İş / Kariyer hedefi yazmanın avantajları
Eğer çok iyi tanımlanmış bir kariyer hedefiniz varsa bunu yazıp tüm özgeçmişinizi de bu hedefe göre yazarsanız oldukça etkileyici bir yazınız olur. Örneğin hedefiniz iyi bir pazarlamacı olmaksa tüm özgeçmişiniz bu hedefi ve ilgili özelliklerinizi yansıtmalıdır.
Ayrıca siz hedefinizi yazmayınca, okuyan, sizin hedefinizin ne olduğunu anlamaya çalışır ve yanlış yorumlar yapabileceği gibi, yorum yapmaktan sıkılıp özgeçmişinizi değerlendirmeye almayabilir.
İş / Kariyer hedefi yazmanın dezavantajları
Eğer çok belirlenmiş bir kariyer hedefi yazarsanız, işverene sizi benzer bir alanda ya da tamamen farklı bir alanda değerlendirme fırsatı vermemiş olursunuz. Bu çok önemlidir, çünkü bazen hiç aklınıza gelmeyecek bir pozisyon önerisiyle karşılaşabilirsiniz.
Kitaptan alınmış hissini veren standart cümlelerle yazılmış kariyer hedefleri özgeçmişinizi zayıflatır. İşte size bir İngilizce ve bir Türkçe örnek:
“To gain a responsible position in the field of marketing, where my creativity, analytic thinking and interpersonal skills will be utilized in a dynamic, challenging and rewarding business environment”
“Eğitimimi ve yeteneklerimi geniş bir şekilde kullanabileceğim, satış konusunda modern teknikleri uygulayan, benim gelişmeme de yardımcı olacak, dinamik ve atılımcı bir şirkette gelecek vaat eden bir pozisyon”
Yukarıdaki iki örneğe benzer yüzlerce özgeçmiş aldım ve hepsi bende fabrikasyon yazılmış, üzerine fazla düşünülmeden ve kopya çekilerek kâğıda dökülmüş hissini uyandırdı ve tabii ki özgeçmişin etkisini azalttı.
Mutlaka yazmak istiyorsanız, hedefinizi özgeçmişinize değil de ön mektuba yazmak daha iyidir, çünkü her işyerine göre uyarlanmış bir şey yazabilirsiniz ve esnekliği korumuş olursunuz.
Referanslar
İşverenler, sizin esas olarak hakkınızda iyi şeyler söyleyecek kişileri referans olarak verdiğinizi bilirler. Yazacağınız bu kişiler hiç adı duyulmamış ve etkili görevlerde olan kişiler değilse yazmanın bir faydası yoktur. Ama yazdığınız kişiler iş dünyasında adından çok söz edilen, önde gelen kişilerse onları yazmanın etkisi büyüktür. Müstakbel işvereniniz, bu kişileri arayıp sizi sormasa bile, üzerinde iyi bir etki bırakmış olursunuz.
Referansları ya yazın, ya da yazmayın. “Tabii ki böyle olacak, üçüncü bir alternatif yok ki” diye düşünmeyin. Üçüncü ve çok kullanılan alternatif şu: “Referanslar görüşmede (ya da istenildiğinde) sunulacaktır” (İngilizce olarak “available upon request”). Özgeçmişleri incelerken bana en gereksiz gelen cümlelerden biri budur. Hiçbir zaman “ne güzel, referansları da varmış” diye düşünmem, çünkü referanslar sadece çok özel oldukları zaman ya da sorulacakları zaman önemlidir. Görüşme yapılmadan referanslar aranmayacağına göre böyle bir cümlenin faydası yoktur.
Referansları yazacaksanız, bunları ayrı bir kâğıda yazıp en sona eklemek daha doğrudur. Genelde 3 tane referans yeterlidir. Listeye adını, pozisyonunu, adres ve telefonunu yazın.
Kişisel Bilgiler Bölümünün Yazılması
Hangi bilgiler yazılmalıdır?
Bu bölüme özgeçmişinizi güçlendirecek kişisel bilgiler yazılır. Kişisel bilgiler deyince ilk akla gelenler, yaş, medeni hal, askerlik ve fiziksel özelliklerdir. Özgeçmişinizi güçlendireceğini düşünmüyorsanız, hatta ilk bakışta dezavantajınıza olacak diye düşünüyorsanız buraya hiçbir şey yazmayabilirsiniz.
Bunlardan özellikle medeni halin yazılmasının pek faydası yoktur. Sizin evli, boşanmış, dul gibi terimlerle medeni halinizi tanımlamanız avantajdan çok dezavantaj getirebiler.
Yaş genellikle yazılabilir. Askerlik durumuysa faydalı bir bilgidir.
AHMET SEL
ARALIK SOK. BAKIR APT.
12/5 OSMANBEY-İSTANBUL
TELF: EV. 112 12 12
İŞ. 312 12 12
KİŞİSEL BİLGİLER:
1966 Bursa doğumluyum. 3 yıllık evliyim. B tipi ehliyet sahibiyim. Mağazacılık+stok ve satış programları üzerine P.C. kullanabilirim. İyi derecede İngilizce, anlaşabilecek kadar Almanca biliyorum. 2 yıl yurt dışında ikamet ettim. Askerlik hizmetimi tamamladım.
Genel Öneriler
Başvurduğunuz firmaya “yağ çekmeyin!”
Genellikle bunun bir faydası olacağına ve görüşmeye çağrılmayı garantileyeceğine inanılır. Tam tersi olur ve görüşmeyi kaybedersiniz. İşte size gerçek hayattan firmaya “yağ çekme” örnekleri:
“Türkiye’de marketçiliğin anlamını ve niteliğini değiştiren sayın firmanızın yeni açacağı marketin, kuruluşunuzun başarılarına yeni ve çok parlak bir halka ekleyeceğine inanıyor ve atılımınızın hayırlı olmasını diliyorum.”
“Satış Müdürü’nden beklenenlerin güzelce ve akıllıca dile getirildiği ilanınızı okudum.”
“Sizinle çalışmayı istememin başlıca sebebi, yenilikçi, ileriye dönük, başarılı bir çalışma içinde oluşunuz ve ülkemizde insana en çok değer veren kuruluş olmanızdandır.”
”Her şeyden önce, yeni bir mağazalar zinciri açacağınız için sizlere teşekkür ederim.”
*Genel
*İş yaşamı felsefenizi özgeçmişinize yazmayın. Birincisi, insanlar bunu okumaktan sıkılabilirler; ikincisi, özgeçmişte felsefenizi uzun uzun yazacak kadar yeriniz yoktur.
*İş ilanını tartışmayın ya da eleştirmeyin. “Ürün Yöneticisi” aradığımız ilana gelen bir başvuruda şunlar yazıyordu: “14 yıllık tecrübeme dayanak ve bağışlamanız ümidiyle, ilandaki pozisyon tanımıyla görev tanımını okuyunca, bir kavram farklılığı göze çarpıyor ve bir noktaya kadar da yanlış anlamaya neden olmaktadır…” İlanı veren insanların genelde epeyce uğraştıktan sonra oluşturdukları ilan metnine bir eleştiriniz varsa (bir faydası olacaksa) bunu görüşmede yapın. Kısıtlı bir iletişim ortamı olan özgeçmişyazısında böyle bir riske girmeyin.
*Çok kişisel yorumlu cümlelerden kaçının: “Her zaman benim en muhteşem ümidim oldu ki…” gibi. Özgeçmiş yazısı bir kompozisyon denemesi değildir.
*Çok fazla, “ben, benim, bana…” iyi etki yapmaz. Kendinizi fazla abartmayın.
*“Ben işveren olsaydım beni işe alır mıydım?” diye sorarak özgeçmişinizi inceleyin.
*Kâğıdın en başına özgeçmiş, resume vb. Yazmayın.
*Postayla gelen yüzlerce özgeçmişten ayrılmak istiyorsanız elden götürün ya da kurye ile yollayın. Kurye ile yollamanın bir faydası da ellerine ulaştığından emin olursunuz. “Elimize ulaşmamış olabilir” mazeretini dinlemekten kurtulursunuz.
*“Benim background’uma faydalı olacak ve beni geliştirecek x pozisyonunu istiyorum” diye yazmayın, kendi çıkarınızı abartmış olursunuz.
*Özgeçmiş yazısı verdiniz diye işyerinin formunu doldurmaktan kaçınmayın çünkü başka bilgiler vardır ya da istedikleri format o olabilir.
*Özgeçmişinizi yazdıktan sonra mutlaka birilerine okutun ve görüşlerini alın.
*Özgeçmitinizin altına tarih ve imza atmayın; imza ön mektuba atılır.
*Özgeçmişinizi çalıştığınız firmanın antetli kâğıdına yazmayın, ispata gerek yok, kötü etki yapar.
*Asla “vs.” kullanmayın.
Özgeçmiş Kontrol Listesi
Şimdiye kadar anlattıklarımı maddeler halinde aşağıda özetliyorum. Bu listeyi özgeçmişinizi yazarken ya da yazdıktan sonra bir kontrol listesi olarak kullanabilirsiniz.
1.( ) Herkesin kullandığı standart formu değil size uygun bir formu kullanın.
2.( ) Farklı özgeçmiş hazırlıyorum diye hiç anlaşılmayan bir form yaratmayın
3.( ) Normal olarak 2 sayfayı geçmeyin, 1 sayfaya sığdırmaya çalışın
4.( ) El yazısıyla özgeçmiş yollamayın, elektronik daktilo ya da bilgisayar kullanın
5.( ) Kolayca okunabilen bir yazı karakteri ve punto seçin
6.( ) Puntolarla oynayarak yazıya hareketlilik kazandırın
7.( ) Kalın (bold) harfler kullanarak yazıya hareketlilik kazandırın
8.( ) Sol marjı en önemli şeyler için kullanın
9.( ) İşe ve firmaya uygun kâğıt seçin; beyaz, ebru gibi renkleri tercih edin
10.( ) Kâğıdınız ve zarfınız birbirine uygun olsun
11.( ) Temiz, karalama ve tippex izi olmayan özgeçmişler hazırlayın
12.( ) Özgeçmişinizi ön mektupsuz yollamayın
13.( ) Özgeçmişinizi katlamadan yollayın
14.( ) Özgeçmişiniz, temiz ve düzenli olsun, yazım hatası yapmayın
15.( ) Fotoğraf ya koymayın, ya da iyi bir fotoğrafınızı koyun
16.( ) “Ben” ifadesini genellikle kullanmayın
17.( ) Kelime ve cümle tekrarından kaçının
18.( ) Abartılı şeyler yazmayın
19.( ) İsim, adres, telefon, resume, özgeçmiş gibi başlıklar atmayın
20.( ) İsim, adres ve telefonu sola değil ortaya yazın
21.( ) Kâğıdın en değerli üst bölümlerini en önemli bilgilerle doldurun
22.( ) Adresi yazarken posta kodunu unutmayın
23.( ) İlk ve ortaokulunuzu yazmayın
24.( ) İş tecrübeniz az ise eğitiminizi detaylı anlatın
25.( ) İş tecrübenizi yazarken, iş tanımı vermeyin, başarılarınızı yazın
26.( ) Başvurunuza yararı olmayacak en eski iş yerlerinizi yazmayın
27.( ) En son işinizi en başa yazın
28.( ) En son işinize en büyük yeri ayırın
29.( ) En önemli sorumluluğunuza en fazla yeri ayırın
30.( ) Doğru fiiller kullanın
31.( ) İşten ayrılma nedeninizi yazmayın
32.( ) Eski iş yerlerinizi abartmayın, eleştirmeyin
33.( ) Anlamını bilmediğiniz hiçbir şeyi yazmayın
34.( ) Sıradan hobiler, aktiviteler değil, somu ve sizi güçlü kılacak şeyleri yazın
35.( ) Gerçek olmayan hiçbir şey yazmayın
36.( ) Yabancı dil bilginizi somut olarak tanımlayın ve abartmayın
37.( ) Çok kesin sınırları olan bir kariyer hedefiniz yoksa, yazmayın
38.( ) Kişisel bilgiler bölümüne gereksiz, fazla özel bilgiler yazmayın
39.( ) “Referanslar istenirse verilecektir” ibaresini kullanmayın
40.( ) Özgeçmişinizi yolladığınız firmaya “yağ çekmeyin”
41.( ) Tarih yazmayın ve imza atmayın
Eğer çok iyi tanımlanmış bir kariyer hedefiniz varsa bunu yazıp tüm özgeçmişinizi de bu hedefe göre yazarsanız oldukça etkileyici bir yazınız olur. Örneğin hedefiniz iyi bir pazarlamacı olmaksa tüm özgeçmişiniz bu hedefi ve ilgili özelliklerinizi yansıtmalıdır.
Ayrıca siz hedefinizi yazmayınca, okuyan, sizin hedefinizin ne olduğunu anlamaya çalışır ve yanlış yorumlar yapabileceği gibi, yorum yapmaktan sıkılıp özgeçmişinizi değerlendirmeye almayabilir.
İş / Kariyer hedefi yazmanın dezavantajları
Eğer çok belirlenmiş bir kariyer hedefi yazarsanız, işverene sizi benzer bir alanda ya da tamamen farklı bir alanda değerlendirme fırsatı vermemiş olursunuz. Bu çok önemlidir, çünkü bazen hiç aklınıza gelmeyecek bir pozisyon önerisiyle karşılaşabilirsiniz.
Kitaptan alınmış hissini veren standart cümlelerle yazılmış kariyer hedefleri özgeçmişinizi zayıflatır. İşte size bir İngilizce ve bir Türkçe örnek:
“To gain a responsible position in the field of marketing, where my creativity, analytic thinking and interpersonal skills will be utilized in a dynamic, challenging and rewarding business environment”
“Eğitimimi ve yeteneklerimi geniş bir şekilde kullanabileceğim, satış konusunda modern teknikleri uygulayan, benim gelişmeme de yardımcı olacak, dinamik ve atılımcı bir şirkette gelecek vaat eden bir pozisyon”
Yukarıdaki iki örneğe benzer yüzlerce özgeçmiş aldım ve hepsi bende fabrikasyon yazılmış, üzerine fazla düşünülmeden ve kopya çekilerek kâğıda dökülmüş hissini uyandırdı ve tabii ki özgeçmişin etkisini azalttı.
Mutlaka yazmak istiyorsanız, hedefinizi özgeçmişinize değil de ön mektuba yazmak daha iyidir, çünkü her işyerine göre uyarlanmış bir şey yazabilirsiniz ve esnekliği korumuş olursunuz.
Referanslar
İşverenler, sizin esas olarak hakkınızda iyi şeyler söyleyecek kişileri referans olarak verdiğinizi bilirler. Yazacağınız bu kişiler hiç adı duyulmamış ve etkili görevlerde olan kişiler değilse yazmanın bir faydası yoktur. Ama yazdığınız kişiler iş dünyasında adından çok söz edilen, önde gelen kişilerse onları yazmanın etkisi büyüktür. Müstakbel işvereniniz, bu kişileri arayıp sizi sormasa bile, üzerinde iyi bir etki bırakmış olursunuz.
Referansları ya yazın, ya da yazmayın. “Tabii ki böyle olacak, üçüncü bir alternatif yok ki” diye düşünmeyin. Üçüncü ve çok kullanılan alternatif şu: “Referanslar görüşmede (ya da istenildiğinde) sunulacaktır” (İngilizce olarak “available upon request”). Özgeçmişleri incelerken bana en gereksiz gelen cümlelerden biri budur. Hiçbir zaman “ne güzel, referansları da varmış” diye düşünmem, çünkü referanslar sadece çok özel oldukları zaman ya da sorulacakları zaman önemlidir. Görüşme yapılmadan referanslar aranmayacağına göre böyle bir cümlenin faydası yoktur.
Referansları yazacaksanız, bunları ayrı bir kâğıda yazıp en sona eklemek daha doğrudur. Genelde 3 tane referans yeterlidir. Listeye adını, pozisyonunu, adres ve telefonunu yazın.
Kişisel Bilgiler Bölümünün Yazılması
Hangi bilgiler yazılmalıdır?
Bu bölüme özgeçmişinizi güçlendirecek kişisel bilgiler yazılır. Kişisel bilgiler deyince ilk akla gelenler, yaş, medeni hal, askerlik ve fiziksel özelliklerdir. Özgeçmişinizi güçlendireceğini düşünmüyorsanız, hatta ilk bakışta dezavantajınıza olacak diye düşünüyorsanız buraya hiçbir şey yazmayabilirsiniz.
Bunlardan özellikle medeni halin yazılmasının pek faydası yoktur. Sizin evli, boşanmış, dul gibi terimlerle medeni halinizi tanımlamanız avantajdan çok dezavantaj getirebiler.
Yaş genellikle yazılabilir. Askerlik durumuysa faydalı bir bilgidir.
HATALI ÖRNEK
AHMET SEL
ARALIK SOK. BAKIR APT.
12/5 OSMANBEY-İSTANBUL
TELF: EV. 112 12 12
İŞ. 312 12 12
KİŞİSEL BİLGİLER:
1966 Bursa doğumluyum. 3 yıllık evliyim. B tipi ehliyet sahibiyim. Mağazacılık+stok ve satış programları üzerine P.C. kullanabilirim. İyi derecede İngilizce, anlaşabilecek kadar Almanca biliyorum. 2 yıl yurt dışında ikamet ettim. Askerlik hizmetimi tamamladım.
Genel Öneriler
Başvurduğunuz firmaya “yağ çekmeyin!”
Genellikle bunun bir faydası olacağına ve görüşmeye çağrılmayı garantileyeceğine inanılır. Tam tersi olur ve görüşmeyi kaybedersiniz. İşte size gerçek hayattan firmaya “yağ çekme” örnekleri:
“Türkiye’de marketçiliğin anlamını ve niteliğini değiştiren sayın firmanızın yeni açacağı marketin, kuruluşunuzun başarılarına yeni ve çok parlak bir halka ekleyeceğine inanıyor ve atılımınızın hayırlı olmasını diliyorum.”
“Satış Müdürü’nden beklenenlerin güzelce ve akıllıca dile getirildiği ilanınızı okudum.”
“Sizinle çalışmayı istememin başlıca sebebi, yenilikçi, ileriye dönük, başarılı bir çalışma içinde oluşunuz ve ülkemizde insana en çok değer veren kuruluş olmanızdandır.”
”Her şeyden önce, yeni bir mağazalar zinciri açacağınız için sizlere teşekkür ederim.”
*Genel
*İş yaşamı felsefenizi özgeçmişinize yazmayın. Birincisi, insanlar bunu okumaktan sıkılabilirler; ikincisi, özgeçmişte felsefenizi uzun uzun yazacak kadar yeriniz yoktur.
*İş ilanını tartışmayın ya da eleştirmeyin. “Ürün Yöneticisi” aradığımız ilana gelen bir başvuruda şunlar yazıyordu: “14 yıllık tecrübeme dayanak ve bağışlamanız ümidiyle, ilandaki pozisyon tanımıyla görev tanımını okuyunca, bir kavram farklılığı göze çarpıyor ve bir noktaya kadar da yanlış anlamaya neden olmaktadır…” İlanı veren insanların genelde epeyce uğraştıktan sonra oluşturdukları ilan metnine bir eleştiriniz varsa (bir faydası olacaksa) bunu görüşmede yapın. Kısıtlı bir iletişim ortamı olan özgeçmişyazısında böyle bir riske girmeyin.
*Çok kişisel yorumlu cümlelerden kaçının: “Her zaman benim en muhteşem ümidim oldu ki…” gibi. Özgeçmiş yazısı bir kompozisyon denemesi değildir.
*Çok fazla, “ben, benim, bana…” iyi etki yapmaz. Kendinizi fazla abartmayın.
*“Ben işveren olsaydım beni işe alır mıydım?” diye sorarak özgeçmişinizi inceleyin.
*Kâğıdın en başına özgeçmiş, resume vb. Yazmayın.
*Postayla gelen yüzlerce özgeçmişten ayrılmak istiyorsanız elden götürün ya da kurye ile yollayın. Kurye ile yollamanın bir faydası da ellerine ulaştığından emin olursunuz. “Elimize ulaşmamış olabilir” mazeretini dinlemekten kurtulursunuz.
*“Benim background’uma faydalı olacak ve beni geliştirecek x pozisyonunu istiyorum” diye yazmayın, kendi çıkarınızı abartmış olursunuz.
*Özgeçmiş yazısı verdiniz diye işyerinin formunu doldurmaktan kaçınmayın çünkü başka bilgiler vardır ya da istedikleri format o olabilir.
*Özgeçmişinizi yazdıktan sonra mutlaka birilerine okutun ve görüşlerini alın.
*Özgeçmitinizin altına tarih ve imza atmayın; imza ön mektuba atılır.
*Özgeçmişinizi çalıştığınız firmanın antetli kâğıdına yazmayın, ispata gerek yok, kötü etki yapar.
*Asla “vs.” kullanmayın.
Özgeçmiş Kontrol Listesi
Şimdiye kadar anlattıklarımı maddeler halinde aşağıda özetliyorum. Bu listeyi özgeçmişinizi yazarken ya da yazdıktan sonra bir kontrol listesi olarak kullanabilirsiniz.
1.( ) Herkesin kullandığı standart formu değil size uygun bir formu kullanın.
2.( ) Farklı özgeçmiş hazırlıyorum diye hiç anlaşılmayan bir form yaratmayın
3.( ) Normal olarak 2 sayfayı geçmeyin, 1 sayfaya sığdırmaya çalışın
4.( ) El yazısıyla özgeçmiş yollamayın, elektronik daktilo ya da bilgisayar kullanın
5.( ) Kolayca okunabilen bir yazı karakteri ve punto seçin
6.( ) Puntolarla oynayarak yazıya hareketlilik kazandırın
7.( ) Kalın (bold) harfler kullanarak yazıya hareketlilik kazandırın
8.( ) Sol marjı en önemli şeyler için kullanın
9.( ) İşe ve firmaya uygun kâğıt seçin; beyaz, ebru gibi renkleri tercih edin
10.( ) Kâğıdınız ve zarfınız birbirine uygun olsun
11.( ) Temiz, karalama ve tippex izi olmayan özgeçmişler hazırlayın
12.( ) Özgeçmişinizi ön mektupsuz yollamayın
13.( ) Özgeçmişinizi katlamadan yollayın
14.( ) Özgeçmişiniz, temiz ve düzenli olsun, yazım hatası yapmayın
15.( ) Fotoğraf ya koymayın, ya da iyi bir fotoğrafınızı koyun
16.( ) “Ben” ifadesini genellikle kullanmayın
17.( ) Kelime ve cümle tekrarından kaçının
18.( ) Abartılı şeyler yazmayın
19.( ) İsim, adres, telefon, resume, özgeçmiş gibi başlıklar atmayın
20.( ) İsim, adres ve telefonu sola değil ortaya yazın
21.( ) Kâğıdın en değerli üst bölümlerini en önemli bilgilerle doldurun
22.( ) Adresi yazarken posta kodunu unutmayın
23.( ) İlk ve ortaokulunuzu yazmayın
24.( ) İş tecrübeniz az ise eğitiminizi detaylı anlatın
25.( ) İş tecrübenizi yazarken, iş tanımı vermeyin, başarılarınızı yazın
26.( ) Başvurunuza yararı olmayacak en eski iş yerlerinizi yazmayın
27.( ) En son işinizi en başa yazın
28.( ) En son işinize en büyük yeri ayırın
29.( ) En önemli sorumluluğunuza en fazla yeri ayırın
30.( ) Doğru fiiller kullanın
31.( ) İşten ayrılma nedeninizi yazmayın
32.( ) Eski iş yerlerinizi abartmayın, eleştirmeyin
33.( ) Anlamını bilmediğiniz hiçbir şeyi yazmayın
34.( ) Sıradan hobiler, aktiviteler değil, somu ve sizi güçlü kılacak şeyleri yazın
35.( ) Gerçek olmayan hiçbir şey yazmayın
36.( ) Yabancı dil bilginizi somut olarak tanımlayın ve abartmayın
37.( ) Çok kesin sınırları olan bir kariyer hedefiniz yoksa, yazmayın
38.( ) Kişisel bilgiler bölümüne gereksiz, fazla özel bilgiler yazmayın
39.( ) “Referanslar istenirse verilecektir” ibaresini kullanmayın
40.( ) Özgeçmişinizi yolladığınız firmaya “yağ çekmeyin”
41.( ) Tarih yazmayın ve imza atmayın
