Joker7238
_Pure Love_
AKUT ZEHİRLENMELER
Zehir : Vücuda belirli miktarda girdiğinde hasar yapan veya ölüme neden olan madde
Bütün ilaçlar aslında zehirdir
Su da zehir olabilir
Giriş yolları : Akciğerler, Gastrointestinal sistem,Deri
Atılımı Böbrekler (en çok ),Safre ,Akciğerler
*KC atılımda değil metabolizmada en önemli rolü üstlenir
*Suda eriyen maddeler daha kolay atılırlar
AKUT ZEHİRLENME NEDENLERİ
İsteyerek İntihar (en sık) , Keyif sağlamak
İstemeden Kaza (çok sık)
Kriminal Cinayet girişimi
Ted. komplikasyonu Akut toksisite
Zehir Çeşitleri
İlaçlar :Analjezik (en çok),Psikiatrik (çok sık),Aşırı doz (diğer ilaçlar)
Keyif verici maddeler : Alkol, Narkotikler, Barbitürat
Doğal maddeler : Amfetamin – kokain,Mantar,Hayvan sokması,Doğal gazlar
Ev kaynaklı maddeler : Temizlik maddeleri, İnsektisitler, Soba ve gaz sızıntıları,Bozulmuş yiyecekler
Endüstriyel maddeler: Çözücüler, Cilalar, Dezenfektanlar, Ağır metaller
Tarımsal ilaçlar : Organik fosfatlar, Gübreler
Zehirlenmenin derecesini ve prognozu etkileyen faktörler
Zehirin gücü ve miktarı
Enzim biyoaktivitesi
Kişinin önceki sağlık durumu
Böbrek fonksiyonları
Uygulanan tedavi
Klinik belirtiler
Solunum sistemi : Akciğer ödemi, ARDS, solunum yetmezliği
GİS : Kusma, bulantı, diyare, hipovolemi,elektrolit bozuklukları
SSS : Şuur kaybına kadar varan etkiler
KVS : Hipo- hipertansiyon, Aritmi,Arrest
Asit- baz dengesindeki bozukluk
Hipoksik hasar
Böbrek hasarı – böbrek yetmezliği
Psikiyatrik bulgular : ajitasyon, huzursuzluk, halüsinasyon – trisiklik antidepresan, fenobarbital zehirlenmeleri
Zehirin spesifik etkileri
Örn: Organik fosfor : konvülziyon, miyozis
Tedavi prensipleri
Semptomatik tedavi ve ilk yardım
Vital fonksiyonların sürdürülmesi
Zehirin vücuttan uzaklaştırılması
Absorbsiyonunun engellenmesi
Atılımının hızlandırılması
Spesifik tedavi
İlk yardım önemlidir ölümlerin çoğu hastaneye gelmeden olur
Hava yolu
Oksijenasyon
CPR
Sıvı tedavisi
Hastanede
Vital fonksiyonları sağla-monitorize et
Damar yolu aç, kan örneği al, sıvı tedavisine başla
Semptomatik tedavi başla
Kan gazı al
Diürez sağla
NGS tak (kontrendikasyonu yoksa)
Zehirin vücuttan atılması
1. Absorbsiyonun engellenmesi
*Kusturma
1 saat içinde yapılırsa zehirin % 60’ı elimine edilebilir
Bilinç kapalı ise veya koroziv madde içiminde uygulanmaz
*Mide yıkanması : NG sonda
*Aktif kömür verilmesi
*Zehiri bağlayıcı madde verilir
2. Atılmasını sağlama
Diürez,
Hiperventilasyon ve Oksijen : akciğerlerden atılım sağlar
Dializ
Kan değişimi (exchange transfusion)
3. Spesifik tedavi
Antidot verilmesi
Bağlayıcı maddeler
Gastrik lavaj endikasyonları
1 saatten daha az süre geçmiş ise
Mideden geçişi yavaş madde intoksikasyonunda (antikolinerjik)
Yavaş emilen madde intoksikasyonunda
Aktif kömüre bağlanmayan (demir, lityum)
Hayatı tehdit eden ilaç (TCA, teofilin, siyanür)
Aktif kömür
Toksini bağlar emilimi önler
Tekrarı halinde hem enterohepatik dolaşımı önler, hem de bağlanmış toksinlerin atılımını sağlar (=gastrointestinal dializ)
25-50 gr, 2-4 saatte bir, 1/10 oranında sulandırılarak
Çocuklarda 0.25-1 gr/kg
Aktif Kömür kontrendikasyonu: Yakıcı madde alımı (endoskopiyi engeller)
Komplikasyonu: Konstipasyon
Önlem: Katartik
Mg sitrat 4 mL/kg
Aktif kömüre bağlanmayanlar
Bromür
Yakıcı maddeler
Siyanür
Etilen glikol
Ağır metaller
Demir
İsopropil alkol
Lityum
Metanol
Bağırsak İrrigasyonu
Sadece istemli olarak aşırı yüksek dozda ilaç alımında ör: kokain, eroin
Kömüre bağlanmayan ilaçlar ör: demir
Oral/NG tüple, 6-12 s
Kontrendikasyon: İleus
Komplikasyon: Kramp, kusma
İyon Tuzağı
Eliminasyonu artırır
Asit ilaçlar alkali idrarda iyonize olur ve atılır
Ör. Salisilat, fenobarbital
1 L %0.45 saline 2 amp bikarbonat
150-250 cc/s iv infüzyon
İdrar pH 7-8 arası hedeflenir
Komplikasyon: Volüm yükü ve hipokalemi
Hemodiyaliz ve Hemoperfüzyon
Destek tedavi yetersiz ise
Plazma düzeyi yüksek ise
Böbrek hastalığı var ise
Perfüzyon: Digital, karbamazepin, teofilin
Diyaliz: Etanol, metanol, lityum, salisilat
Zehir : Vücuda belirli miktarda girdiğinde hasar yapan veya ölüme neden olan madde
Bütün ilaçlar aslında zehirdir
Su da zehir olabilir
Giriş yolları : Akciğerler, Gastrointestinal sistem,Deri
Atılımı Böbrekler (en çok ),Safre ,Akciğerler
*KC atılımda değil metabolizmada en önemli rolü üstlenir
*Suda eriyen maddeler daha kolay atılırlar
AKUT ZEHİRLENME NEDENLERİ
İsteyerek İntihar (en sık) , Keyif sağlamak
İstemeden Kaza (çok sık)
Kriminal Cinayet girişimi
Ted. komplikasyonu Akut toksisite
Zehir Çeşitleri
İlaçlar :Analjezik (en çok),Psikiatrik (çok sık),Aşırı doz (diğer ilaçlar)
Keyif verici maddeler : Alkol, Narkotikler, Barbitürat
Doğal maddeler : Amfetamin – kokain,Mantar,Hayvan sokması,Doğal gazlar
Ev kaynaklı maddeler : Temizlik maddeleri, İnsektisitler, Soba ve gaz sızıntıları,Bozulmuş yiyecekler
Endüstriyel maddeler: Çözücüler, Cilalar, Dezenfektanlar, Ağır metaller
Tarımsal ilaçlar : Organik fosfatlar, Gübreler
Zehirlenmenin derecesini ve prognozu etkileyen faktörler
Zehirin gücü ve miktarı
Enzim biyoaktivitesi
Kişinin önceki sağlık durumu
Böbrek fonksiyonları
Uygulanan tedavi
Klinik belirtiler
Solunum sistemi : Akciğer ödemi, ARDS, solunum yetmezliği
GİS : Kusma, bulantı, diyare, hipovolemi,elektrolit bozuklukları
SSS : Şuur kaybına kadar varan etkiler
KVS : Hipo- hipertansiyon, Aritmi,Arrest
Asit- baz dengesindeki bozukluk
Hipoksik hasar
Böbrek hasarı – böbrek yetmezliği
Psikiyatrik bulgular : ajitasyon, huzursuzluk, halüsinasyon – trisiklik antidepresan, fenobarbital zehirlenmeleri
Zehirin spesifik etkileri
Örn: Organik fosfor : konvülziyon, miyozis
Tedavi prensipleri
Semptomatik tedavi ve ilk yardım
Vital fonksiyonların sürdürülmesi
Zehirin vücuttan uzaklaştırılması
Absorbsiyonunun engellenmesi
Atılımının hızlandırılması
Spesifik tedavi
İlk yardım önemlidir ölümlerin çoğu hastaneye gelmeden olur
Hava yolu
Oksijenasyon
CPR
Sıvı tedavisi
Hastanede
Vital fonksiyonları sağla-monitorize et
Damar yolu aç, kan örneği al, sıvı tedavisine başla
Semptomatik tedavi başla
Kan gazı al
Diürez sağla
NGS tak (kontrendikasyonu yoksa)
Zehirin vücuttan atılması
1. Absorbsiyonun engellenmesi
*Kusturma
1 saat içinde yapılırsa zehirin % 60’ı elimine edilebilir
Bilinç kapalı ise veya koroziv madde içiminde uygulanmaz
*Mide yıkanması : NG sonda
*Aktif kömür verilmesi
*Zehiri bağlayıcı madde verilir
2. Atılmasını sağlama
Diürez,
Hiperventilasyon ve Oksijen : akciğerlerden atılım sağlar
Dializ
Kan değişimi (exchange transfusion)
3. Spesifik tedavi
Antidot verilmesi
Bağlayıcı maddeler
Gastrik lavaj endikasyonları
1 saatten daha az süre geçmiş ise
Mideden geçişi yavaş madde intoksikasyonunda (antikolinerjik)
Yavaş emilen madde intoksikasyonunda
Aktif kömüre bağlanmayan (demir, lityum)
Hayatı tehdit eden ilaç (TCA, teofilin, siyanür)
Aktif kömür
Toksini bağlar emilimi önler
Tekrarı halinde hem enterohepatik dolaşımı önler, hem de bağlanmış toksinlerin atılımını sağlar (=gastrointestinal dializ)
25-50 gr, 2-4 saatte bir, 1/10 oranında sulandırılarak
Çocuklarda 0.25-1 gr/kg
Aktif Kömür kontrendikasyonu: Yakıcı madde alımı (endoskopiyi engeller)
Komplikasyonu: Konstipasyon
Önlem: Katartik
Mg sitrat 4 mL/kg
Aktif kömüre bağlanmayanlar
Bromür
Yakıcı maddeler
Siyanür
Etilen glikol
Ağır metaller
Demir
İsopropil alkol
Lityum
Metanol
Bağırsak İrrigasyonu
Sadece istemli olarak aşırı yüksek dozda ilaç alımında ör: kokain, eroin
Kömüre bağlanmayan ilaçlar ör: demir
Oral/NG tüple, 6-12 s
Kontrendikasyon: İleus
Komplikasyon: Kramp, kusma
İyon Tuzağı
Eliminasyonu artırır
Asit ilaçlar alkali idrarda iyonize olur ve atılır
Ör. Salisilat, fenobarbital
1 L %0.45 saline 2 amp bikarbonat
150-250 cc/s iv infüzyon
İdrar pH 7-8 arası hedeflenir
Komplikasyon: Volüm yükü ve hipokalemi
Hemodiyaliz ve Hemoperfüzyon
Destek tedavi yetersiz ise
Plazma düzeyi yüksek ise
Böbrek hastalığı var ise
Perfüzyon: Digital, karbamazepin, teofilin
Diyaliz: Etanol, metanol, lityum, salisilat
