Botanik kitaplarında gül (rosa) "göz alıcı çiçekleri olan yaprak döken ya da yarı yaprak döken sarılıcı çalı" diye tanımlanır. Botanikçilerin kuru bir ifade ile sarılıcı bir çalı diye tanımladığı bu çiçek için ne şiirler yazılmış ne şarkılar bestenlenmiştir kimbilir. Tüm dünya uluslarında olduğu gibi ülkemiz kültürüne de damgasını vuran gül hemen her bahçeye girmiştir. Hemen her iklime uyum sağlayabilen gül hem bahçede hem de saksıda yetişebildiği için geniş bir yaygınlık kazanmıştır.
25 kadar gül türü ülkemizde doğal olarak yetişir. Bunlardan bazıları Yaban Gülü Şam Gülü Frenk Gülü Doğu Gülü Fenike Gülü Türk Gülü ülkemizde doğal olarak yetişen çeşitlerden bazılarıdır. Dr. Gürkan Ceylan yüzyıllardır bahçelerin gözdesi olan gülün 50 bin çeşidi olduğunu söylüyor. Pek çok çeşidi olan gül hem çiçek renkleri ve kokusu hem de gövdesi ile çok farklılıklar gösterir. Bahçenize veya balkonda saksınıza zevkinize gökre pek çok gül çeşidi bulabilirsiniz diyeceğim ama diyemiyorum. Çünkü maalesef satılan gül fidanlarının çoğu sertifikasız. Satın aldığınız gülün ne çeşit bir gül olduğunu genellikle anlayamazsınız. Beyaz sarı kırmızı diye aldığınız gülün ne çeşit olduğunu genellikle satıcı da bilmez. Ponpon gül diye alırsınız sarmaşık gül çıkar sarı diye alırsınız kırmızı açar. Bu nedenle ya sertifikalı gül fidanı almalısınız ya da açmış gül fıidanı..
Balkona baston gül yakışır
Baston gül saksıya şakışır. Balkon veya teras için baston gülü tercih etmelisiniz. Ağaç gibi 1-1.5 metre boyundaki gövdenin üzerinden çıkan dalları ile saksıda iyi duran baston gül bahçede yetişir. Ama son yıllarda fidanlıklarda olsun park ve bahçelerde olsun baston gülü pek göremez oldum. Gerçek bahçevan yetiştiren okullarımız olmadığı için kendini bahçevan olarak satan cahiller baston gül yetiştirmeyi bilmiyorlar.
Parklarda olsun site ve ev bahçelerinde olsun hemen hemen tüm güller kış aylarında kökün bir karış yukarısından kesilerek kolay bir budama tercih ediliyor. Kimse gülü usulüne uygun olarak terbiye ederekbaston gül yetiştirme zahmetine girmiyor.
Gülün pek çok çeşidi vardır. Çiçek şeklinden rengine kokusundan boyuna kadar yüzlerce çeşit gül vardır. Sarılıcı ve tırmanıcı gül çeşitleri ile çardak ve kameriye yapabilirsiniz. Bahçe duvarınıza gül sardırarak hoş bir görüntü elde edebilirsiniz. Güllerinizi duvarın üzerinden sarkıtarak gül çağlayanı yapabilirsiniz.
Gül çelikle çoğalır
Gül fidanı dikimi için en uygun zaman kış ve ilkbahar aylarıdır.Yabani gül kökü üzerine aşı yapılarak üretilen gül fidanları çok gürbüz ve kuvvetli büyürler.Bahçedeki gülünüzün uzun bir dalını toprağa daldırarak köklenmesini sağlayabilirsiniz. Buna bahçıvan dilinde "daldırma" denir. Daldırdığınız dal köklendikten sonra kesilerek ana gövdeden ayrılır. Böylece yeni bir gül elde etmiş olursunuz. Bir yaşındaki gül dallarını 20-25 santim boyunda keserek elde ettiğiniz çelikleri kasım aralık aylarında yarısına kadar toprağa gömün. Bunların ilkbaharda tomurcuklanarak tuttuğunu göreceksiniz. Çelikle kendi gülünüzü yetiştirmeyi deneyin. Kaybedecek hiç bir şey yok. Bu sıfır maliyetli bir iş. Diktiğiniz çeliklerin yarısı bile tutsa ne güzel. Kendi gülünüzü yetiştirmenin aaafini yaşarsınız.
Kaynak: Milliyet - 01.09.2005
Bülent Yardımcı
25 kadar gül türü ülkemizde doğal olarak yetişir. Bunlardan bazıları Yaban Gülü Şam Gülü Frenk Gülü Doğu Gülü Fenike Gülü Türk Gülü ülkemizde doğal olarak yetişen çeşitlerden bazılarıdır. Dr. Gürkan Ceylan yüzyıllardır bahçelerin gözdesi olan gülün 50 bin çeşidi olduğunu söylüyor. Pek çok çeşidi olan gül hem çiçek renkleri ve kokusu hem de gövdesi ile çok farklılıklar gösterir. Bahçenize veya balkonda saksınıza zevkinize gökre pek çok gül çeşidi bulabilirsiniz diyeceğim ama diyemiyorum. Çünkü maalesef satılan gül fidanlarının çoğu sertifikasız. Satın aldığınız gülün ne çeşit bir gül olduğunu genellikle anlayamazsınız. Beyaz sarı kırmızı diye aldığınız gülün ne çeşit olduğunu genellikle satıcı da bilmez. Ponpon gül diye alırsınız sarmaşık gül çıkar sarı diye alırsınız kırmızı açar. Bu nedenle ya sertifikalı gül fidanı almalısınız ya da açmış gül fıidanı..
Balkona baston gül yakışır
Baston gül saksıya şakışır. Balkon veya teras için baston gülü tercih etmelisiniz. Ağaç gibi 1-1.5 metre boyundaki gövdenin üzerinden çıkan dalları ile saksıda iyi duran baston gül bahçede yetişir. Ama son yıllarda fidanlıklarda olsun park ve bahçelerde olsun baston gülü pek göremez oldum. Gerçek bahçevan yetiştiren okullarımız olmadığı için kendini bahçevan olarak satan cahiller baston gül yetiştirmeyi bilmiyorlar.
Parklarda olsun site ve ev bahçelerinde olsun hemen hemen tüm güller kış aylarında kökün bir karış yukarısından kesilerek kolay bir budama tercih ediliyor. Kimse gülü usulüne uygun olarak terbiye ederekbaston gül yetiştirme zahmetine girmiyor.
Gülün pek çok çeşidi vardır. Çiçek şeklinden rengine kokusundan boyuna kadar yüzlerce çeşit gül vardır. Sarılıcı ve tırmanıcı gül çeşitleri ile çardak ve kameriye yapabilirsiniz. Bahçe duvarınıza gül sardırarak hoş bir görüntü elde edebilirsiniz. Güllerinizi duvarın üzerinden sarkıtarak gül çağlayanı yapabilirsiniz.
Gül çelikle çoğalır
Gül fidanı dikimi için en uygun zaman kış ve ilkbahar aylarıdır.Yabani gül kökü üzerine aşı yapılarak üretilen gül fidanları çok gürbüz ve kuvvetli büyürler.Bahçedeki gülünüzün uzun bir dalını toprağa daldırarak köklenmesini sağlayabilirsiniz. Buna bahçıvan dilinde "daldırma" denir. Daldırdığınız dal köklendikten sonra kesilerek ana gövdeden ayrılır. Böylece yeni bir gül elde etmiş olursunuz. Bir yaşındaki gül dallarını 20-25 santim boyunda keserek elde ettiğiniz çelikleri kasım aralık aylarında yarısına kadar toprağa gömün. Bunların ilkbaharda tomurcuklanarak tuttuğunu göreceksiniz. Çelikle kendi gülünüzü yetiştirmeyi deneyin. Kaybedecek hiç bir şey yok. Bu sıfır maliyetli bir iş. Diktiğiniz çeliklerin yarısı bile tutsa ne güzel. Kendi gülünüzü yetiştirmenin aaafini yaşarsınız.
Kaynak: Milliyet - 01.09.2005
Bülent Yardımcı
