Fildişi Sahili Cumhuriyeti ya da Fildişi Kıyısı Cumhuriyeti, kısaca Fildişi Sahili ya da Fildişi Kıyısı (Fransızca: Côte d'Ivoire), Batı Afrika'da yer alan bağımsız bir ülkedir. Devlet, adının diğer dillerde çevrilmeden Fransızca hâliyle kullanılmasını istemektedir. Liberya, Gine, Mali, Burkina Faso ve Gana ile komşu olan ülkenin nüfusu 18 milyon civarındadır.
Bölgenin en gelişmiş ülkesi olarak bilinen Fildişi Sahili kakao üretiminde dünya lideridir. Diğer önemli ürünleri kahve, kauçuk, petrol, ton balığı ve ananastır. Batı Afrika ekonomisine etkisinden ötürü başta Fransa ve son yıllarda da Amerika Birleşik Devletleri bu ülkenin politik problemlerini yakından izlemektedirler.
Fildişi Sahili, 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuştur. Ülkeye bağımsızlığını kazandıran Félix Houphouët-Boigny 1983 yılında, doğum yeri olan Yamoussoukro'yu başkent ilan etmiştir. Félix Houphouët-Boigny buraya dünyanın en büyük bazilikasını inşa ettirdi (the Basilica of Our Lady of Peace of Yamoussoukro). Bu bazilika Vatikan'daki bazilikadan yedi kat daha büyüktür.
Fildişi Sahili'nin resmi dili Fransızca'dır. Bunun yanı sıra konuşulan 60 yerel lehçeden en yaygını Dioula lehçesidir.
2001 yılı tahminlerine göre ülke nüfusunun %35-40'ını Müslümanlar, %20-30'unu Hristiyanlar ve geri kalan %25-40'ını yerel dinlere inançlar oluşturur. Ayrıca, ülkede çalışan yabancı uyruklu işçilerin %70'i Müslüman ve %20'si de Hristiyan'dır.
Fildişi Sahili'nin ilk cumhurbaşkanı Félix Houphouët-Boigny, ABD Başkanı John F. Kennedy ve eşleri (1962)
Fildişi Sahili'nin yönetim biçimi cumhuriyettir. 7 Ağustos 1960'da Fransa'dan bağımsızlığını ilan ettikten sonra ülkede çok partili başkanlık sistemi başlamıştır. 11 Nisan 2011'den bu yana cumhurbaşkanlığı Alassane Ouattara ve 4 Nisan 2007'den beri başbakanlık görevini Guillaume Soro sürdürmektedir. Kasım 2010'da yapılan genel seçimi kaybetmesine rağmen görevi bir türlü bırakmayan önceki Cumhurbaşkanı Laurent Gbagbo eşi ile beraber Fransız askerlerinin operasyonu sonucu kalmakta olduğu Başkanlık binasında ele geçirilmiş ve tutuklanmıştır.
Vatandaşların Demokrat Birlik Partisi (UDCY), Fildişi Sahili Demokrat Partisi-Afrika Demokratlar Topluluğu (PDCI-RDA), Fildişi Sahili Halk Cephesi (FPI), Cumhuriyetçiler Topluluğu (RDR) ve Fildişi Sahili'nde Demokrasi ve Barış Topluluğu (UDPCI) ülkede siyasi faaliyet gösteren partiler arasında yer alır.
1983'den beri başkenti Yamoussoukro olmasına rağmen, Abidjan kenti ülkenin ticari ve idari merkezi olmaya devam etmektedir.
Fildişi Sahili Anayasası 23 Temmuz 2000 tarihinde yapılan referandumda kabul edildikten sonra yürürlüğe girmiştir.
Ekonomi
Tarım sektöründe üretilen ürünlerin en önde gelenleri kahve, kakao tanesi, muz, palmiye çekirdeği, mısır, pirinç, manyoka (tapyoka), tatlı patates, şeker, pamuk, kauçuk ve kerestedir.
Günde 32,900 varil petrol üreten Fildişi Sahili'nin toplam 220 milyon varil petrol rezervine sahip olduğu tahmin edilmektedir.
Kentlerde işsizlik oranı %13 civarındayken, 6.738 milyonluk işgücünün %68'i geçimini tarımla sağlamaktadır.
2006 yılında yapılan ihracat oranı
Fransa %18.3
Hollanda %9.7
Amerika Birleşik Devletleri %9.1
Nijerya %7.2
Almanya %4.2
Coğrafya
Doğal kaynaklar
Ülkenin en önemli doğal kaynakları petrol, doğal gaz, elmas, mangan, demir cevheri, kobalt, boksit, bakır, altın, nikel, tantal, silisli toprak, kil, kakao, kahve, palmiye yağı ve hidrolik enerjidir.
Çevre sorunları
Bir zamanlar Batı Afrika'nın en geniş ormanlarına sahip olan Fildişi Sahili'nde kereste üretimini karşılamak için ormanlık alanlar ağır tahribe uğramaktadır. Ayrıca sanayi, tarım ve kanalizasyon sistemlerinden kaynaklanan atıklar ülkede su kirliliğine yol açmaktadır.
Bölgeler
Fildişi Sahili'nin bölgeleri
Fildişi Sahili 19 bölgeye (régions) ayrılmaktadır:
Agnéby
Bafing
Bas-Sassandra
Denguélé
Dix-Huit Montagnes
Fromager
Haut-Sassandra
Lacs
Lagunes
Marahoué
Moyen-Cavally
Moyen-Comoé
N'zi-Comoé
Savanes
Sud-Bandama
Sud-Comoé
Vallée du Bandama
Worodougou
Zanzan
Bu bölgeler ayrıca 58 şubeye (départements) ayrılır.
Ülke genelinde inşa edilmiş olan 35 havaalanının 7 tanesi asfalt pistlere sahiptir.
Askeriye
Fildişi Sahili Savunma ve Güvenlik Güçleri (FDSC) kara, hava ve deniz kuvvetlerine sahiptir.
18 yaşını dolduran erkekler 18 ay süren zorunlu askerlik için göreve alınırlar...
