, olumlu şeyler söylemiyor. Ancak hayatımızın büyük bir parçası olduğu da inkar edilemez bir gerçek. Uzmanlar ise bu konuda, sosyal medya kullanımını gün içinde belli bir saat ile limitlendirmeyi ve bu yolla azaltmayı öneriyor. Depresyon ve anksiyete üzerindeki etkisinin kanıtlandığını düşünürsek, çok da zor bir adım değil ve uygulamaya değer.
Sorunlar İle Yüzleşebilmek Ve Paylaşmak
Yaşadığınız her sorunun kaynağını bulmak ve bu sorunlar ile yüzleşebilmek, zor dönemleri atlatıp sonrasında aynı hataya düşmemenin en kestirme yolu. Bu yüzden kendi sorunlarınızla yüzleşmek ve geçmişte yaptıklarınızı hatırlamak, biraz da rahatlayabilmek adına sorunlarınızı bir yerlere yazmak ya da çevrenizde kendinize yakın hissettiğinz insanlar ile paylaşmak oldukça önemli.
Döngüyü Kırıp Dışarı Çıkmak
Hayatlarımız ofis-ev arasına sıkışmış durumda ancak bu korkutucu döngü aslında hepimizin en çok yakındığı şey. Bundan kurtulup kendinize bunların dışında küçük anlar yaratmak çok önemli. Haftasonu evinizin yakınlarındaki parkta biraz dolaşmak bile başlangıç için yeterli, esas mesele dışarıda yaşayan bir dünya olduğunun farkına varmak ve az da olsa doğanın içinde vakit geçirerek zihinsel olarak kendinizi rahatlatabilmek.
Postürü (Duruşu) Düzenlemek
Düzgün bir duruşa sahip olmanın özsaygıyı artırdığı ve stresi azalttığı, Auckland Üniversitesi'nde yürütülen araştırmalar sonucunda kanıtlanmış. Kendinize gün içinde dik oturmayı hatırlatmanız, kısa süre içinde bunu alışkanlık haline getirmenizi ve hem bedensel hem de zihinsel olarak daha sağlıklı olmanızı sağlayabilir.
Evcil Hayvan Sahiplenmek
Evcil hayvan sahiplenmek ve bakımını üstlenmek sorumluluk bilinci ve bağ kurma yetisi üzerinde oldukça etkili. Ayrıca evcil hayvan bakımının güven duygusunu da olumlu yönde etkilediği söyleniyor. Birçok zihinsel rahatsızlığın tedavisinde de tavsiye edilen hayvan bakımı, günü güzelleştirip stresi azaltmak için belki de en iyi yollardan biri diyebiliriz.
Yaşadığımız dönem, teknoloji ile bilimin tıp konusunda birçok ilerleme kaydettiği ve insanların hastalıklardan ötürü ölmelerinin büyük oranda önüne geçildiği bir dönem. Bundan 100 yıl öncesinde bile, insanın en büyük düşmanı salgın hastalıklardı ancak artık durum pek de öyle değil. Artık korunması zor olan, bedensel sağlık değil zihinsel sağlık. Psikolojik olarak ayakta durmak her geçen gün zorlaşıyor ve insanlar zihinsel olarak sağlıklı olamadıkları için birçok zorlukla mücadele ediyorlar. Bunun önüne geçmenin ve kendinizi hem bedensel hem de zihinsel olarak güçlü kılmanın ise çok basit yolları var.
Uzman Desteği Almak
Tabii ki bedensel bir rahatsızlıkta olduğu gibi, zihinsel rahatsızlıklarda da yapılması gereken ilk iş uzman desteği almak. Toplumlarda bu konudaki önyargı yavaş yavaş yıkılmaya başlansa da hala tamamen 'normal' durumda değil. Psikiyatrinin ve psikolojinin bilimsel temeller üzerine kurulu olduğunun ve zihninizi, akciğerlerinizi dinleyip ilaç yazan bir doktor kadar iyi anlayabilen uzmanların olduğunun farkına varın. Eğer altından kalkamadığınız sorunlarınız ya da bir türlü açıklayamadığınız problemleriniz varsa, bir uzmandan destek almanın size çok iyi geleceğini unutmayın.
Dengeli Beslenme ve Su Tüketimi
Herkesin 'duymaktan bıktığı' klişelerden biri gibi görünse de, dengeli ve sağlıklı beslenmek hem bedeninizi hem de zihninizi en çok koruyan şeylerden biri. Uzmanlar özellikle taze sebze meyve tüketiminin ve yeterli miktarda su tüketiminin zihinsel sağlık için son derece önemli olduğunu söylüyor. Tüm beslenme düzeninizi sıkı bir diyete evriltmek istemeyebilirsiniz, ancak tükettiğiniz sebze ve meyve miktarını artırıp, işlenmiş gıda tüketimini tutabileceğiniz en alt seviyede tutmak bile, son derece büyük bir adım.
Düzenli Egzersiz
Egzersiz yapmanın yalnızca vücudu geliştirmek için yapılmadığı aslında artık son derece yaygın bir bilgi. Harvard Üniversitesi psikiyatri bölümünde profesörlük yapan Dr. Michael Craig Miller, egzersiz yapmanın depresyon ile mücadele etmede önemli bir yere sahip oldığunu belirtmiş. Her gün yapılacak 30 dakikalık bir egzersizin, endorfin hormonu salgılanmasına yardımcı olarak kişinin ruh halinin dengelenmesini sağladığı da blimsel veriler arasında.
Meditasyon
Yine Harvard Üniversitesi'nden gelen açıklamalar, meditasyonun ruh ve zihin sağlığı için son derece önemli olduğu söylüyor. Özellikle anksiyete ve stres sorunlarına iyi gelen birçok meditasyon tekniği var ve bu teknikler, evinizde odaklanarak uygulayabileceğiniz kadar basit.
Kaliteli ve Düzenli Uyku
Uyku bozuklukları, birçok psikolojik rahatsızlığın öncüsü olarak bilinir. Ancak aslında durumun tam tersi olduğu, yapılan araştırmalar ile kanıtlanmış durumda, uyku bozuklukları bir sonuç değil sebep. Yani eğer uykunuz düzenli ve kaliteli değilse, bu durum zaman içinde bazı mental rahatsızlıklara sebep olabiliyor. Kaliteli bir uyku için ise uyumadan bir süre önce elektronik cihazların kullanımının bırakılması ve karanlık ve serin bir ortamda uykuya dalınması tavsiye ediliyor.
Sosyal Medya Kullanımının Azaltılması
Sosyal medyanın insan psikolojisine etkisi üzerine onlarca araştırma yapıldı ve elde edilen hiçbir sonuç, olumlu şeyler söylemiyor. Ancak hayatımızın büyük bir parçası olduğu da inkar edilemez bir gerçek. Uzmanlar ise bu konuda, sosyal medya kullanımını gün içinde belli bir saat ile limitlendirmeyi ve bu yolla azaltmayı öneriyor. Depresyon ve anksiyete üzerindeki etkisinin kanıtlandığını düşünürsek, çok da zor bir adım değil ve uygulamaya değer.
Sorunlar İle Yüzleşebilmek Ve Paylaşmak
Yaşadığınız her sorunun kaynağını bulmak ve bu sorunlar ile yüzleşebilmek, zor dönemleri atlatıp sonrasında aynı hataya düşmemenin en kestirme yolu. Bu yüzden kendi sorunlarınızla yüzleşmek ve geçmişte yaptıklarınızı hatırlamak, biraz da rahatlayabilmek adına sorunlarınızı bir yerlere yazmak ya da çevrenizde kendinize yakın hissettiğinz insanlar ile paylaşmak oldukça önemli.
Döngüyü Kırıp Dışarı Çıkmak
Hayatlarımız ofis-ev arasına sıkışmış durumda ancak bu korkutucu döngü aslında hepimizin en çok yakındığı şey. Bundan kurtulup kendinize bunların dışında küçük anlar yaratmak çok önemli. Haftasonu evinizin yakınlarındaki parkta biraz dolaşmak bile başlangıç için yeterli, esas mesele dışarıda yaşayan bir dünya olduğunun farkına varmak ve az da olsa doğanın içinde vakit geçirerek zihinsel olarak kendinizi rahatlatabilmek.
Postürü (Duruşu) Düzenlemek
Düzgün bir duruşa sahip olmanın özsaygıyı artırdığı ve stresi azalttığı, Auckland Üniversitesi'nde yürütülen araştırmalar sonucunda kanıtlanmış. Kendinize gün içinde dik oturmayı hatırlatmanız, kısa süre içinde bunu alışkanlık haline getirmenizi ve hem bedensel hem de zihinsel olarak daha sağlıklı olmanızı sağlayabilir.
Evcil Hayvan Sahiplenmek
Evcil hayvan sahiplenmek ve bakımını üstlenmek sorumluluk bilinci ve bağ kurma yetisi üzerinde oldukça etkili. Ayrıca evcil hayvan bakımının güven duygusunu da olumlu yönde etkilediği söyleniyor. Birçok zihinsel rahatsızlığın tedavisinde de tavsiye edilen hayvan bakımı, günü güzelleştirip stresi azaltmak için belki de en iyi yollardan biri diyebiliriz.
